روش هایی برای تقویت مهارت نوشتن در کودکان پیش دبستانی
سبک زندگی › فرزندان
- 97/11/04
کودکی که در سن پیش دبستانی قرار دارد باید بیاموزد که از انواع ابزارهای ویژه نوشتن استفاده کند. این ابزارها طیف متنوعی دارند، از گچ تخته سیاه گرفته تا مداد مداد رنگی و خودکار و انواع رنگها و ماژیک. او را در شریطی قرار دهید که بتواند از انواع این وسایل برای اییجاد نقش و نگار و یادگیری مهارت نوشتن استفاده کند. او باید با انواع ابزارهای ویژه نوشتن آشنا شود. کودک باید درک کند که حتی خمیر بازی و خمیر مخصوص ساخت ظرف و ظروف نیز می‌توانند به نوعی وسیله نوشتن باشند. برای این کار می‌توانید خمیر بازی را با دستان خود به شکل رول درآورده و حروف الفبا را با آن بسازید. بدین ترتیب کودک در اوج شعف و شگفتی با ابزارهای مختلف برای نوشتن آشنا می‌شود. همزمان با این آشنایی موتور مهارت نوشتن کودک نیز گرم و گرمتر می‌شود. این نوع وسایل را همواره در جایی نگهداری کنید که کودک به تنهایی نیز بتواند به سراغ آنها رفته و با آنها سرگرم شود.در ابتدا کاغذ بهترین و شناخته شده‌ترین سطح برای نوشتن است. اما کاغذ تنها وسیله برای این منظور نیست. کاغذهای بزرگ مخصوص چاپ که قیمت زیادی نداشته باشند گام بعدی برای تقویت مهارت نوشتن کودک است. او دوست دارد که اشکال بزرگ هم بکشد و برای این منظور این نوع کاغذها ابزاری سودمند محسوب می‌شوند. در ادامه نباید از تخته سیاه هم غافل شد. حتی باید به دیوار و هر سطح خشک دیگری هم فکر کرد (البته به این شرط که مزاحمتی برای دیگران ایجاد نشود). توصیه می‌شود ماژیک‌های قابل شستشو در رنگ‌های مختلف تهیه کرده و همراه با کودک از آنها برای نقاشی و نوشتن بر روی سطوح مناسب که قابل پاک شدن باشد استفاده کنید. همراهی با کودک شور و نشاط درونی او برای یادگیری اصول نوشتن را هرچه بیشتر تقویت می‌کند.
شما به عنوان والدین کودک هر کاری که انجام می‌دهید برای او سرمشق خواهد بود و چه الگویی بهتر از شما برای یادگیری نوشتن. در این دوران که کودک پیش دبستانی مشغول آشنا شدن با انواع وسایل نوشتن و سطوح متنوع است، او را تنها نگذاشته و برای ایجاد نقش و نگار بر روی کاغذ و سطوح دیگر با او همراه شوید. بنویسید تا او هم با الگوبرداری از شما یاد بگیرد که چطور بنویسد. بهتر است در برخی موارد که مشغول نوشتن فهرست خرید روزانه هستید و یا برای دوستان خود ایمیل می‌زنید، شرایط را طوری فراهم کنید که کودک نیز بتواند حرکات انگشتان و دست شما را در آن وضعیت مشاهده کند. به یاد داشته باشید که کودکانی که در سن پیش دبستانی قرار دارند یکی از بهترین کپی کنندگان در جهان هستند. اگر شما به نوشتن علاقه نشان دهید، کودک نیز از شما و علاقه درونی که نسبت به این کار دارید تقلید کرده و در نتیجه مهارت نوشتاری وی خیلی زود قوی می‌شود.
در دنیایی زندگی می‌کنیم که ابزارها به سرعت در حال دگرگونی هستند و شما هم باید به روز باشید. قرار نیست کودک شما برای همیشه روی کاغذ بنویسد بلکه خیلی زود به مرحله ای می‌رسد که کمتر از خودکار و کاغذ استفاده کرده و بیشتر از تایپ و کار با رایانه لذت می‌برد. پس در مواقعی که با رایانه در خانه کار می‌کنید کودک را نیز به سمت خود کشیده تا او شما را در حالی که با صفحه کلید کار می‌کنید و حروف و کلمات را در رایانه تایپ می‌کنید مشاهده کند.
اکنون که کودک پیش دبستانی شما به نوشتن علاقه نشان داده این شما هستید که باید علاقه درونی او را تقویت کنید. پس او را در انجام این کار همراهی کنید. کودک بر اساس آنچه در ذهنش می‌گذرد خطوطی بعضا بی معنی ترسیم می‌کند اما باید به آن توجه کرده و با اشتیاق فراوان حاصل هنرنمایی کودک را ستایش کنید. از این جملات استفاده کنید: تو حالا می‌توانی نامت را بنویسی. بیان اینگونه جملات به مراتب تأثیرگذارتر از این است که صرفا به کودک بگویید: تو خوب می‌نویسی! به او نشان دهید نسبت به چیزی که می‌نویسد و کاری که انجام می‌دهد حساس هستید و پیشرفتش را دنبال می‌کنید.
در دست گرفتن مداد بر اساس سهولت نوشتن برای کودک، در بین کودکان متفاوت است. با این حال آموزش گرفتن مداد به یک کودک نوپا نه تنها در خوانا نوشتن او، بلکه در نگه داشتن مداد بدون اعمال فشار به او کمک می کند، مثلا اینکه بگویید “مداد رو بین انگشت شست و انگشت اشاره نگه دار، و انگشت اشاره ات روی انگشت وسط باشه.”برای شروع از مدادهای کوتاه تر استفاده کنید. این کار گرفتن مداد را تقویت می کند و نوشتن را راحت تر می کند. در این زمان خوانایی نوشته نباید مورد توجه قرار بگیرد.در ابتدا به او یاد بدهید که مداد را فقط با دو انگشت بگیرد. در این زمان دست خطش خوب نخواهد بود اما یاد می گیرد که مداد را خوب نگه دارد.پس از اینکه این کار را برای چند روز تمرین کردید جسم کوچکی مثل پاک کن یا مداد تراش را به او بدهید تا در حین نوشتن با انگشت کوچک و انگشت کناری اش نگه دارد.
اگر راهنمایی وجود نداشته باشد، نوشتن در آن سن کم می تواند بسیار دشوار و غیر قابل فهم باشد. کودکان در سن یادگیری هستند و علاقمندند هر چیزی که می بینند را یاد بگیرند. وادار کردن آنها به نوشتن الفبا نباید سخت گیرانه باشد، اما در مورد ترتیب آموزش حروف دقت به خرج دهید تا از سر در گم شدن آنها در بین بعضی از حروفی که از نظر ظاهر شبیه هم هستند جلوگیری کنید.شکل ها را از طریق اشیائی مثل توپ، ماه، فنر، چوب بستنی و غیره توضیح دهید.آنها را تشویق کنید تا با نوشتن روی خط حروف را رسم کنند.نقطه هایی را به شکل یک حرف کنار هم قرار دهید و از آنها بخواهید که به هم وصلشان کنند.
حروف را در حالی بنویسید که فرزندتان نوشتنتان را تماشا می کند و سپس با گرفتن دستش در ترسیم حروف به او کمک کنید.از آنها بخواهید که روی کاغذ های بزرگ بنویسند و با صحبت کردن بلند در مورد نحوۀ نوشتن حروف به آنها کمک کنید تا طرز نوشتن را به خاطر بسپارند. مثلاً برای نوشتن حرف “م” می توانید اینگونه توضیح دهید، “یک دایرۀ کوچولو می ذاریم، دنباله‌ش رو با یه خط کوچیک که روی خط دفتر هست ادامه‌ش می دیم، بعد خط رو به سمت پایین می یاریم.”همچنین می توانید برای شکل های حروف اسم بگذارید. (مثلاً اینکه حرف “ھ” مثل دو تا چشم هست، یا “ر” شبیه سرسره‌ست).
