چگونه به کودکان قبل از سن مدرسه نوشتن آموزش دهیم
سبک زندگی › فرزندان
- 97/09/17
روش های آموزش نوشتن به کودکان توسط والدین قبل از سن مدرسه
به طور معمول کودکان از سن ۴ سالگی آمادگی فراگیری حروف الفبا را دارند بنابراین به سرعت در نوشتن آنچه می توانند بخوانند پیش خواهند رفت. بسیاری از والدین می کوشند تا فرزندانشان در سنین خیلی پایین خواندن را بیاموزند. و به هر حال این پیامد نگران کننده نیست حقیقت این است که در سنین خیلی پایین والدین فقط می توانند به آنها کمک کنند و نه بیش از آن. اگر کودکتان اهمیت مطالعه و خواندن را در شما به چشم ببیند آنگاه کودک شما برای این که خودش نیز بتواند نوشته ها را بخواند ترغیب و تشویق خواهد شد. به کودک تان نشان دهید که نوشتن یک توانایی مهم و جذاب و سرگرم کننده است. یادداشت ها، نوشته ها و لیست های خرید کالا را در مقابل چشم فرزندتان بنویسید. یادداشت هایی را برای کودکتان بنویسید و آن را با صدای بلند برای آنها بخوانید. سپس او را تشویق کنید که به تقلید از شما یادداشت خود را بنویسد.
مطمئن شوید که کودک شما برای شروع آموختن نحوه خواندن آماده است. آموختن روش خواندن (قرائت) نباید با زور و عجله همراه باشد. اگر در زمان نامناسب و نابهنگام سعی کنید به یک کودک خواندن را یاد بدهید تلاش شما و فرزندتان بی نتیجه خواهند ماند. در صورتی که کودک شما علاقه ای به آموختن حروف ندارد بهتر است مدت یک ماه یا بیشتر صبر کنید و آنگاه مجدداً سعی کنید . آموزش نوشتن به کودکان به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله راحتی دست گرفتن مداد یا مداد شمعی توسط آنها، علاقۀ آنها به نوشتن و نقاشی کشیدن، علاقۀ آنها به حروف بزرگ و کوچک، و غیره.
در دست گرفتن مداد بر اساس سهولت نوشتن برای کودک، در بین کودکان متفاوت است. با این حال آموزش گرفتن مداد به یک کودک نوپا نه تنها در خوانا نوشتن او، بلکه در نگه داشتن مداد بدون اعمال فشار به او کمک می کند، مثلا اینکه بگویید “مداد رو بین انگشت شست و انگشت اشاره نگه دار، و انگشت اشاره ات روی انگشت وسط باشه.”
برای شروع از مدادهای کوتاه تر استفاده کنید. این کار گرفتن مداد را تقویت می کند و نوشتن را راحت تر می کند. در این زمان خوانایی نوشته نباید مورد توجه قرار بگیرد.در ابتدا به او یاد بدهید که مداد را فقط با دو انگشت بگیرد. در این زمان دست خطش خوب نخواهد بود اما یاد می گیرد که مداد را خوب نگه دارد.پس از اینکه این کار را برای چند روز تمرین کردید جسم کوچکی مثل پاک کن یا مداد تراش را به او بدهید تا در حین نوشتن با انگشت کوچک و انگشت کناری اش نگه دارد.
وقتی به فرزندتان خواندن و نوشتن می آموزید، باید در تعداد لغات محدود باشد. هر چه تعداد لغات ارائه شده بیشتر باشد؛ میزان سردر گمی و سختی فراگیری نیز بیشتر می شود. آموختن خواندن و نوشتن امری است که کودکان باید قبل از رسیدن به سن مدرسه فراگیرند. نکته اساسی در یادگیری این است که کودکان فراگیری را تفریح و سرگرمی بدانند؛ و شما در حین اینکه فراگیری را برای آنها امری مفرح می سازید می توانید کودک را از ضروری بودن توانایی خواندن در هضم اطلاعات آگاه کنید. فرآیند آموزش خواندن و نوشتن حتی در زمان مدرسه باید از طرف والدین ادامه داشته باشد تا کودک بتواند آنچه را که از معلم خود نمی تواند یا حتی نمی خواهد بپرسد، در منزل بوسیله والدین رفع کند.
به کودکتان کمک کنید تا شکل ها و خطوط مختلفی را رسم کند. به کمک نقاط متوالی خطوط، شکل ها و حروف دلخواه را رسم کنید و از کودکتان بخواهید که این نقاط را دنبال کند. سریع به سراغ الفبا و اعداد نروید. برای شروع و با تمرین های مدت دار خطوط و شکل های ساده ای ایجاد کنید و از او بخواهید آنها را کپی کند. به کمک کتاب های مخصوص حروف الفبا تشخیص این حروف را به کودکتان بیاموزید. اسم کودک را روی یک کاغذ بزرگ بنویسید تا هر از چند گاهی به آن نگاه کند. کودکتان را تشویق کنید تا حروف اسم خود را از داخل کتاب حروف الفبا جدا کند. از کاغذ، مداد رنگی ها و ماژیک های قابل شستشو در منزلتان استفاده کنید. کودکتان را تشویق کنید که به کمک این وسایل نقاشی کند. از او بخواهید درباره آنچه که می بیند یا آنچه انجام داده است داستان کوتاهی بسازد. در روزها و مناسبت های مختلف از کودکتان بخواهید که کارت های تبریک و یادداشت های کوتاه برای کودکان و بزرگسالان فامیل بنویسد.
در هر زمان تنها بر روی یک حرف تمرکز کنید. بجای آنکه در هر بار به کودک تان چندین حرف جدید از الفبا را بیاموزید هر روز یا هر هفته روی یک حرف متمرکز شوید. این موضوع ضمن آنکه کودک را قادر می سازد که بر صدای هر حرف به خوبی مسلط شود اعتماد به نفس لازم برای ادامه کار و آموختن بقیه حروف را به او می دهد. در طی آموزش هر حرفی به کودک خود سعی کنید دیدن، شنیدن و لمس کردن را در کودک تان هماهنگ کنید. برخی کودکان حروف را سریع تر از دیدن یا شنیدن آنها فرا می گیرند در حالی که برخی دیگر با استفاده از حس لامسه خود (دیدن یا دست زدن به حروف) فراگیری بهتری خواهد داشت.
اگر از کودک خود بخواهید که حروف را ابتدا روی یک کاغذ رسم کند و سپس از آنها بخواهید چیزهایی را که اسم شان با این حرف شروع می شود بر روی این کاغذ بچسبانند (مثلاً چسباندن تصویر گل یا گربه روی حرف گ). همچنین می توانید آوازهایی در مورد حرف مورد نظر بخوانید و یا داستان هایی بازگو کنید که حرف مورد نظر مرتبا در کلمات این داستان تکرار شود. از آنها بخواهید که روی کاغذ های بزرگ بنویسند و با صحبت کردن بلند در مورد نحوۀ نوشتن حروف به آنها کمک کنید تا طرز نوشتن را به خاطر بسپارند. مثلاً برای نوشتن حرف “م” می توانید اینگونه توضیح دهید، “یک دایرۀ کوچولو می ذاریم، دنباله‌ش رو با یه خط کوچیک که روی خط دفتر هست ادامه ش می دیم، بعد خط رو به سمت پایین می یاریم.”
کار کردن با اعداد هم تا حد زیادی شبیه الفبا است. آنها هم قوانین و سردرگمی های خودشان را دارند. اگر داستان هایی را در مورد یک کودک پیش دبستانی بخوانید چگونه می تواند اعدادد را بنویسد ، کارتان راحت تر می شود. یادتان باشد که هر چیزی که کمی خاص تر باشد بیشتر توجه کودکتان را جلب می کند.می توانید با استفاده از قطعات پازل مانند الفبا، مگنت های یخچال و مکعب های الفبا به جذابیت این کار بیفزایید.برای جذاب کردن نوشتن روی کاغذ، با استفاده از مداد شمعی و مداد رنگی، آن را رنگارنگ کنید. اگر نگران هستید که کودکتان دیوار ها را خراب کند از رنگ های قابل شستشو استفاده کنید.مطمئن شوید فعالیتی که انجام می دهید جالب و بدون استرس است. فرزندتان باید در ابتدای کار به حس کمال دست یابد.
شکل های پایه را توضیح دهید، مثلاً “2” یک دندانه و یک خط و “3” دو دندانه و یک خط. چه فاسی و چه انگلیسی آهسته و با خط درشت کار کنید. اعدادد بزرگ بنویسید، ترجیحا این کار را روی ماسه یا چیزهای مشابهی که قبلا به آنها اشاره شد انجام دهید. این کار شما می تواند آنها را در فعالیت دخالت بدهد. به تدریج به محیط های کوچک تر نقل مکان کنید. انتظار نداشته باشید که فرزندتان شکل اعدادد را به بهترین نحو بنویسد.به آنها در درک ابتدایی اعداد کمک کنید و مانند حروف الفبا در حین نوشتن اعداد آنها را بلند بخوانید و طرز نوشتنشان را توضیح دهید.
کودکان در سن پیش دبستانی به دلایل مختلفی مشکل نوشتن دارند. بیش فعالی، آماده نبودن بخش حرکتی مغز، و متمرکز نبودن توجه آنها تنها بخشی از این مسائل است. بفهمید مشکل از کجاست تا بتوانید آنها را به مسیر عادی نوشتن برگردانید.هماهنگی مناسبی بین دست و چشم ایجاد کنید. بازی کردن با یک راکت و توپ یا بازی کردن با مهره های رنگی می تواند زمان واکنش فرزندتان را تقویت کند. از او بخواهید مسیر حرکت انگشتتان را دنبال کند یا دایره ای بکشید و انگشتتان را به داخل و بیرون آن حرکت دهید.این هم به بهبود هماهنگی چشم دست کمک می کند.
