آئین قهوه خوری در خوزستان
گردشگری › فرهنگ و تمدن
- 97/09/13
مراسم قهوه خوری
آئین قهوه خوری در میان مردم خوزستان رواج دارد. آئین و رسوم هر ناحیه ای یکی از جاذبه های فرهنگی آن ناحیه است . عربهای استان خوزستان نیز آئینهای خاص خودشان را دارند . مراسم قهوه خوری از روزگار دیرین مورد احترام مردم عرب و دارای آیین و رسومات خاص خـــود می باشد.قهوه اولین چیزی است که مردم عرب زبان از سلام و خوش آمدگویی با آن از میهمانان خـــــــود پذیرایی می کنند. قهوه جهت پذیرایی از همه افراد قوم و میهمانان فقیر و غنی استفاده می شود.
وسایل لازم برای مراسم قهوه خوری
وسایل آماده سازی قهوه نیز متعدد هستند که به جمع آنها «المعامیل» می گویند. «محماس» ظرفی استوانه ای شکل که داخل آن دارای گودی است و برای برشته کردن و تغییر شکل دانه های قهوه «بن» از آن استفاده میشود. «هاون» یا اسم دیگر آن «المجر» نوعی آلت استوانه ای شکل که گودی عمیقی دارد و معمولا از نوعی آلیاژ قوی ساخته شده است و دارای دسته ای به نام «قضیب» که برای کوبیدن و آسیاب کردن دانه های برشته شده قهوه از آن استفاده میشود . صداهای صادره از هاون در نزد مردمان عرب منظور خاص خود را میرساند .
همچنین برای آماده سازی قهوه از دو نوع ظرف خاص استفاده میشود . به ظرف بزرگتری که برای آماده سازی اولیه قهوه و جوشاندن آن به حد کافی استفاده میشود «الگمگم» میگویند و اما ظرف کوچکتری که به منظور راکد کردن قهوه به مدت زمان معین و گرم نگه داشتن آن و برای پذیرایی از میهمان استفاده میشود «دله» نام دارد. عربها همچنین قهوه خود را با نوعی فنجان مصرف میکنند که در واقع نوعی استکان که فاقد هرگونه دستگیره و دارای شکل هندسی خاص خود است.
آداب مراسم قهوه خوری
ساقی هنگام پذیرایی باید فنجان را با دست راست خود به میهمان تعارف کند و میهمان نیز باید آن را با دست راست بگیرد و بدون اینکه فنجان را بر روی زمین بگذارد قهوه را میل میکند.
از دیگر آئین های مراسم قهوه خوری مردم عرب این است که ساقی در برابر میهمان درهنگام تعارف قهوه خود را بـه نشانه احترام به میهمان، خم میکند و اما صدایی که ساقی از برخورد دله با فنجان صادر میکند که میهمان با شنیدن آن صدا، متوجه میشود که قهوه برای آن ریخته شد و ساقی بدون هیچ کلامی قهوه را به او تعارف میکند. چنانچه میهمان بعد از صرف اولین فنجان ، دوباره قصد میل قهوه را دارد فنجان را بدون هیچ حرکتی تقدیم به ساقی میکند در غیر اینصورت فنجان خالی را به سمت راست و چپ تکان میدهد و تقدیم ساقی میکند.
