آیین های چهارشنبه سوری در اردبیل
گردشگری › فرهنگ و تمدن
- 98/02/18
چهارشنبه سوری اردبیل
چهارشنبه سوری در دیار سبلان هم آیین های خاصی دارد؛ آیین های چهارشنبه سوری در استان اردبیل از صبح روز سه شنبه آخر سال شمسی در اردبیل آغاز می شود و با جشن رسمی آن که اندكی بعد از غروب خورشید برگزار می شود ، به اتمام می رسد.
دن ايستاتماق
روز ما قبل سه‌شنبه بانوی هر خانه عدس و نخود و ... را خيس می كند كه اين رسم را « دن ايستاتماق» می‌گويند. اين حبوبات خيس‌شده روز سه‌شنبه به همراه گندم برشته می‌شود. به گندم برشته كنجد يا مغز گردو اضافه شده و به عنوان آجيل شب چهارشنبه سوری مورد مصرف قرار می گيرد.
تولاق آستی
از ديگر رسم‌های اين شب فال‌گوش «تولاق آستی» است كه مردم برای اطلاع از سرنوشت و آينده خود در حالی كه انگشت در گوششان قرا می دهند و به خانه‌ی همسايه‌ها راهی می شوند و در نزديكی در يا پنجره دست‌هايشان را از گوش خارج می كنند، در اين لحظه آن‌چه می شنوند، بر اساس آن نيت خود را تعبير می كنند.
قورشاق آتماق
در شب چارشنبه‌سوری جوانان و نوجوانان دستمال يا پارچه‌ای را به داخل خانه فاميل و همسايه‌های خود می اندازند و صاحب خانه هديه نقدی يا غير نقدی به دستمال می بندد. اهالی استان اردبيل به اين رسم «قورشاق آتماق» می گويند. اين كار طوری انجام می‌گيرد كه صاحب دستمال برای صاحب‌خانه شناخته نشود.
اوزوگ آتدی
اوزوگ آتدی از ديگر رسم‌های شب چهارشنبه‌سوری است. در اين رسم 10 تا 20 نفر در خانه‌ای جمع می شوند و داخل تشت نسبتا بزرگ آب می ريزند و رويش را با پارچه سفيد يا قرمز ميی پوشانند. هر كس انگشتر خود را داخل آب می اندازد، همه به نوبت يك دوبيتی يا يك بيت شعر می خوانند. فردی كه دو بيتی خواند به خودش يا كسی ديگر دستش را از زير پارچه به آب وارد می كند و بدون آن‌كه داخل تشت را ببيند، انگشتری را بيرون می آورد. اگر انگشتری مال خواننده ترانه بود، نيت خود را با توجه به آن شعر تعبير می كند؛ در غير اين صورت انگشتری هر كس بيرون آيد آن شعر با نيت او تعبير می شود.
بوقدا آتماق
در شب چهارشنبه سوری « بوقدا آتماق» رسمی است كه بيش‌تر در مورد دختران دم بخت اجرا می‌شود. دراين رسم تكه فلزی را روی آتش می گذارند، وقتی كه كاملا داغ شد، به‌نام هر دختر يك دانه گندم روی آتش می‌گذارند. گندم هر كس زودتر از روي آتش پريد، می‌گويند او زودتر از همه ازدواج خواهد كرد. پريدن از روی آب كه در زبان محلی به آن «سواوستوندان آتلاتماق» می گويند در صبح روز چهارشنبه اجرا می شود.
