چهارشنبه سوری در کردستان
گردشگری › فرهنگ و تمدن
- 98/01/30
کشور ایران به واسطه ی تاریخ چندین و چند ساله ی خود آیین ها و مراسم های خاص و منحصر به فردی را دارا می باشد. یکی از این مراسم های جشن چهارشنبه سوری است که از آیین های برجای مانده ی ایران باستان است که در تمامی مناطق کشور به ویژه استان کردستان به شیوه ی متنوعی برگزار می شود. علت آن که می گوییم که استان کردستان این آیین دارای تنوع است آن است که در گذر زمان جشن چهارشنبه سوری دستخوش تحول هایی شده و مراسم های اصلی و زیبای آن متاسفانه از بین رفته است اما در استان همچنان به اصول پایبند هستند و فرهنگ اصیل ایران را به همان صورت که بوده نگه داشته اند.واژه چهارشنبه سوری متشکل از "چهارشنبه" که پنجمین روز هفته است و "سور" که در گویش کردی به معنی سرخ و آتشین است. در بیجار دو چهارشنبه آخر سال و در قروه سه چهارشنبه را گرامی می‌دارند. این مراسم نه تنها در ایران بلکه در کردستان عراق و کردستان ترکیه نیز برگزار می‌شود، زیرا برخی از آن مناطق دارای نژاد ایرانی هستند که بی لیاقتی حکام زمان خود باعث جدایی آنان از ایران شده است.
آداب و رسوم چهارشنبه سوری در کردستان
در سنندج پس از افروختن آتش یک جارو را داخل کوزه سفالی آتش می‌زنند و مقداری اسپند در آن می‌ریزند و کوزه و جارو را از خانه بیرون می‌گذارند. کسی که این کار را می‌کند نباید به پشت سر نگاه بیندازد. عده‌ای از مردان آنجا اخگر‌هایی از آتش را از روزنه‌های راهرو و اتاق به داخل می‌اندازند و براین باور هستند که اینکار مایه‌ی تحکیم بنیان خانواده و در ایجاد مهرو دوستی بسیار موثر است.
در بیجار عروسکی از پارچه‌ی رنگی ساخته و از خانه بیرون می‌برند. این عروسک را بلاگردان خانواده در سال جدید می‌دانند. در کرمانشاه به هنگام پرش از روی آتش می‌گویند: زردی من برای تو، سرخی تو برای من.
مردم کردستان مخصوصاً روستائیان، دسته جمعی به صحرا و کنار چشمه سار‌ها می‌روند و پس از مدتی که به شادی و پایکوبی و کشتی گرفتن گذراندند، هنگام مراجعت به خانه، هر کسی مقداری سنگریزه جمع می‌کند و بدون آنکه به پشت سرخود نگاه کند، سنگریزه را از روی شانه به عقب پرتاب می‌کند و بدین ترتیب بلا و آفت را از خود دور می‌سازد.
از دیگر مراسم این شب، شال اندازی است که عده‌ای از جوانان بالای پشت بام خانه‌ها و کنار در‌ها و پنجره‌های همسایگان و ثروتمندان می‌روند و ضمن خواندن سرود و تصنیف، از دریچه‌ای، شال را آویزان می‌کنند. اهل خانه هدیه‌ای را به شال می‌بندند که معمولاً سکه، تخم مرغ، شاخه نبات، کله قند، جوراب یا نخودچی و کشمش است.
