زندگی و شرایط حیوانات اگزوتیک
خواندنی › حیوانات خانگی
- 97/10/11
همسترها جوندگان کوچک و جذابی از گروه Myomorphحیوانات اگزوتیکی که سال های اخیر در کشور ما توجه بسیاری به آنها شده است. همسترها موجوداتی شبزی (nocturnal) می باشند که بر اساس این ویژگی، روزها به استراحت پرداخته و شب ها به دنبال شکار و غذا می روند. مناسب ترین شرایط زندگی برای آنها دمای 18 -25 درجه سانتی گراد و رطوبت دود 60 درصد است.در صورت افت دما، به زیر ۷ درجه، برخی گونه ها به خواب زمستانی (hibernate) می روند و متابولیسم داخلی آنها به حداقل می رسد تا از انرژی ذخیره شده ی خود برای مدت طولانی استفاده کنند. هر چند در طی این دوره بارها از خواب بیدار شده و تغذیه می کنند.
ویژگی های جالب همستر
نگهداری آسان تولید مثل سریع و تعداد زیاد نوزادان در هر زایش و متعاقبا، درآمد بالای آن باعث شده تا این حیوان مد نظر پرورش دهندگان قرار بگیرد.
شرایط نگهداری همستر
قبل از پرورش و یا نگهداری هر حیوانی، همیشه شرایط خود، محیط پرورش و نگهداری را به خوبی بررسی نمایید. زیرا آنها هم جان دارند و هم نیازمند حداقل امکانات، وقت و احساسات برای نگهداری می باشند.
قفس برای نگهداری همستر
برای نگهداری یا پرورش همستر باید از قفس هایی استفاده کرد که از رنگ های کوره ای، یا حداقل بدون رنگ و از جنس استیل باشد. زیرا رنگ های عادی روی فلز در صورت جویده شدن توسط همستر، به داخل محوطه دهانی راه یافته و امکان آسیب رساندن به چیک پوش (جیب های گونه ای) و عفونت در این ناحیه می شود. روش آگاهی از این مسئله ساده است و می توانید با ضربه کلید یا چاقو از ماندگاری رنگ بر روی فلز مطلع شوید.
استفاده از آکواریوم شیشه ای چندان توصیه نمی شود زیرا امکان تهویه مناسب را ندارد و در صورت استفاده باید شرایط تهویه و امکانات لازم فرآهم شود.کف قفس را بهتر است با کفپوش های مناسب بپوشانیم، در صورت استفاده از قفسی که دارای کفی میله ای شکل باشد امکان زخم و عفونت در کف پای همستر را ایجاد به وجود می آید. اگر کف قفس پلاستیکی باشد کفپوش، کمک زیادی به راحتی نظافت و ایجاد یک عایق مناسب جاذب رطوبت خوب می نماید.
کفپوش می تواند در انواع مختلف باشد
خاک اره: در صورت استفاده از خاک اره ای که از نجاری تهیه شده است باید حتما از نبود میخ و سایر اشیا متفرقه اطمینان حاصل نمایید. کیفیت و نرم بودن جنس خاک اره نیز، بسیار مهم است. امروزه خاک اره در بسته هایی، در قالب کفپوش قفس همستر، با سایزهای متفاوت در فروشگاه ها عرضه می شوند.
پوشال : این پوشال ها در گلفروشی یا لوازم کولر (پوشال کولر آبی) و... موجود هستند. می توانید از آنها به عنوان یک کفپوش استفاده کنید. دقت داشته باشید پوشال ها دارای رنگ شیمیایی غیرمرغوب نباشند. برای تشخیص این امر کافی است پوشال را کمی مرطوب نموده و در صورت پس ندادن رنگ به دستتان از کیفیت آن مطلع شوید و در صورت امکان از پوشال بی رنگ کمک بگیرید.
یال بلال: کاکل نرم و لطیف بلال، مورد بسیار مناسبی است. ولی اخیرا، به علت مشاهده توکسین هایی از قبیل آفلاتوکسین، استفاده از این مورد را کمی با اشکال مواجه کرده است.
روزنامه: استفاده از روزنامه نیز رایج بوده به شرط آن که بوی نفت ندهد و دارای رنگ نا مرغوب نباشد.
خاک گربه: بستر بسیار مناسبی می باشد ولی کنترل تمیزی و عاری بودن از میکروب از طریق مشاهده، به علت تیره بودن، زیاد امکان پذیز نمی باشد.
نکته: در مجموع، بستر مناسب باید ۵ سانتیمتر از کف قفس را پوشش دهد تا امکان عایق بودن، جذب رطوبت و نظافت را برای ما تامین کند.
پس از مهیا کردن شرایط ابتدایی برای قفس، باید به فکر تعبیه ی خانه ای تاریک و تیره و بدور از هر گونه استرس برای همستر باشیم. برای پر کردن آن کافیست وسایل مورد نیاز همچون پوشال دستمال کاغذی و... را در اختیار حیوان قرار دهیم تا خود اقدام به بسترسازی داخل آن کند.
وسایل جانبی همچون، چرخ و فلک که متاسفانه در محیط های پرورشی کمتر مشاهده می شود می توان در داخل قفس استفاده کرد. ضرورت استفاده از آن به خاطر این است که همستر در طبیعت، در طول شب کیلومترها پیاده روی می کند و این شرایط در محیط بسته فقط با این گونه وسایل قابل جایگزینی است تا از چاقی و سایر بیماری های وابسته چون دیابت و مشکلات کبدی و... جلوگیری شود.
پس ما تا اینجا محیط مناسب برای نگهداری یک همستر را فراهم کرده ایم حال برای انتخاب همستر باید چه نکاتی را در نظر بگیریم!؟
برای خرید همستر کار چندان پیچیده ای در پیش نداریم. باید همستر مورد نظر از لحاظ ظاهری دارای موهای صاف بدون شکستگی و پیچ خوردگی باشد. عدم ترشح از بینی خیس نبودن دم آلوده نبودن پوست و مو به ادرار و مدفوع در نهایت سر حال بودن همستر از دیگر مواردی است که باید به آن توجه نمود. مشاهده شرایط پرورش نقش بسیار تعیین کننده ای در انتخاب نهایی شما خواهد داشت.
تعیین جنسیت همستر
تشخیص نر و ماده به چند صورت توسط یک توسط دامپزشک انجام می گیرد که دو روش از کاربردی ترین آنها را مطرح می شود:
در انتهای بدن همستر ماده، چیزی تحت عنوان برجستگی مشاهده نمی کنیم و تقریبا نوک تیز می باشد. ولی انتهای بدن همستر نر، به صورت ۲ نیم دایره مشاهده می شود که حاوی ۲ بیضه می باشد و در صورت لمس می توان متوجه آن شد.
اما از طریق دستگاه تناسلی نیز می توان متوجه این امر شد زیرا فاصله دستگاه تناسلی نر تا مقعد آن زیاد بوده در حالیکه دستگاه تناسلی ادراری مقعد همستر ماده نزدیک یکدیگر می باشند.
تغذیه همستر
برای تامین غذای مورد نیاز همستر ها می توان از دانه های مقوی مانند ذرت و گندم و جو همچنین برای تفنن از دانه های بی ارزشی چون آفتابگردان می توان استفاده کرد. این نکته ضروریست که مصرف دائم این دانه ها منجر به چاقی همستر خواهد شد و با مدیریت درست می توان از این امر جلوگیری کرد.
در طول روز می توان از کاهو و هویج نیز استفاده کرد که این مواد تا حدودی آب مورد نیاز همستر را تامین خواهند کرد. از دادن شکلات به همستر نیز جدا پرهیز کنید زیرا در دهان همستر باقی مانده و زمینه فعالیت باکتری های ساپروفیت را فراهم می کند.
برای تامین آب نیز از آبخوری های نیپل دار استفاده شود و هر روز آب آنها تعویض گردد. برای غذا نیز می توانیم از ظرفی خاص استفاده کنیم. روزانه ۲ نوبت (صبح و عصر) هر بار نصف قاشق غذاخوری دانه ها و مواد غذایی را در اختیار همستر قرار دهیم.
تولید مثل همستر
دوران فحلی همستر ۴ تا ۵ روز می باشد و در این ۵ روز، همستر ماده، یک بار پذیرای همستر نر می باشد. این نکته را مدنظر داشته باشید که همیشه همستر ماده را وارد قفس نر کنید زیرا همستر ماده قبل از جفت گیری و در صورت عدم تمایل بسیار مهاجم بوده و امکان آسیب رسانی به همستر نر را دارد. و در صورت غریب بودن کمی از این حس کم می شود.
دوران بارداری حدود ۲ هفته می باشد. در هنگام زایمان از دست زدن و کمک به این امر حتما اجتناب کنید زیرا این عوامل کاملا استرس زا بوده و برای کم کردن استرس که گاهی بعد از زایمان منجر به کانیبالسم (خوردن فرزندان) می شود می توان به جیره غذایی، مخمر خوراکی که سرشار از ویتامین «ب» است اضافه کرد.
به نوزادان به هیچ وجه تا ۱۰روزگی دست نزنید و بگذارید از شیر مادر تغذیه کنند. و در این دوران در صورت تمایل می توانید از تخم مرغ رنده شده برای تقویت نوزادان استفاده کنید.
همسترها بیماری های باکتریایی مشترک محدودی با انسان دارند که در مورد بیماری های زئونوز و خود همستر، بهترین راه مراجعه به دامپزشک و مطلع شدن از آنها می باشد.
