معرفی گل خوشبو گاردنیا
سبک زندگی › باغچه
- 97/08/19
گاردنیا با نام علمی “Gardenia jasminoides” و از خانواده “Rubiaceae” می باشد. این گیاه بومی نواحی جنوب شرقی آسیا همانند ویتنام، و هند بوده و در مناطقی که آب و هوای گرمسیری و نیمه گرمسیری دارند به دلیل برگهای سبز و براق و گلهای سفید و معطری که دارد به عنوان گیاه باغی در فضای باز کاشته می‌شود. گاردنیا در مناطقی که زمستانی سرد دارند می تواند به عنوان گیاهی گلدانی پرورش داد شود. این گیاه ، گیاهی محبوب میباشد با گلهای سفید ،معطر و بسیار زیبا که در بهار دیدن این گل ، بسیار لذت بخش است. شرایط نگهداری گاردینا در منزل کمی سخت است ولی ارزش جذابیت و زیبایی گلهای درشت و سفید چینی مانند و معطر آن را دارد.برگها همیشه سبز و مومی هستند،گلها اصولا در تابستان ظاهر میشوند و در بعضی از واریته های ان در زمستان هم گل دارند.آشنایی با روش نگهداری گل معطر آپارتمانی گاردنیا
آبیاری مناسب گل معطر آپارتمانی گاردنیا
بستر کاشت گاردنیا نباید خشک و یا خیس و غرقابی شود. خشکی کشیدن گیاه موجب قهوه‌ای شدن و ریزش برگها گاردنیا باید بر طبق برنامه ای منظم آبیاری شود. برای تعیین زمان آبیاری می‌توانید سطح خاک را بررسی کنید اگر خاک تا عمق 5 سانتی متری، رطوبت خود را تا حدودی از دست داده بود زمان مناسبی برای آبیاری است. توجه به این مسئله ضروری است که برای آبیاری این گیاه نباید از آبهای املاح دارد استفاده شود . وجود املاح در آب یکی از دلایل از بین رفتن تدریجی گاردنیا است که ابتدا موجب زرد شدن برگسار و در نهایت ریزش آنان می‌شود و اگر به جای آب سرد از آب ولرم استفاده شود نتایج بهتری بدست می‌آید.
رطوبت مناسب گل معطر آپارتمانی گاردنیا
رطوبت محیط نیز برای گاردنیای گلدانی مهم است. غبارپاشی موثر است اما برای برطرف ساختن نیاز رطوبتی این گیاه به تنهایی بخصوص در روزهای گرم کافی نیست و همچنین ریزش قطرات آب بر روی گلها می تواند منجر به زرد-قهوه ای شدن گلها و ریزش آنان بشود. بنابراین می‌توان یک زیر گلدانی که بزرگتر از زیر گلدانی گیاه است تهیه کرد و داخل آن سنگریزه ریخت و گلدان را بر روی این سنگریزه ها قرار داد. سپس در زیر گلدانی حاوی سنگریزه تا حدی آب می‌ریزیم به نحوی که ته گلدان گاردینا با اب در تماس نباشد و سطح آب موجود در زیر گلدانی پایین تر از کف گلدان حاوی گیاه قرار گیرد زیرا اگر کف گلدان و منافذ آن با آب در تماس باشد ، آبهای اضافه بعد از آبیاری (زه آب) از گلدان خارج نمی‌شود و این منجر به آسیب رسیدن به گیاه خواهد شد.
نور مناسب گل معطر آپارتمانی گاردنیا
گل گاردنیا به محیطی پر از نور نیاز دارد اما گاردنیای گلدانی باید از تابش نور شدید و مستقیم آفتاب در روزهای گرم بخصوص ظهر روزهای تابستان محافظت شود. نور شدید در روزهای گرم موجب سوختن برگهای گاردنیا می‌شود اما در طی زمستان گلدان را در جایی بگذرید که از حداکثر نور محیط بهره‌مند شود. گادنیا برای گلدهی نیاز به نور دارد و کمبود نور یکی از دلایل ریزش غنچه های گل است. همچنین در صورت کمبود نور برگها نیز نازک و ضعیف میشوند.
دمای مناسب گل معطر آپارتمانی گاردنیا
دمای 22-18 و حداکثر 24 درجه سانتیگراد در طی روز و 20-16 در طی شب برای این گیاه مناسب است. وجود دماهای ذکر شده برای تشکیل جوانه و گلدهی این گیاه مهم است. اگر محیط گرمتر و یا سردتر باشد جوانه‌های گل شکل نخواهند گرفت.همچنین سرمای محیط بخصوص در زمستان موجب سیاه شدن برگهای این گیاه می‌شود.
خاک مناسب گل معطر آپارتمانی گاردنیا
گل گاردنیا خاک اسیدی را دوست دارد و اگر شرایطی بجز این برای آن فراهم شود قادر به جذب و استفاده از برخی عناصر غذایی بخصوص آهن نیست که در نتیجه آن برگها زرد میشوند. برای تهیه مخلوط خاکی گاردنیا حتما از پیت ماس حداقل به میزان 30٪ حجم کل بستر کاشت استفاده کنید زیرا این ماده به کاهش اسیدیته بستر کاشت گاردنیا کمک می‌کند. از جمله مخلوطهای مناسب جهت کاشت گاردنیا عبارتند از: پیت موس +پرلایت + ورمی‌کولایت را به شکل حجمهای مساوی ، پیت موس+کمپوست (خاک برگ پوسیده) به حچمهای مساوی که البته در این صورت سهم پیت موس ۵۰٪ می‌شود که همانطور که اشاره شد در برخی منابع علمی تا 30٪ برای وجود پیت موس در مخلوط خاک پیشنهاد شده است بنابراین می‌توان قسمت سوم را از خاک باغچه سیاه و نرم استفاده کرد.
کوددهی مناسب گل معطر آپارتمانی گاردنیا
مصرف بیش از اندازه کودها موجب شور شدن بستر کاشت و در نتیجه آسیب دیدن ریشه ها می‌شود. بهترین زمان کوددهی این گیاه در اواسط بهار است تا به تشکیل جوانه های گل کمک شود اما در طی فصل پاییز نیز بهتر است این گیاه کوددهی نشود زیرا موجب رشد ساقه‌های جدید و جوان می‌شود که به کاهش دمای محیط حساس هستند. بستر کاشت گارنیا باید زهکش خوبی داشته باشد و از هموس نیز غنی باشد.زهکش فقیر خاک می‌تواند منجر به افزایش بیماریهای قارچی و پوسیدگی ریشه شود. گاهی برخی از آنان سرکه قبل از ظهور علائم زردی برگها و یا با مشاهده اولین علائم بر روی سطح خاک می‌پاشند تا به کاهش اسیدیته کمک کند. همچنین کاربرد کودهای حاوی آهن همانند شلات آهن در کاهش اسیدیته خاک موثر است اما باید مراقب استفاده بیش از اندازه این کودها بود زیرا ممکن است منجر به نابودی گیاه شود. بنابراین استفاده از کودهای آهن دار در طی فصل رشد یک بار در اوایل بهار و یک بار در اوایل تابستان توصیه می‌شود و از کودهایی که مخصوص گیاهان اسیدی دوست هستند مطابق دستور کارخانه سازنده کودها و معمولا هر دو هفته یکبار استفاده شود.
تکثیر و قلمه گل معطر آپارتمانی گاردنیا
گاردنیا را با بذر می‌توان تکثیر کرد که البته 3-2 سال طول می‌کشد تا گیاه روییده از بذر گل بدهد. بذرها را در هر زمان از سال می‌توان کاشت و برای جوانه زنی آنان دمای محیط را باید در اندازه 25-20 درجه سانتیگراد تنظیم کرد. بستر کاشت بذرها باید عاری از مواد قلیایی باشد. روی بذرها باید با کمپوست الک شده پوشانده شود. بستر کاشت را مرطوب نگهدارید. جوانه زنی بذرها معملوا در طی 60-21 روز اتفاق می‌افتد. برای دانه های جوان در طی زمستان دما را در حد 18 -13 درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
قلمه چوب نرم روش دیگر تکثیر این گیاه است و گیاه حاصل از قلمه در حدود یک سال طول می‌کشد تا به گل بنشیند. قلمه‌ها در اواخر زمستان و یا اوایل بهار تهیه می شوند. قلمه‌هایی که چوبی‌تر هستند در طی تابستان و بعد از فصل گلدهی گیاه می‌توان استفاده کرد. طول قلمه‌های نرم 15-10 سانتیمتر مناسب است و برگها از نیمه قلمه به پایین از آن جدا میشوند. برخی از پرورش دهندگان بعد از تهیه قلمه 3-2 سانتیمتر از انتهای آنرا داخل آب می‌گذارند و با مشاهده نشانه‌های بیرون آمدن ریشه ها آنها را به بستر کاشت سبک و غنی (به عنوان مثلا مخلوط مساوی از ورمی‌کولایت و پرلایت) منتقل می‌کنند.
تعویض گلدان گل معطر آپارتمانی گاردنیا
گلدان گاردنیا معمولا در طی سه سال اول رشد هرس ساله در بهار تعویض می‌شود و گلدانی با یک درجه بزرگتر استفاده می‌شود. زمانی که تعویض گلدان به دلیل اندازه بزرگ گیاه سخت و دشوار است می‌توان خاک سطحی گلدان را با خاکی غنی و تازه تعویض کرد. اگر از مخلوط غنی برای کاشت گاردنیا استفاده می‌کنید در حدود 6 هفته بعد از تاریخ تعویض خاک می‌توان برنامه کوددهی این گیاه را شروع کرد.
هرس گل معطر آپارتمانی گاردنیا
گیاه را بعد از فصل گلدهی و زمانی که گیاه دوره استراحت را سپری می‌کند هرس کنید. اگر می‌خواهید گیاه شما بیشتر حالت بوته‌ای بیابد عمل سرزنی را در زمان جوانی گیاه و بخصوص در زمان استراحت گیاه انجام دهید. با این کار رشد جوانه‌های جانبی و فرعی تحریک می‌شود. البته گیاه را به شکل شدیدتری نیز می توان هرس کرد اما هر مقدار که یک ساقه را کوتاه می‌کنید حتما چندین برگ روی ان باقی بگذارید تا با شروع فصل رشد گیاه برای غذاسازی با مشکل مواجه نشود. گیاهان هرس شده را با فرارسیدن بهار با کودی حاوی آهن و همچنین میزان بیشتری از نیتروژن کوددهی کنید تا رشد برگها و جوانه هایی قوی تحریک شود.
آفات، بیماری و مشکلات گل معطر گاردنیا
شپشک آردآلود نیز از شیره گیاهی تغذیه کرده و موجب ضعف و کاهش رشد آن می‌شود.کنه تار عنکبوتی نیز شیره گیاهی را مصرف کرده و علاوه بر ایجاد رگه‌های کم رنگ بر روی برگها در زیر برگسار نیز تار می‌بندد.
سفیدک پودری لکه های سفید رنگی بر روی برگسار گیاه ایجاد می‌کند که منجر به کاهش عملکرد آنان و کاهش میزان فتوسنتز می‌گردد. پوسیدگی ریشه موجب پژمردگی، سرخشکیدگی برگسار، کوتاه شدن قامت گیاه و زردی برگسار می‌شود.
از آفات این گیاه می‌توان به کنه تار عنکبوتی، شته، شپشک های گیاهی ، شپشک آردآلود و مگس سفید اشاره کرد. شته شیره را مصرف کرده و موجب بدشکلی جوانه های گل و پیچش و رنگ نامناسب برگسار می‌شود.
برای بیماریهای قارچی معمولا بهبود بخشیدن شرایط زهکش بستر کاشت و جلوگیری از خیس و مرطوب ماندن برگسار گیاه در جلوگیری از این بیماریها موثر است. وجود نماتد در بستر کاشت این گیاه موجب رشد ضعیف، کوتاهی قامت گیاه ، زردی برگسار و ریزش غنچه‌های گل و برگها در صورت حمله شدید نماتدها می‌شود. بر روی ریشه گیاهان آلوده نیز نواحی متورم و گره مانند شکل می‌گیرد.
شپشکهای گیاهی نیز موجب ایجاد لکه‌های برآمده قهوه‌ای رنگ بر روی برگسار می‌شود. فعالیت تریپس حاشیه گلبرگها را قهوه‌ای می‌کند و منجر به بدشکل شدن گلها می‌شود. مگس سفید به صورت نقاط سفید رنگی در پشت برگها دیده میشوند که با تغذیه از شیره گیاه منجر به ضعف گیاه خواهند شد.
