چگونه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنیم
سبک زندگی › فرزندان
- 97/09/30
واگذاری انجام کار به کودکان فواید بسیاری دارد که هم این فواید متوجه کل خانواده است و هم برای رشد شخصیت خود کودک موثر است. وقتی کودکان انجام کارهای ساده را به عهده می‌گیرند، این احساس را دارند که در انجام کاری مفید برای خانواده مشارکت می‌کنند. وقتی کودک خردسال شما میز غذا را می‌چیند و اعضای خانواده برای صرف غذا دور میز می‌نشینند، او احساس می‌کند که برای این وعده غذا کار مهمی انجام داده است. یا وقتی که کودک شما جوراب‌ها را مرتب کند و مثلا پدر یکی از همان جوراب‌ها را می‌پوشد کودک درمی‌یابد که کمک وی مهم و موثر بوده است. کودک با انجام کارهای ساده منزل می‌آموزد که مسئولیت بپذیرد و به کارهایی که انجام می‌دهد افتخار‌کند، ضمن اینکه به مرور زمان این مسئله برای وی یک امر عادی و معمول می‌شود و بدون این که نیازی به تذکر باشد یا وحشتی از انجام آنها داشته باشد، کارهایی را که از عهده انجام آنها برآید انجام می‌دهد. اما باید دقت داشته باشیم با افزایش دامنه کارهایی که انجام می‌دهند نیاز آنها به تشویق را فراموش نکنیم .به خاطر داشته باشید که کلید کار "سادگی کار" است. کودکان خردسال عادت دارند به محدوده کوچکی توجه کنند بنا بر این شما باید انجام کارهایی را به او بسپارید که در یک محدوده کوچک باشد تا وی را خسته نکنید. اگر کاری را که بالاتر از توانایی کودک است به او بسپارید، ممکن است او احساس ناامیدی و بیهودگی کند. اما اگر کارها طوری باشند که کودک از عهده انجام آنها به خوبی بر آید، این احتمال وجود دارد که کودک تشویق شده و بخواهد کارهای بیشتری انجام بدهد.اگر کاری که به کودک واگذار می‌کنید، مثل تمیز کردن خانه بزرگ است، حتما به او کمک کنید. صرف نظر از تمام مواردی که گفته شد، کودک شما تمایل دارد که با شما باشد. ضمنا بچه‌ها دوست دارند با یک نفر دیگر کار کنند تا کارها زودتر تمام شود.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید مهارت های مسیریابی را آموزش دهید
داشتن گواهینامۀ رانندگی به معنی داشتن مهارت های مسیریابی نیست. علاوه بر کمک به فرزندان در یادگیری مهارت رانندگی، یادشان بدهید که چگونه مسیریابی کنند. لازم است که طرز استفاده از GPS و همینطور نقشه، چگونگی مسیریابی در ساعات اوج ترافیک چه در مسیرهای شهری و چه در بزرگراه ها، و سایر مهارت هایی که در دوره های آموزش رانندگی نمی آموزند را به فرزندانمان یاد بدهیم. البته لازم است صبور بودن در ترافیک سنگین و مهارت های رانندگی تدافعی را هم یاد بگیرند.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید آنها را به خاطر کارهایی که به خوبی انجام می دهند تشویق کنید
یک روش خوب برای اینکه کودک شما بتواند کارهای روزانه‌اش را خودش پیگیری کند و نیاز به تکرار هر روزه و یادآوری آنها نباشد، ایجاد یک چارت است که وظایف وی را نشان دهد. اگر کودک شما خیلی کوچک است می‌توانید در این چارت به جای کلمات، از تصاویر استفاده کنید. مثلا اگر آبیاری باغچه را می‌خواهید به وی محول کنید از تصویر یک آب پاش یا شیلنگ استفاده کنید. بعد از انجام هر کار، به شیوه ای او را تشویق کنید. مثلا برچسب‌هایی روی چارت نمودار بچسبانید یا اینکه ظرفی بگذارید و برای انجام هر کار صحیح یک لوبیا داخل آن بیندازید تا مثلا به یک تعدادی که رسید برای او هدیه‌ای بخرید. اگر کودکان آنقدر بزرگ هستند که مفهوم پول را بدانند می‌توانید با افزایش میزان پول توجیبی ، تشویق و توجه خود را نشان دهید. مهم نیست که به چه روشی قدر دانی خود را نسبت به عملکرد مثبت او نشان می‌دهید. گاهی وقت‌ها حتی در آغوش کشیدن کودک و بوسیدن وی نیز می‌تواند روشی برای نشان دادن قدرشناسی شما باشد.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید تعیین هدف را آموزش دهید
هر کسی هدفی برای خودش دارد، اما همۀ اهداف هم واقع بینانه نیستند. به خصوص نوجوانان، به ویژه با آنچه که این روزها در شبکه های اجتماعی می بینند، تمایل به داشتن اهداف غیر عملی دارند مثلاً معروف شدن، پولدار شدن یا محبوب شدن. و این وظیفۀ شماست که به آنها نشان دهید چگونه اهداف واقع بینانه تعیین کنند و چگونه به آنها برسند. با فرزند نوجوانتان در مورد چیزی که می خواهند در کوتاه مدت و در بلند مدت به دست بیاورند صحبت کنید. مطالعات زیادی در مورد رابطۀ بین تعیین هدف و شاد ماندن در زندگی فرد صورت گرفته است. هر بار با رسیدن به هدفی، پاداش را تجربه می کنید، بدنتان دوپامین آزاد می کند. دوپامین مسئول حس انگیزه است.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید به آنها کمک کنید تا هیجانات خود را کنترل کنند
به آنها یاد بدهید که چگونه به طور سالم با هیجاناتشان برخورد کنند، مثلاً از طریق ورزش، موسیقی، هنر یا صنایع دستی. این کار به تقویت صبر آنها هم کمک می کند. حتی مربیان فردی ورزشکاران می گویند که کنترل هیجانات بسیار ضروری است. هر چه فرزندان بیشتر بتوانند کنترل خود را حفظ کنند، در موقع سختی اعتماد به نفس آنها و همینطور شما بیشتر خواهد بود.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید مهارت های مقابله ای را برای مواقع اورژانسی به آنها آموزش دهید
وقتی فرزندانتان خودشان تنها باشند، باید مهارت های مقابله ای را برای برخورد در مواقع اورژانسی یاد بگیرند. این موقعیت می توانند آتش گرفتن ماهیتابه، خرابی اتومبیل، یا حتی چکه کردن لولۀ آشپزخانه باشد.باید وقت بگذارید و در مورد تعدادی از مواقع اورژانسی که می تواند در زندگی اتفاق بیفتند، و چگونگی برخورد مناسب با آنها به فرزندانتان آموزش دهید. همچنین باید درمورد چگونگی سر و کار داشتن با دستگاه موبایلشان هم یاد بگیرند. ممکن است این موارد در زمان نیاز آنها موجود نباشند.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید آنها را در مدیریت کارهای خانه درگیر کنید
اگر فرزند نوجوان شما اتاق نامرتبی دارد لزوما به این معنی نیست که در آینده هم خانه دار شلخته ای خواهد بود. اما این علامت خوبی است مبنی بر اینکه آنها باید چیزهای زیادی در مورد مهارت های مدیریت کارهای خانه یاد بگیرند، چیزهایی مانند بودجه بندی، تمیزکاری، ملاقات های برنامه ریزی شده و موارد بیشتر. ممکن است در آینده، چه در خوابگاه و چه در آپارتمان، هم اتاقی داشته باشند، و اگر این مهارت های زندگی را نداشته باشند، با هر کسی که با آنها زندگی می کند مشکل پیدا خواهند کرد.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید پس انداز را به کودک خود آموزش دهیم
هر موقع که فرزندتان پول می خواهد به او پول ندهید. هر چه بیشتر به آنها پول بدهید، آنها کمتر یاد می گیرند. یکی از مهارت های زندگی برای هر کسی این است که یاد بگیرد امور مالی خودش را مدیریت کند. اگر فرزند نوجوان شما کار می کند، او را مجبور کنید هر هفته بخشی از درآمدش را پس انداز کند و آن را در حساب پس اندازش بگذارد. حتی بهتر از آن، اینکه آنها را تشویق کنید تا در یک برنامه پس انداز بازنشستگی سرمایه گذاری کنند. هرگز برای برنامه ریزی برای آینده خیلی دیر نیست. نه تنها این کار مسئولیت امور مالی را به آنها یاد می دهد، بلکه مقداری پول نقد اضافه برای زمان نیازشان خواهند داشت.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید یادشان بدهید روی پای خودشان بایستند
مسلماً قرار نیست دعوا کردن را به آنها آموزش دهید. اما باید به آنها کمک کنید تا یاد بگیرند در یک نزاع چگونه مذاکره کنند. عصبانی شدن و بدخلقی کردن به هیچ وجه به آنها کمک نمی کند و مطمئناً همۀ والدین این کار سخت را یاد گرفته اند. مهارت هایی که نیاز دارند تا در هر موقعیتی آرام بمانند را به آنها آموزش دهید، مثلاً اینکه قبل از اینکه کنترلشان را از دست بدهند تا 10 بشمارند، یاد بگیرند چگونه از نزاع و کشمکش دور شوند. و به آنها کمک کنید تا هیجاناتشان را شناسایی کنند و بتوانند در طول یک نزاع با آن هیجانات برخورد کنند.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید آنها را تشویق کنید تا به خودشان اعتماد کنند
مدرسه به کودکان یاد می دهد که چگونه از قوانین پیروی کنند، اما چیزی در مورد مهارت های زندگی در دنیای واقعی به آنها آموزش نمی دهد. شما باید آموزش دهید و آنها باید آموزش ببینند، همچنین باید متفکران مستقلی شوند. به فرزندان نوجوانتان کمک کنید تا به خودشان و تصمیماتشان اعتماد کنند. مطمئناً تصمیمات نادرست کمی خواهند گرفت، اما از اشتباهاتشان درس می گیرند و می آموزند که تصمیمیات بهتری بگیرند.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید یک کارت اعتباری به آنها بدهید
بگذارید فرزندتان کارت اعتباری خودش را داشته باشد. بله درست خواندید. این یکی از بهترین راه ها برای آموزش مسئولیت پذیری مالی است. اگر اعتبار کارت را تمام کرد و اعتباری باقی نگذاشت، بدهی اش را تسویه نکنید. بگذارید یاد بگیرد که چگونه بدهی اش را پرداخت کند و اعتبار کارتش را مسئولانه خرج کند. هر چه زودتر در مورد مسئولیت کارت اعتباری یاد بگیرد برایش بهتر است.
برای اینکه کودک مسئولیت پذیر تربیت کنید باید آنها را همراهی کنید و الگوی خوبی برای آنها باشید
به منظور آماده سازی نوجوانان برای دورۀ بزرگسالی، شما به عنوان والدین، باید مهارت های مهم زندگی را به آنها آموزش دهید تا به آنها کمک کنید بزرگسالان خلاقی باشند. یک مکالمۀ باز با فرزندانتان داشته باشید و به آنها اجازه دهید بدانند که اگر سوال داشتند یا برای توسعۀ مهارت هایی که به آنها آموزش می دهید به کمک نیاز داشتند، می توانند پیش شما بیایند. اگر با هم کار کنید می توانید موفق شوید. ارتباط بازی با کودکانتان برقرار کنید و اگر مشکلی داشتند به آنها گوش کنید و با کمک هم راه حلی برای غلبه بر آن مشکل پیدا کنید.
