آموزش مهارت نظم و ترتیب به کودکان
سبک زندگی › فرزندان
- 97/08/16
روش های تربیتی مناسب برای آموزش نظم به کودک
فراهم کردن ساختار
کودکان نیاز به ساختار و روتینی معمول دارند تا تبدیل به کودکان منظم شوند. والدین باید قوانین خانگی واضح ایی را وضع کرده و به آن پایبند باشند و در صورتی که قوانین را شکستند، عواقب و پیامدهای آن را درنظر بگیرند. بچه هایی که این قوانین در خانه آن ها رعایت شده، یاد می گیرند که در هر مواقع ای از آن ها چه انتظاری می رود و در نتیجه آن ها می توانند انتخاب های سالم را بهتر تشخیص دهند.بنابراین والدین باید یک برنامه مشابه روزانه برای کودکان در نظر بگیرند. کودکان نیاز به یک برنامه معمول در صبح دارند که شامل : زمان صبحانه خوردن، شونه زدن موها، مسواک زدن دندان ها و پوشیدن لباس می باشد. همچنین داشتن روال و روتین برای بعد از مدرسه به کودکان می آموزد تا زمان خود را تقسیم کرده و به انجام کارهای روزمزه و تکالیف و فعالیت های سرگرم کننده بپردازند. همچنین داشتن روال و برنامه روتین برای خواب کودکان اهمیت زیادی دارد.
آموزش دادن نظم و ترتیب به کودک
کودکان باید بدانند که چگونه می توانند انتخاب های درست و سالمی داشته باشند. زمانی که نظم و انضباط به کودکان کمک می کند تا انتخاب های درستی داشته باشند، آن ها یاد می گیرند که دلایل داشتن نظم و انظباط برای آن ها چیست. والدین باید دلایل قوانین و انضباط را به کودکان آموزش دهند تا آن ها بتوانند راحت تر انتخاب های درست انجام دهند و به کودکان منظم تبدیل شوند. به عنوان مثال والدین به جایی که از کودک بخواهند بعد از آمدن از مدرسه تکلیف را انجام دهند، بهتر است دلیل اول انجام دادن تکلیف را به کودک بگویند و برای کودک توضیح دهند که در صورتی که ابتدا تکلیف را انجام دهند، بقیه روز وقت شان آزاد است و می توانند به عنوان تشویق به کارهای مورد علاقه خود بپردازند. این کار به کودک کمک می کند تا فکر کند و ایده والدین خود را ایده خوب تشخیص دهد نه اینکه آن را اجبار بدانند.
وضع پیامدهای مناسب
گاهی کودکان نیاز دارند تا متناسب با رفتار و اعمالشان، با پیامدهای طبیعی روبه رو شوند. اگر کودکی مدام فراموش می کند کتاب های مدرسه را با خود به مدرسه ببرد یا اینکه تکالیفش را انجام دهد، والدین نباید این کار را به جای او انجام دهند چرا که در این صورت کودک نظم و انضباط را باد نمی گیرد. در این صورت واکنش معلم به عملکرد کودک، می تواند به کودک نظم و انضباط را آموزش دهد. زمانی که والدین به نظم و انضباط تمرکز می کنند باید توجه داشته باشند که آموزش نظم به کودک، با دعوا و اجبار به کودک نباشد. چرا که کودک با اجبار و دعوا نظم و انضباط را یاد نمی گیرد. بنابراین والدین باید دلایل منظم بودن و عواقب رعایت نکردن آن را به کودک توضیح دهند تا کودکان خود انتخاب های سالم بگیرند.
در هر زمان یک رفتار را شکل و توسعه دهید
والدین باید برای آموزش نظم به کودک، با توجه به سن آن ها رفتار مناسب داشته باشند. انتظار از یک کودک 5 ساله که خودش به موقع مسواک بزند، انتظار معقولی نیست، بهتر است به کودک توسط چیزهای که مورد علاقه او است، یادآوری شود.
تشویق و تحسین کودک منظم
یکی از مهارت های ایجاد نظم و انظباط به کودک، تحسین و تشویق کودکان است. والدین به این طریق می توانند نظم و انضباط را خصوصا به کودکانی که هنوز به مدرسه نمی روند آموزش دهند.
مهارت های حل مسئله
در آموزش نظم به کودک، والدین باید مهارت های حل مسئله را نیز به کودک آموزش دهند. اینکه برای مسئله ایی که به نظم مرتبط است، والدین کودک را به فکر بیاندازند و به او کمک کنند تا مسئله را حل کند، علاوه بر آموزش انضباط به کودک، مهارت حل مسئله را نیز به او آموزش می دهد.
الگوی خود انضباطی
والدین اولین و بهترین الگو برای کودکان می باشند. بنابراین به جای اینکه همیشه با حرف کودک را آموزش دهید، سعی کنید با رفتار خود، الگو نظم و انضباط را در کودک تثبیت کنید.
5 روش برای پرورش کودک منظم و تمیز
1.تاکید بر اینکه تمیزی و نظم احساس خوبی به انسان می دهد
مشکل بیشتر والدین این است که کودکان آنها غذا یا اسباب بازی های خود را روی زمین پرت و پخش می کنند. گاهی کودکان این کار را می کنند تا صبر والدین خود را بسنجند و ببینند چه زمانی کاسه صبر شما لبریز می شود. زمانی که شما آرام تر و صبورتر واکنش نشان دهید جذابیت این کار نیز برای کودک از بین می رود. مثلا وقتی با آرامش به کودک خود می گویید: «اکنون زمان تمیزکاری است» بیشتر جواب می دهد تا زمانی که فریاد می زنید. با تکرار این نوع آرامش ها و تلقین کردن ها کودک به تدریج می آموزد بدون اینکه شما چیزی بگویید خودش همه وسایل اضافه را جمع کند. این مساله برای هر دوی مادر و فرزند مفید است. کودک نظم را یاد می گیرد و بخشی از کارهای مادر نیز کم می شود.
2. زمان تمیز کاری را شاد و سرگرم کننده کنید
اینکه روند تمیز کردن را به سرگرمی مفرح برای کودک تبدیل کنید بسیار مهم است. به طور مثال، هنگام مرتب کردن اطراف خانه آواز بخوانید. یا کارهای خود را در غالب شعر و آواز بیان کنید. این مساله باعث تحریک کودک به مشارکت در این کار می شود. می توانید جمع کردن اسباب بازی ها از روی زمین را به یک بازی سرگم کننده تبدیل کنید. به طور مثال، بگویید هر چیزی که سرجای خودش نیست مثل کردوکودیل بزرگی است که باید سریعا به خانه اش فرستاد. یا مثلا، به هم ریختگی همچون آتش است و برای خاموش کردن آن باید وسایل را سرجای خود گذاشت.
3. تمیز کردن پیش از انجام کارهای جدید
این عادت را در خانه خود به وجود بیاورید که پیش از انجام هر نوع بازی جدید باید وسایل بازی قبلی را جمع کرد. ابتدا شاید کودکان در برابر این قانون جدید واکنش منفی نشان دهند اما پس از مدتی متوجه می شوند اگر همکاری کنند، سریع تر می توانند بازی کنند. برای رسیدن به این هدف، باید به کودک خود گوشزد کنید تا زمانی که همه وسایل سرجای خود قرار نگیرند از بازی خبری نیست. این کار به مرور به یک عادت تبدیل می شود و کودک خودش به طور خودکار وسایل را پس از هر بازی جمع می کند. کودک باید وسایل کوچک که برایش سنگین نیستند را جمع کند و وظیفه جمع کردن وسایل بزرگ و سنگین به عهده والدین است.
4. کمال گرا نباشید
یکی از بزرگ ترین دشمنان تمیز ماندن خانه، کمال گرایی است. اگر فکر کنید همه چیز باید دقیقا در جای خودش قرار بگیرد، این مساله کمی ترسناک و دوست نداشتنی است و کمتر پیش می آید. به خود و فرزند خود یادآوری کنید مرتب بودن عادی هم به اندازه خود مورد قبول است. کار تمیز کاری را با سرگرمی همراه کنید تا کسل کننده نباشد.
وقتی کودک کوچکی در خانه زندگی می کند اینکه همه جا تمیز باشد کار دشواری است و لازم نیست همه کارها را در یک زمان انجام داد. این کار همچون دوش گرفتن است، شما فقط یکبار در عمر خود برای همیشه دوش نمی گیرید. پس لازم نیست یکبار همه جا را برق بیندازید.
5. کار گروهی کلید اصلی کار است
نوشتن و تعیین مسوولیت های هر فرد تاکتیک مفیدی است. اما گاهی انسانیت نیز در این میان مطرح می شود. به طور مثال، هنگامی که کودک برای انجام کارهای خود تقاضای کمک می کند، عموما او را مجبور می کنیم تا خودش کارهایش را انجام دهد و با قاطعیت تمام می گوییم: «این کار توست! باید خودت به تنهایی انجام دهی».
اما گاهی کودک در انجام کارهایش به کمک نیاز دارد و نباید این کمک را از او دریغ کرد زیرا به طور ناخواسته کودک را از انجام کارهای روزانه می ترسانیم. هنگامی که آنها درخواست کمک می کنند و ما با آغوش باز آن را می پذیریم و کمک می کنیم، کودک درس های مفیدی می آموزد: کودک یاد می گیرد با لبخندی به دیگران کمک کند. متوجه می شود کمک خواستن از دیگران اشکالی ندارد. در ضمن یاد می گیرد بدون انتظار به دیگران کمک کند. برعکس این قضیه هم خوب است. از کودک خود برای انجام کارها کمک بگیرید.
