در 29 بهمن ماه در تبریز چه گذشت
خواندنی › تاریخ
- 97/11/29
مردم مسلمان تبریز به منظور بزرگداشت یاد شهدای 19 دی ماه مردم قم، به دعوت آیتاللَّه قاضی طباطبایی و دیگر علمای تبریز، در یكی از مساجد بزرگ شهر اجتماع كردند. اجتماع مردم بر اثر رفتار خشونتبار مأموران رژیم شاه به شورشی عمومی در سراسر شهر تبدیل شد. پس از آن، هنگامی كه قیام بزرگ مردم مسلمان تبریز به اوج خود رسیده بود، نیروهای نظامی، با تانكها و نفربرهای نظامی به مردم بیدفاع یورش برده و به سركوب و كشتار مردم پرداختند. تبریز در این روز به صورت شهر جنگ زده درآمد. خیابانها از خون جوانان، بازاریان، دانشجویان و مردان و زنان رنگین شد و بدین ترتیب، پس از فاجعه خونین نوزدهم دی ماهِ قم، جنایت دیگری بر جنایات رژیم پهلوی افزوده شد. در این حركت مردمی حداقل 13 تن شهید، بیش از 125 نفر زخمی و بیش از 550 نفر دستگیر شدند. در این قیام، مردم نیز 3 تانك، 2 سینما،22 مغازه، 1هتل، 37اتومبیل و چندین مركز فساد از جمله حزب رستاخیز و كاخ جوانان را مورد حمله قرار داده و به آتش كشیدند. كشتار مردم تبریز، شاه را غافلگیر كرد، چون او كه به نظرِ خود، توانسته بود پردهای ضخیم بر روی فاجعه قم بكشد، حتی اقدام دبیر كل سازمان ملل را به سود خود تمام كند و افكار خارجیان را از درك واقعیت فاجعه قم منحرف سازد، در قیام مردم تبریز، به كلی دست و پای خود را گم كرد. گستردگی قیام مردم تبریز به حدی بود كه رژیم شاه به دروغ متوسل شده و مردم انقلابی تبریز را عوامل بیگانگان معرفی كردند. این قیامها، سراسر ایران را در ماتم فرو برد و مردم به تبعیت از رهبری نهضت، عید را عزای عمومی اعلام نمودند و اجتماعات را به بزرگداشت شهدای قم و تبریز اختصاص دادند. 
پیامدهای قیام تبریز
پس از این ماجرا، رئیس شهربانی تبریز، معزول و به تهران احضار و استاندار هم بر کنار گردید. آیت الله خمینی نیز بعد از این جریان، پیامی خطاب به انقلابیون تبریز صادر کرد. اعتراضات تبریز، پس از چندی جنبه سراسری پیدا کرده و چهل روز پس از آن، در 10 فروردین 1357 انقلابیون شهرهای اصفهان، شیراز، یزد، جهرم و اهواز نیز به مناسبت چهلمین روز کشته شدگان تبریز، دست به تجمع و اعتراض زدند که باعث کشته شدن عده‌ای دیگر در آن شهرها شد. این اعتراضات سراسری در نهایت منجر به توجه رسانه‌های خارجی به اعتراضات ایران شد با فرارسیدن چهلم کشته شدگان تبریز، روح‌الله خمینی پیام دیگری به این مناسبت صادر نمود، در بخشی از این پیام آمده‌است: «کشتار بیرحمانه قم، ایران را به هیجان آورد و تبریز را به قیام همگانی مردانه در قبال ظلم و بیدادگری نشاند و کشتار دسته جمعی تبریز ملت غیور ایران را چنان تکان داد که در آستانه انفجار است، انفجاری که دست اجانب را به خواست خدای متعال برای همیشه قطع کند.
