چگونه تصمیم گیری کنیم
سبک زندگی › مهارت اجتماعی
- 97/10/21
ما هر روز در حال تصمیم گیری هستیم. بعضی از این تصمیمات ساده و بعضی دیگر پیچیده‌اند. بعضی از این تصمیمات تا حدی در زندگی‌تان عادی شده‌اند که بدون لحظه‌ای فکر کردن آنها را اتخاذ می‌کنید. اما تصمیمات سخت و پیچیده نیاز به بررسی و تفکر بیشتری دارند. در موقعیت‌های تجاری، به این دلیل که بهترین گزینه‌ها از همان ابتدا به خوبی واضح نیستند یا عوامل کلیدی به عنوان بخشی از فرایند در نظر گرفته نمی‌شوند، تصمیمات اغلب با شکست مواجه می‌شوند. برای جلوگیری از این اتفاق، شما باید استراتژی‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله را در کنار هم قرار دهید تا شناخت خود را از موقعیت بهبود ببخشید.فرایندی منطقی و منظم می‌تواند به شما کمک کند تا با در نظر گرفتن تمامی عوامل مهمی که برای رسیدن به نتیجه‌ای مطلوب مورد نیاز هستند؛ این کار را انجام دهید.
ایجاد محیطی سازنده
بررسی موقعیت با در نظر گرفتن تمامی جزئیات
ایجاد گزینه‌های جانبی مناسب
بررسی گزینه‌ها
انتخاب بهترین راه‌حل
ارزیابی نقشه
در میان گذاشتن تصمیم با دیگران و انجام اقدامات لازم.
تصمیم‌گیری‌ها زمانی که افراد دیگری را نیز در بر می‌گیرند یا بر آنها تأثیر می‌گذارند، پیچیده می‌شوند بنابراین ایجاد محیطی سازنده که در آن بتوان موقعیت را بررسی کرد و گزینه‌های ممکن را سنجید مفید است.اغلب، وقتی مسئول تصمیم‌گیری‌هایی هستید که برای اجرای آن نیاز به افراد دیگری دارید، باید بتوانید حمایت آنها را به خود جلب کنید. اگر مناسب‌ترین راه این است که تصمیم را به صورت گروهی اتخاذ کنید، افراد ذی‌نفع را تحلیل کنید تا مشخص شود چه کسی را باید وارد این فرایند کنید. برای اینکه بتوانید دیگران را متعهد کنید، حتما باید نماینده‌ای از این ذی‌نفعان در گروه داشته باشید. (بهترین حالت این است که 5 تا 7 نفر به عنوان نماینده‌ی آنها در گروه حضور داشته باشند.)برای اجتناب از تفکر گروهی (تمایل برای هم‌عقیده بودن با سایر افراد گروه)، آنها را تشویق کنید تا بدون اینکه از رد شدن ایده‌هایشان توسط دیگر افراد گروه بترسند، در بحث‌ها و تجزیه و تحلیل‌ها شرکت کنند. اطمینان حاصل کنید که همه می‌‌دانند هدف اصلی، رسیدن به بهترین تصمیم ممکن است. اینجا جای آن نیست که بخواهند از گزینه‌های خود تعریف و تمجید کنند.
قبل از اینکه شروع به تصمیم‌گیری کنید، باید مطمئن شوید که موقعیت را کاملا درک می‌کنید. ممکن است نیاز باشد که فقط موضوع مورد نظر را بررسی کنید، اما احتمال آن بیشتر است که عوامل مرتبط زیادی وجود داشته باشند که باید در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال، تغییراتی که در یک بخش انجام شده، ممکن است تأثیرات غیرمستقیمی در جاهای دیگر داشته باشند و باعث شوند که تغییر مورد نظر نتیجه‌ی معکوس در بر داشته باشد.قبل از هر چیز، تصمیم را در زمینه‌ی مشکلی که قرار است رفع کند در نظر بگیرید. بعد از اینکه دلایل و ریشه را پیدا کردید، بیشترین اطلاعات را از چیزهایی که می‌دانید استخراج کنید و با استدلال استقرایی نتایج درست را از حقایق برداشت کنید تا درک بهتری از اتفاقی که در حال وقوع است به دست بیاورید و سعی کنید با بررسی مشکلات از زوایای مختلف مطمئن شوید چیز مهمی را جا نینداخته‌اید.
هر چقدر گزینه‌هایی که بررسی می‌کنید بیشتر باشند، تصمیم نهایی شما بهتر خواهد بود.در ابتدا، به نظر می‌رسد بررسی گزینه‌های مختلف تصمیم شما را پیچیده‌تر کند، اما با این کار نگاه عمیق‌تر و از زوایای دید بیشتری به مشکل می‌اندازید. این کار زمانی مفید است که بخواهید از چند تکنیک تفکر خلاق استفاده کنید. این به شما کمک می‌کند تا از الگوهای فکری عادی خود خارج شده و به راه‌حل‌های جدید برسید.احتمالا یکی از رایج‌ترین روش‌های رسیدن به ایده‌های مختلف، طوفان فکری است. طوفان فکری معکوس نیز همین کار را می‌کند، اما با این سؤال شروع می‌کند که چطور میخواهید به نتایج متضادِ چیزی که مد نظر دارید دست پیدا کنید و بعد از آن به راه‌حل برسید.
بعد از اینکه گزینه‌های واقعی مناسبی به دست آوردید، وقت آن است که امکان عملی شدن، خطرات و پیامد آنها را ارزیابی کنید.تقریبا هر تصمیمی با کمی ریسک همراه است. تحلیل ریسک این امکان را به شما می‌دهد تا با رویکردی ساختاری، این تهدیدها را به صورت بی‌طرفانه بررسی کنید و احتمال بروز رویدادهای ناسازگار و هزینه‌ی مدیریت و کنترل آنها را ارزیابی کنید. سپس خطرات موجود را اولویت‌بندی کنید تا بتوانید بر آنهایی که احتمال وقوع‌شان بیشتر است تمرکز کنید.راه دیگری که برای ارزیابی گزینه‌هایتان وجود دارد این است که عواقب احتمالی هر کدام را در نظر بگیرید. گزینه‌های جایگزین را از زاویه‌‌های مختلف ببینید و سپس عواقب تصمیم را ارزیابی کنید. همچنین میتوانید به کمک طوفان فکری، در مورد عواقب غیرقابل پیش‌بینی که ممکن است از تصمیم شما سردربیاورند استفاده کنید.
بعد از اینکه موارد جایگزین را بررسی کردید، مرحله‌ی بعدی این است که بالاخره تصمیم‌تان را اتخاذ کنید. اگر یکی از گزینه‌های جایگزین بهتر از بقیه باشد تصمیم‌گیری آسان میشود. با این حال، اگر گزینه‌های زیادی دارید که بسیار به هم نزدیک هستند، ناامید نشوید چون تکنیک‌های زیادی هستند که به شما کمک می‌کنند از بین آنها یکی را انتخاب کنید.اگر معیارهای زیادی هستند که باید در نظر بگیرید، باید بتوانید آنها را به درستی با هم مقایسه کنید. بنابراین اگر میخواهید درجه‌ی اهمیت آنها را مشخص کنید، مقایسه‌ی سلسله مراتبی را انجام دهید تا متوجه شوید کدام یک از آنها در تصمیم شما اهمیت بیشتری دارند.در انتخاب بین گزینه‌های مختلف مالی، استفاده از درخت تصمیم‌گیری مفید است. این تکنیک به شما کمک می‌کند گزینه‌ها را به صورت شفاف کنار هم قرار بدهید و احتمال موفقیت یا شکست پروژه‌تان را نیز در نظر بگیرید.
اگر تصمیم شما قرار است در گروه گرفته شود، تکنیک‌هایی برای افزایش مهارت در تصمیم‌گیری وجود دارند که می‌توانند به شما برای رسیدن به یک تصمیم مناسب کمک کنند.زمانی که ناشناس بودن اهمیت دارد، تصمیم‌گیرنده‌ها ممکن است از یکدیگر متنفر شوند یا این احتمال وجود دارد که بعضی از افراد بر فرایند تسلط پیدا کنند؛ در این مواقع با استفاده از تکنیک دِلفی به تصمیمی عادلانه و بی‌طرفانه خواهید رسید. این تکنیک از چرخه‌های گمنام، بحث‌های نوشتاری و آزادی که توسط تسهیل کننده مدیریت می‌شوند، استفاده می‌کند. شرکت کننده‌ها با هم ملاقات نمی‌کنند و گاهی حتی نمی‌دانند چه کسانی در تصمیم‌گیری حضور دارند.اگر با تیمی که از قبل پایه‌ریزی شده است کار می‌کنید، سعی کنید همه را به شرکت در تصمیم‌گیری ترغیب کنید. اگر با چند تیم مختلف یا گروه نسبتا بزرگی کار می‌کنید، مسئولیت هر کدام از مراحل فرایند تصمیم‌گیری را مشخص کنید. با این کار، همه مسئولیت‌های خود را خواهند شناخت و از هرگونه کشمکشی جلوگیری خواهد شد.
با تمامی تلاشی که برای انتخاب و ارزیابی گزینه‌های جایگزین انجام دادید، در این مرحله تمایل دارید به جلو پیش بروید. ولی حالا بیشتر از هر زمان دیگری باید تصمیم‌تان را از نظر منطقی بررسی کنید. وقتی بعد از اینکه مشکل پیش آمد به عقب نگاه می‌کنید بهتر میتوانید علت پیش آمدن مشکل را متوجه شوید، اما بهترین کار این است که از ابتدا جلوی اتفاق افتادن آن را بگیریم.قبل از اینکه شروع به اجرایِ تصمیم‌تان کنید، نگاه بی‌طرفانه و عمیقی به آن بیندازید تا مطمئن شوید هیچ جایی برای اشتباه باقی نگذاشته‌اید.تصمیم نهایی شما به تحقیق ابتدایی و حقایقی که برای رسیدن به آن استفاده کردید وابسته است. اطمینان حاصل کنید که اطلاعات‌تان قابل اعتماد هستند و تمامی تلاش‌تان را برای انتخاب آنها از بهترین منابع انجام داده‌اید. این باعث میشود از سوگیری تأییدی، که جزو خطاهای متداول در تصمیم‌گیری است، اجتناب کنید.
برای ایجاد اعتماد به نفس در تصمیم گیری خود، تمام تصمیماتی که اتخاذ کردید را بنویسید. با گذشت زمان، متوجه خواهید شد که تصمیمات عالی بسیاری گرفته ایدبا این وجود، شما فقط تصمیماتی را که می گیرید ، به یاد می آورید و بعد از آن پشیمان خواهید شد.این «تصمیم گیری ها» به شما کمک خواهد کرد که دیدگاه متعادل داشته باشید و به نوبه خود به شما اطمینان لازم را برای تصمیم گیری های بیشتر می دهد.
تصمیم گیری نیاز به کمی زمان و انرژی ذهنی دارد بسیاری از افراد مبتلا به ADHD، از دم صبح که ساعت به صدا در می آید تا موقع خواب درگیر هستند.تصمیم گیری های بزرگ را نمی توان زمانی که مشغول هستید انجام داد اگر میخواهید تصمیم بزرگی بگیرید، برای خود وقت بگذارید و تصمیم خودتان را ثبت کنید سپس، در زمان اختصاص داده شده، تلفن خود را خاموش و کامپیوتر خود را ببندید و روی تصمیم گیری تمرکز کنید.
یک تکه کاغذ بزرگ بردارید و در بالای صفحه تصمیم خود را بنویسید عمل ساده نوشتن، به شما کمک می کند تا کاملا بر آنچه که تصمیم شما است، تسلط داشته باشید.جوانب مثبت و منفی تصمیم خود را، لیست کنید هر چقدر میتوانید بنویسید، حتی اگر برخی از آنها دور از ذهن به نظر برسند.
اگر به نظر می رسد که تصمیم گیری کار دشواری است، ممکن است اطلاعات شما هنوز برای تصمیم گیری آگاهانه کافی نباشد در این صورت، با انجام تحقیقات آنلاین، صحبت کردن با افراد و غیره، اطلاعات را جمع آوری کنید.تصمیم گیری در انزوا صورت نمی گیرد آنها تحت تأثیر زندگی شما قرار دارند. اهداف خود را به یاد آورید ؛ کوتاه مدت و بلند مدت.حتی اگر یک تصمیم دشوار است، آن را در رابطه با اهداف خود در نظر بگیرید.
مزایا و معایب تصمیم خود را با یک دوست یا عضو خانواده در میان بگذارید. نه به این دلیل که شما می خواهید آنها برای شما تصمیم گیری کنند، بلکه چون وقتی گزینه های خود را به شخص دیگری بیان می کنید، به شما کمک می کند تا آنها را در ذهن خود متمرکز کنید زمانی که، تمام نکات خود را توضیح داده اید،یعنی به نتیجه خود رسیده اید.اگر در معرض تصمیمات تکان دهنده قرار دارید، مراحل 3 تا 8 را دنبال کنید این اقدامات شما را مجبور به کم کردن سرعت در تصمیم گیری می کند تا قبل از هر تصمیمی به آن فکر کنید.
هر چه بیشتر تصمیم گیری کنید، کار برایتان راحت تر میشود، از تصمیمات ساده و راحت شروع کنید و به تدریج به سختی آن بیافزایید.تا می توانید تمرین کنید.
