اصول و روش نگهداری نخل ماداگاسکارا در آپارتمان
سبک زندگی › باغچه
- 97/08/18
نخل ماداگاسکار در واقع نخل نیست و به دلیل شباهت به برخی از گونه‌های نخل به این اسم مشهور شده است. نام علمی نخل ماداگاسکار Pachypodium می‌باشد. دو گونه معروف نخل ماداگاسکار Pachypodium lamerei و pachypodium geayi به دلیل شکل ظاهری زیبا و آسان بودن پرورش آن تقریباً در تمام نقاط دنیا تولید می‌شود. دارای تیغ‌های بلندی می‌باشد که تا 6 سانتی متر هم می‌رسد. گل‌های نخل در اوایل بهار به رنگ سفید مشاهده می‌شود.برگهای نخل ماداگاسکار در فصل خواب یعنی اواخر پاییز و در طول زمستان از پایین زرد شده و ریزش می‌کند که این حالت طبیعی می بباشد. این گیاه بسیار مساعد بیماری‌های قارچی می‌باشد. بنابراین با نزدیک شدن به فصل رکود و استراحت این گیاه اگر سایر شرایط محیطی مناسب است، از دست دادن تعدادی از برگها امری عادی می‌باشد. اگر تمامی شرایط محیطی برای رشد این گیاه مناسب باشد در طی سال در حدود 30 سانتیمتر به طول آن افزوده می‌شود. از جمله نشانه‌های شرایط مناسب ایده آل این گیاه شکل‌گیری جوانه‌های گل است.
آبیاری مناسب گیاه نخل ماداگاسکارا
نخل ماداگاسکار به خشکی مقاومت خوبی دارد و اگر زیاد آبیاری شود احتمال شیوع بیماری پوسیدگی ریشه بسیار افزایش می‌یابد. البته خشکی کشیدن بیش از اندازه گیاه نیز موجب کم حجم شدن ساقه گیاه، چروکیده شدن برگها و ریزش آنان خواهد شد. بهترین زمان آبیاری هنگامی است که سطح خاک گلدان خشک شده باشد. با توجه به این نکات می‌توان گفت که تقریباً هر 10 -7 روز این گیاه به آبیاری نیاز دارد. در طی زمستان نیز می‌توان از فواصل آبیاری را بیشتر کرد و تنها در حدی خاک را آبیاری کرد که از خشکی کامل آن جلوگیری شود. برخی پرورش دهندگان اعتقاد دارند که استفاده از آب مقطر یا آب تصفیه شده به رشد و کیفیت بهتر این گیاه کمک می‌کند. در طی فصل رشد می‌توان روزانه 4 -3 بار از غبار پاشی برگسار برای افزایش میزان رطوبت آنان استفاده کرد.
نور مناسب گیاه نخل ماداگاسکارا
اگر به نیازهای نوری این گیاه توجه شود، رشد آن از سرعت خوبی برخوردار خواهد بود. نخل ماداگاسکار به نور فراوانی نیاز دارد و نور مستقیم آفتاب را حداقل به مدت 6 ساعت دوست دارد. اگر امکان تابش نور مستقیم آفتاب بر روی آن وجود ندارد در مکانی همانند نزدیکی یک پنجره که کاملاً روشن و پر نور است آن را قرار دهید.
دمای مناسب نخل ماداگاسکارا
اگرچه به گفته برخی از پرورش دهندگان برخی از نمونه‌های این گیاه تا حدودی دمای زیر صفر را نیز تحمل می‌کند اما بهتر است به طور کل از چنین شرایطی دور نگه‌داشته شود و دمای محیط نگهداری به زیر 10 درجه سانتی‌گراد نیاید. زیرا سرمای هوا منجر به پژمردگی، سیاه شدن و ریزش برگهای این گیاه و پوسیدگی نرم انتهای ساقه‌ها خواهد شد. اگر قصد انتقال این گیاه به بیرون از محیط خانه را دارید تا زمانی که دمای هوای بیرون به حدود 21 درجه برسد صبر کنید و سپس گیاه را به بیرون منتقل کنید تا از سرمازدگی شبانه در امان بماند اما به طور کل دمای 15 الی 29 درجه قابل قبول و 23 -20 درجه برای آن بهترین است. گرمای هوا نیز بخصوص اگر به همراه تابش شدید نور مستقیم آفتاب و خشکی کشیدن گیاه باشد، منجر به سوختن نوک و حاشیه برگها شود.
خاک مناسب نخل ماداگاسکارا
بستر کاشت باید از زهکشی بسیار خوب برخوردار باشد و آب اضافی ناشی از آبیاری به سرعت از بستر باید خارج شود. در غیر این صورت احتمال شیوع بیماری پوسیدگی ریشه وجود دارد. بهتر است که در قسمت کف گلدان ابتدا به ضخامت 5 -3 سانیتمتر از سنگریزه درشت استفاده کرد تا به زهکش کمک شود.
کوددهی مناسب نخل ماداگاسکارا
از جمله مخلوط های مناسب کاشت می‌توان به ترکیب 60 درصد ماسه 30 درصد پیت ماس و ۱۰ درصد ورمی کمپوست اشاره کرد. در طی سال دو مرتبه یکی در اوایل بهار و دیگری در اوایل تابستان می‌توان از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی البته با نصف غلظت استفاده کرد. کود دهی بیش از این مقدار می‌تواند موجب افزایش عناصر بستر کاشت و در نتیجه سوختگی نوک و حاشیه برگها و در نهایت از بین روفتن آنان شود که این عارضه ابتدا در برگهای مسن اتفاق می‌افتد.
تکثیر و قلمه زنی نخل ماداگاسکار
ابتدا در یک ظرف با زهکشی مناسب خاک پیت ماس که از قبل توسط سم قارچ‌کش ضدعفونی شده را بریزید با ارتفاع حدود 5-10 سانتی متر سپس بذرهای نخل ماداگاسکار را به صورت خوابیده بر روی خاک قرار دهید و بر روی انها خاک نریزید. سپس روی آن آب اسپرس کنید و در ظرف را ببندید تا رطوبت تأمین شود ظرف را در محلی با نور مناسب و دمایی بین 20 -30 درجه سانتی گراد قرار دهید. همیشه خاک باید مرطوب باشد که در صورت کم شدن رطوبت روی بستر آب اسپری کنید و هر 10 -12 روز یکبار بستر را با قارچ‌کش کاربندازیم یا مانکوزب سم پاشی نمایید.
تعویض گلدان نخل ماداگاسکارا
تعویض گلدان این گیاه تقریباً هر دو یا سه سال یکبار انجام می‌شود. حتی اگر در طی این مدت، گیاه رشد چندانی نداشته باشد بعد از گذشت سه سال نیز شاید لازم به تعویض گلدان نباشد و یا همچنین اگر گیاه شما بسیار سریع رشد می‌کند می‌توان به شکل سالانه و در اواخر زمستان و اوایل بهار گلدان آنان را عوض کرد.
میوه رسیده نخل ماداگاسکار
همچنین در قسمت پایین گیاه نیز جوانه‌های کوچکی شروع به رشد و شکل دهی گیاهی جدید می‌کنند که می‌توان آنان را از گیاه مادری جدا کرد. جدا کردن این جوانه‌ها در ماه‌های تابستان با نتایج بهتری در ریشه زایی آنان همراه خواهد بود. گیاهان جوان از خود شیره ترشح می‌کنند که مانع از ریشه زایی آنان در بستر کاشت می‌شود بنابراین بهتر است که برای 8 -4 روز آنان را در لابه لای روزنامه پیچید و در مکانی خشک و با دمای حدود 18 -16 درجه گذاشت تا ترشح شیره تمام شود. سپس می‌توان اقدام به کاشت گیاهچه های جوان کرد و بعد از کاشت خاک گلدان را کمی آب داد تا مرطوب شود. دمای محیط نگهداری همانند گیاهان بالغ و در حدود 20 درجه مناسب است.
آفت و بیماری های نخل ماداگاسکارا
آفت خاصی این گیاه را تهدید نمی‌کند اما به‌طور کل آفاتی همانند شته ، کنه تارعنکبوتی ، شپشک آرد آلود می‌توانند این گیاه را مورد حمله قرار دهند. تمامی این آفات به دلیل مصرف شیره گیاهی منجر به ضعف رشد گیاه و بدشکل شدن برگها بخصوص برگهای جوان و تغییر رنگ آنان و همچنین ریزش برگها می‌شود. همچنین گاهی به دلیل ترشحات این آفات سطوح برگها حالتی چسبناک می‌یابد که ممکن است به دلیل جمع شدن کپک سیاه رنگی که کپک دوده‌ای نام دارد، ابتدا سطح برگها سیاه شود و سپس بریزند.
برای مبارزه با آفات می‌توان از سموم سیستماتیک استفاده کرد. از جمله مهم‌ترین عواملی که موجب پوسیدگی قسمت‌های مختلف این گیاه می‌شوند پژمردگی فوزاریومی Fusarium oxysporum از جمله بیماری‌های قارچی این گیاه است که ابتدا برگهای مسن‌تر و سپس همه برگهای گیاه را درگیر می‌کند. برگها زرد و سپس قهوه‌ای می‌شوند اما بر روی گیاه باقی می‌مانند. گاهی یک قسمت از برگ تغییر رنگ می‌دهد و قسمت دیگر سبز رنگ باقی می‌ماند. با پیشرفت بیماری برگها و سپس تمامی گیاه می‌میرد و از بین می‌رود.
بیماری قارچی لکه برگی نیز منجر به بروز لکه‌هایی بر روی برگهای این گیاه می‌شود. این لکه‌ها می‌توانند با توجه به عامل قارچی یا باکتریایی که ایجاد کننده این بیماری است رنگ متفاوتی از زرد تا سیاه داشته باشند. بهترین راه حل چنین بیماری‘ جمع آوری برگهای آلوده و جلوگیری از خیس و مرطوب شدن برگسار گیاه و استفاده از خاک‌های استریل و ضدعفونی شده در زمان تعویض خاک این گیاه است. همچنین در مواردی که بیماری شدید می‌شود می‌توان از قارچ‌کش برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری استفاده کرد.
خواب زمستانی نخل ماداگاسکارا
اکثر نخل‌های ماداگاسکار با فرارسیدن زمستان به دوره رکود یا استراحت فرو می‌روند و رشد آنان متوقف می‌شود. برخی از برگها بخصوص برگهای مسن که در قسمت پایین توده برگها قرار گرفته‌اند ممکن است بریزد. در این زمان باید آبیاری را کاهش داد.
