فواید شنبلیله را بشناسیم
پزشکی و سلامت › طب سنتی
- 97/08/29
اثرات ضد دیابت شنبلیله
شنبلیله برای بهبود قند خون از قدیم‌الایام شناخته شده است. از دیگر اثرات آن بهبود کلسترول بالا می‌باشد. شنبلیله برای افراد دیابتی که از کلسترول بالا نیز در رنج هستند، یک تیر با دو نشان است. مطالعات متعدد نشان می‌دهد مصرف روزانه 500 میلی‌گرم شنبلیله، تری‌گلیسرید و کلسترول را کاهش و HDL که کلسترول خوب می‌باشد را افزایش می‌دهد.
وجود اسیدآمینه هیدروکسی ایزولوسین در دانه شنبلیله از علل دیگر معروف بودن این گیاه به عنوان گیاهی ضددیابت است؛ زیرا هیدروکسی ایزولوسین باعث تسریع ترشح انسولین می‌شود. این عامل در کنار اثر کاهندگی قند خون که به وسیله فیبرهای موجود در شنبلیله القا می‌شود، باعث کنترل قند خون و اثرات ضد دیابتی این گیاه می‌گردد.
دانه شنبلیله و درمان سوزش سر دل
دانه شنبلیله از مقادیر فراوانی موسیلاژ تشکیل شده است که التهاب روده و معده را به وسیله پوشاندن جدار معده و روده کاهش می‌دهد. افزودن 1 قاشق چایخوری دانه شنبلیله به غذاها برای رفع سوزش سر دل و رفلاکس توصیه می‌شود. پیشنهاد دیگر حل کردن یک قاشق چایخوری از پودر دانه شنبلیله در آب یا آب میوه قبل از وعده غذایی می‌باشد. همچنین این گیاه خاصیت هضم‌کنندگی و ملین دارد و در بسیاری از داروهای گیاهی به عنوان laxative (ملین) استفاده می‌شود.
کنترل تب به وسیله گیاه شنبلیله
گیاه شنبلیله به عنوان یک گیاه تب بر شناسایی شده است. بهترین حالت، مصرف دانه شنبلیله به همراه لیمو و عسل در زمان بیماری است. برای این منظور 1-2 قاشق چایخوری دانه شنبلیله را 3 مرتبه در روز به همراه چای سبز دم کنید و بعد از آن به همراه 1 قاشق چایخوری عسل و کمی آب لیموترش تازه میل نمایید.
سایر اثرات درمانی گیاه شنبلیله
به منظور افزایش اشتها در افرادی که دچار بی‌اشتهایی در نتیجه بیماری و یا سایر عوامل هستند.
در زمینه کنترل بیماری‌های کلیوی و محافظت از کبد در برابر اثرات مخرب الکل و داروها
بهبود علائم ناشی از بیماری بری‌بری (کمبود ویتامین B) مانند زخم‌های دهانی، شکاف لب‌ها، زخم‌های مخاطی و …
درمان سردردهای میگرنی
بهبود التهاب معده و روده
اثرات آنتی‌اکسیدانی برای پیشگیری از سرطان‌ها
برطرف‌کننده مشکلات جنسی در مردان
افزایش تولید شیر در مادران شیرده
تسریع روند زایمان
افزایش میل جنسی
بهبود بیماری‌های قلبی و نیز زوال عقل
بهترین درمان طبیعی برای مشکلات پوستی مانند اگزما، جوش، خراش، زخم‌ها، سوختگی، مشکلات پوستی ناشی از نقرس و نیز ضخیم و پرپشت شدن موها، استفاده موضعی از پودر دانه شنبلیله می‌باشد
در استعمال خارجی برای شستشوی زخم ها و جوش های پوستی استفاده می شود.
تداخل شنبلیله با داروها
نکته مهم در مورد مصرف این گیاه بالاخص برای اهداف درمانی که لازم است دز بالایی از این گیاه مصرف شود، این است که حتماً در این حالت، گیاه شنبلیله با فاصله 2 ساعت قبل یا بعد از دارو استفاده شود؛ زیرا به علت دارا بودن فیبرهای موسیلاژی، در جذب بسیاری از داروها تداخل ایجاد می‌کند. همچنین در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر، در زمینه مصرف دزهای بالای گیاه شنبلیله و فرآورده‌های دارویی مشتق از آن با پزشک خود مشورت نمایید:
داروی گلیپیزید و سایر داروهای ضد دیابتی: اثر این داروها به وسیله شنبلیله افزایش می‌یابد و مصرف همزمان آن‌ها منجر به افت شدید قند خون می‌شود.
انسولین: شنبلیله قند خون را کاهش می‌دهد و در صورت مصرف شنبلیله دوز انسولین باید تنظیم شود.
هپارین، وارفارین و سایر داروهای ضد انعقادی: به دلیل ترکیبات کومارینی موجود در شنبلیله، در صورت مصرف همزمان شنبلیله با این داروها احتمال خونریزی افزایش می‌یابد.
داروهای مهارکننده آنزیم منوآمین‌اکسیداز مانند فنلزین و ترانیل سیپرومین: به دلیل دارا بودن آمین در شنبلیله، مصرف همزمان آن با این داروها منجر به افزایش ضربان قلب، سردرد، درد قفسه سینه و … می‌شود.
موارد احتیاط در مصرف شنبلیله
1-شنبلیله هم خانواده با بادام‌زمینی می‌باشد. اگر به بادام‌زمینی حساسیت داشته باشید، احتمال حساس بودن شما به شنبلیله هم وجود دارد.
2-شنبلیله سطح قند خون را کاهش می‌دهد و استفاده از دزهایی بیشتر از مقادیر توصیه‌شده باعث افت شدید قند خون می‌شود. اگر مبتلا به دیابت می‌باشید با احتیاط و با فاصله از انسولین و داروهای خود از این گیاه استفاده کنید.
3-این گیاه به عنوان درمان طبیعی برای آسم شناخته شده است؛ اما تنفس پودر آن باعث آسم و علائم آلرژی در افراد می‌شود.
شنبلیله، منع مصرف در زمان بارداری
در طی بارداری مصرف دزهای بالای شنبلیله به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. مطالعات متعدد بر روی زنان باردار نشان می‌دهد مصرف شنبلیله باعث بروز دردهای زایمانی در مادران می‌شود و انقباضات رحمی را افزایش می‌دهد. در نتیجه احتمال سقط بیشتر می‌شود. از این رو برای مصرف آن در دوران بارداری باید با احتیاط رفتار نمود.
سهولت زایمان با عصاره گیاه شنبلیله
همان طور که گفته شد شنبلیله دردهای زایمانی را تشدید می‌کند و منجر به انقباض در ناحیه رحم می‌شود. در نتیجه زایمان طبیعی را برای افراد تسهیل می‌کند. به همین علت در هنگام زایمان مصرف دزهای بالای شنبلیله به منظور القای زایمان طبیعی و آسان توصیه می‌شود.
افزایش شیردهی با کمک شنبلیله
شنبلیله گیاهی سرشار از تستوفن می‌باشد که باعث افزایش سطح پرولاکتین در بدن مادران شیرده می‌شود و ترشح شیر را تسهیل می‌کند. بعد از 24 الی 72 ساعت پس از مصرف این گیاه، اثرات افزایش شیر در مادران به طور کامل مشهود است. روغنی که از دانه‌های این گیاه استخراج شده باشد برای این منظور بسیار مناسب می‌باشد. برای افزایش جریان شیردهی روزی سه مرتبه کپسول 500 میلی‌گرمی شنبلیله توصیه می‌شود. شنبلیله در ترکیب بسیاری از داروهای گیاهی به منظور ایجاد تعادل هورمونی در خانم‌ها، افزایش سایز سینه، افزایش جریان شیردهی و … استفاده می‌شود.
بهبود گرگرفتگی در دوران یائسگی، با شنبلیله
حالت‌های نامطلوب در زمان یائسگی مانند گرگرفتگی بیشتر به علت کاهش سطح هورمون‌های زنانه، مانند استروژن می‌باشد. شنبلیله به دلیل دارا بودن مقادیر فراوانی دیوسژنین که خواص شبه استروژنی دارد، برای بهبود گرگرفتگی در زمان یائسگی توصیه می‌شود.
شنبلیله سابقه طولانی برای درمان بیماری‌های مربوط به ناباروری دارد؛ زیرا سرشار از هورمون‌های زنانه می‌باشد. فیتوکمیکال‌های موجود در شنبلیله در بدن تبدیل به پیش ساز هورمون‌های جنسی مانند DHEA می‌شوند و عدم تعادل هورمونی در خانم‌ها را برطرف می‌کنند.
درمان پوکی استخوان به وسیله شنبلیله
علت شیوع پوکی استخوان در زنان بعد از سنین یائسگی، کاهش میزان استروژن در بدن می‌باشد؛ زیرا استروژن به جذب کلسیم توسط استخوان‌ها کمک شایانی می‌کند با کاهش یافتن این هورمون، تراکم کلسیم استخوانی کاهش می‌یابد. در نتیجه زمینه برای ابتلا به پوکی استخوان در این سنین در خانم‌ها افزایش می‌یابد. برای بهبود این وضعیت فیتواستروژن ها توصیه می‌شوند که در حقیقت شامل مواد گیاهی سرشار از استروژن می‌باشند و از آن جمله می‌توان به شنبلیله، رازیانه، بذر کتان و … اشاره کرد.
افزایش ساخت عضله توسط شنبلیله
بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که شنبلیله میزان تستوسترون را چندان افزایش نمی‌دهد. ولی می‌تواند به عنوان یک مکمل گیاهی باارزش، جایگزین استروئیدهای آنابولیک در ورزشکاران شود. به نظر می‌رسد مواد شیمیایی فعال موجود در شنبلیله بدون افزایش سطح تستوسترون، خود به تنهایی خاصیت آنابولیک دارند و باعث افزایش ساخت عضلات می‌شوند. از دیگر اثرات فیتوکمیکال های موجود در شنبلیله افزایش میل جنسی و قدرت مردانگی در آقایان می‌باشد.
