کاربرد شربت دیفن هیدرامین
پزشکی و سلامت › پزشکی
- 97/10/12
دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) یک آنتی‌هیستامین است که برای درمان یا پیشگیری مواردی نظیر علایم ناشی از حساسیت‌ها (آبریزش بینی، سرفه، خارش و قرمزی چشم، خارش بدن)، سرماخوردگی‌ها (عطسه، آبریزش بینی، سرفه)، پارکینسونیسم (لرزش، حرکات غیرارادی)، بیماری حرکت، سرگیجه ، تهوع یا استفراغ و بی‌خوابی تجویز می‌شود. دیفن‌هیدرامین همچنین یکی از ترکیبات داروهای گوناگونی است که برای تسکین سرفه و سرماخوردگی در هنگام مصرف می‌شوند. دیفن هیدرامین در درمان علامتی رینیت وازو موتور، کهیر و کهیر غول آسا، در درمان علامتی پارکینسون و واکنشهای اکستراپیرامیدال ناشی ازداروها، تهوع واستفراغ ناشی از مسافرت یا حرکت ، به عنوان بی حس کننده موضعی در دندان پزشکی و به عنوان بی حس کننده مو ضعی در دندان پزشکی و به عنوان یک خواب آور ملایم بکار می رود. نام تجاری دیفن‌هیدارمین بنادریل است و از راه خوراکی به خوبی جذب می‌شود. مکانیسم اثر دیفن هیدرامین اثر ضد دارو به علت رقابت با آنتی هیستامین برای اتصال به گیرنده های H1 است . ضد سرفه دیفن هیدرامین به علت اثر مستقیم بر مرکز سرفه در بصل النخاع است . این دارو بر گیرنده هایH1 مغز اثر گذاشته موجب اثرات خواب آور می گردد. اثر بی حس کنندگی موضعی آن به دلیل شباهت ساختمانی آن با بی حس کننده های موضعی است . فارماکوکینتیک دیفن هیدرامین دیفن هیدرامین از راه خوراکی به خوبی جذب می شود. زمان شروع اثر ان در حدود 60-15دقیقه است . دفع آن کلیوی است و اغلب به صورت متابولیت طی 24ساعت دفع می گردد.اثر ضد سرگیجه حقیقی، ضد استفراغ و ضد دیسکینزی: اثر ضد موسکارینی مرکزی. ضد هیستامینها احتمالاً مسئول این اثرات دیفن هیدرامین است.
اثر ضد سرفه: دیفن هیدرامین با اثر مستقیم بر روی مرکز سرفه، رفلکس سرفه را فرو می نشاند.
اثر تسکین بخش: مکانیسم اثر مضعف CNS آن مشخص نیست.
اثر بی حس کننده: دیفن هیدرامین از لحاظ ساختمانی مشابه بیحس کننده های موضعی بوده و از شروع و انتقال تکانه های عصبی جلوگیری می کند. این عمل احتمالاً منشأ اثرات بیحس کننده موضعی دارو است.
میزان دقیق مصرف شربت دیفن هیدرامین باید طبق نظر پزشک تعیین گردد اما به طور معمول میزان مصرف این دارو به شرح زیر است:
در کودکان بین2 الی 6ساله: هر4 الی 6 ساعت یک بار 6الی 25میلیگرم در کودکان بین 6الی 12ساله: هر 4 الی 6ساعت یک بار 12 الی 25میلیگرم مصرف در بزرگسالان : به عنوان آنتی هیستامین 25-50 میلیگرم هر 4-6 ساعت یک بار به عنوان ضد دیسکنزی در پارکینسون اید یوپاتیک در ابتدا مقدار 50-150 میلی گرم یا 25میلی گرم سه بار در روز مصرف می شود و سپس مقدار مصرف به 50میلی گرم چهار بار در روز افزایش می یابد . به عنوان ضد استفراغ مقدار 50میلی گرم نیم ساعت قبل از مسافرت مصرف می شود. به عنوان ارام بخش – خواب اورمقدار 50 میلی گرم 20-30 دقیقه قبل از خواب مصرف می شود. حداکثر مقدار مصرف 300mg/day است. این دارو برای درمان بیماری مسافرت نیز معمولا 30دقیقه قبل از شروع حرکت و در صورت نیاز، قبل از هر وعده غذایی و قبل از خواب مصرف می‌شود. توجه: مصرف طولانی مدت این دارو باعث خشکی دهان و گلو شده و احتمال پوسیدگی دندان وجود دارد.
مصرف دیفن هیدرامین در دوران بارداری و شیردهی
دیفن هیدرامین نباید در دوران شیر دهی استفاده شود . این دارو از طریق شیر وارد بدن نوزاد خواهد شد . قبل از مصرف این دارو در دوران بارداری یا شیردهی حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
عوارض جانبی دیفن هیدرامین
کبودی یا خونریزی غیرطبیعی، خستگی یا ضعف شدید، خشکی شدید دهان، بینی یا گلو، کاهش مهارت‌های حرکتی یا مشکل در حفظ تعادل، تاری دید، ادرار کردن مشکل یا دردناک، برافروختگی یا قرمزی صورت، کابوس، توهمات (دیدن، شنیدن، یا حس کردن چیزی که وجود ندارد)، خشکی دهان، تاری دید، دوربینی و عوارض دستگاه گوارشی یا تشنج. کودکان و افراد مسن ممکن است با مصرف این دارو دچار سراسیمگی، بی‌قراری، و هیجان شوند، در این صورت پزشکتان را مطلع سازید.
موارد احتیاط در مصرف دیفن هیدرامین
حساسیت به هر نوع ماده غذایی، نگهدارنده‌ها، رنگ‌های خوراکی، یا داروهای دیگر (به ویژه آنتی‌هیستامین‌ها). مصرف داروهای دیگر، به ویژه داروهای آرامبخش، خواب، تشنج، مسکن‌ها، شل‌کننده‌های عضلانی، یا داروهای دل‌پیچه (داروهای آنتی‌کولینرژیک ). ابتلا یا سابقه بزرگی پروستات، مشکل در ادرار کردن، انسداد گردن مثانه، گلوکوم زاویه بسته. دیفن هیدرامین کامپاند همان دیفن هیدرامین است همراه با یک ترکیب دیگر: «کلرور آمونیوم» (خلط آور).در کودکان مصرف دیفن‌هیدرامین کامپاند توصیه نمی‌شود ولی کاربرد دیفن‌هیدرامین ساده در کودکان بزرگ‌تر از یک‌سال (در برخی منابع، دو سال) منعی ندارد.
تداخلات دارویی دیفن هیدرامین
مصرف همزمان این داروبا مضعف های CNS ممکن است اثرات مضاعف آن را افزایش دهد. استفاده همزمان آن با داروهای آنتی کولینرژیک عوارض جانبی این دارو را تشدید میکند . مصرف همزمان دارو های سمی برای گوش مانند سالیسیلات ها و وانکومایسین با این دارو ممکن است علائم اثرات سمی آنها بروی گوش از جمله وزوز گوش و سر گیجه را بپوشاند.
هشدار مصرف در رابطه با دیفن هیدرامین
گاهی والدین خودسرانه شربت دیفن هیدرامین را به کودک خود می‌دهند. در صورتی که این کار ممنوع است و باید بدانند اگر به کودک زیر ۶ ماه این شربت را بخورانند اختلال در یادگیری را برای کودک رقم می‌زنند. همچنین مصرف شربت‌هایی که خواب‌آلودگی را در کودک تشدید میکند بسیار خطرناک است و به هیچ‌وجه نباید برای خواب کردن کودک از دارو و مواد خواب‌آور استفاده کنند. عوارضی مانند ضایعات مغزی حتی کوتاه مدت حاصل مصرف این داروهاست.
نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید
1. به منظور کاهش تحریک گوارشی دیفن هیدرامین همراه غذا، آب یا شیر مصرف گردد.
2. احتمال بروز سر گیجه، تسکین بیش از حد، اغتشاش شعور و کمی فشار خون ناشی از مصرف این دارو در سالخوردگان بیشتر است.
3. در صورت وجود پورفیریا نباید دیفن هیدرامین استفاده کرد.
4. مصرف دیفن هیدرامین در صرع، هیپرو تروفی پروستات، احتباس ادرار، گلوکوم و بیماری‌های کبد باید با احتیاط صورت گیرد.
5. در صورت مصرف به عنوان ضد سر گیجه حداقل نیم ساعت قبل از مسافرت استفاده گردد.
6. در صورت بروز خواب‌آلودگی از کارهایی که نیاز به تمر کز حواس دارند، خودداری گردد.
7. برای درمان بی‌خوابی دیفن هیدرامین 30 دقیقه قبل از خواب مصرف می‌شود.
8. برای رفع خشکی دهان آدامس بجوید یا آب‌نبات بمکید. اگر خشکی دهان بیش از 2 هفته ادامه یافت با پزشکتان مشورت کنید.
9. اگر ظرف 3 روز از مصرف دارو احساس بهبودی نداشتید، با پزشکتان مشورت کنید.
10. قبل از مصرف این دارو در دوران بارداری یا شیردهی حتما پزشک خود را مطلع نمایید.
11. در صورتی که به دیفن هیدرامین یا هر داروی دیگری آلرژی دارید موارد را به اطلاع پزشک برسانید.
12. از مصرف الکل، داروهای خواب، یا آرامبخش‌ها بپرهیزید، این داروها اثرات تخدیری دیفن‌هیدارمین را افزایش می‌دهند.
13. دیفن هیدرامین تزریقی با اکثر محلولهای تهیه شده برای تزریق وریدی سازگاری دارد. شرایط نگهداری دارو دیفن‌هیدارمین را دور از دسترس کودکان، و دور از گرما، نور مستقیم، و حرارت مرطوب نگهداری کنید (در این شرایط دیفن‌هیدارمین فاسد می‌شود).
