جل اسب هنر عشایر ایران
گردشگری › صنایع و سوغات
- 97/10/29
جل روپوش حیوانات در سرما و برای حمل بار است که از دست‌بافته‌های قدیمی و اصیل منطقه به حساب می‌آید. این هنر دستی دارای نقش و نگارها و ریشه‌های زیبایی است که در چهار گوشه‌ی آن گولنگ‌هایی از نخ‌های رنگی آویزان می‌کنند. معمولا زنان در اوقات فراقت از کار دامپروری و کشاورزی، این بافتنی سنتی را به صورت افقی و با نقش و نگارهای هندسی می‌بافند.این بافتنی سنتی برای روپوش اسب و مادیان مردان استفاده می‌شود. جل و گولنگ علاوه بر زیبایی، هیبت خاصی نیز به سوار می‌دهد.
بدنه اصلی جُـــل، یک مستطیل است که دو دستک به آن وصل شده که این دستک ها، پشت اسب را می پوشاند. تفاوت جُــــل اسب با جُـــل شتر درآن است که جُل شتر بزرگتر از جُــل اسب می باشد و توسط دو قطعه پارچه به یکدیگر دوخته شده تا کوهان شتر از آن بیرون بماند. به طور کلی در بیشتر مناطق ایران جُل اسب و شتر با اشکال و تزیینـات گوناگون تولید می شود و به صورت گلیم، قالی، جاجیم، و سوزنی تهیه می گردد.
عشایر آذربایجان، دشت مُغان، کُردهای خراسان، ترکمن ها، عشایر فارس، ورامین و ایل افشار هر کدام به گونه ای جُل را بافته و تزیین می کنند. بطور مثال در ترکمن صحرا، جُل از جنس پارچه و تکه دوزی ماهوتی و پنبــــه ای، با سوزندوزی های زیبایی تهیه می گردد. در ایلات کرمان، به صورت گلیم، نقوش سوزنی، شیریکی پیچ با تار و پود پشم و عشایر آذربایجان با تکنیک بافت جاجیم برای تولید جُل، استفاده می کنند.
