دلایلی که نوزادان گاهی شیر نمی خورند
پزشکی و سلامت › بارداری و کودک
- 97/09/03
بسته به سن شیرخوار علل امتناع از پستان و در نتیجه روش هاي تشویق او به گرفتن پستان متفاوت است. اگر نوزاد از روز اول پستان مادر را نگیرد باید از نظر تمام مشکلات پزشکی و بیماريها معاینه شود: مثل شکستگی ها و احساس درد، خواب آلودگی در اثر داروهاي تجویز شده براي مادر موقع زایمان و کاهش قدرت مکیدن نوزاد، با خشونت جابهجا کردن یا فشردن نوزاد به پستان در تغذیه هاي اول و در نتیجه بیزاري وي از پستان، وضعیت نادرست بغل کردن و گرفتن پستان باید مورد توجه قرار گیرند.در روزهاي دوم تا چهارم، احتقان پستان مادر، بازتاب قوي جهش شیر (رگ کردن شدید پستان) و یا تأخیر یا مهار آن را باید در نظر گرفت. اگر امتناع در بین هفته هاي اول تا چهارم عمر باشد، می تواند بعلل سردرگمی در گرفتن پستان(بخاطر استفاده از بطري و پستانک)، زخم نوك پستان ناشی از وضعیت نادرست شیردهی، احتقان پستان مادر، برفک دهان، عفونت گوش نوزاد، حساسیت به مواد غذایی یا دارویی خورده شده توسط مادر و تغییر مزه شیر باشد. شیرخوار در سن یک تا 3 ماهگی ممکن است به علت دل دردهاي قولنجی(کولیکی) در موقع شیرخوردن، از گرفتن پستان امتناع نماید.
از سن 3 ماهگی به بعد امتناع او می تواند بعلت کاهش تمایل به شیر خوردن در اثر مصرف زودتر از موعد غذاهی کمکی،آب میوه یا آب و همچنین در شیرخواران بزرگتر به علت مصرف بیش از معمول غذا، یا آشفتگی و بازیگوشی شیرخوار و توجه بیشتر او به محیط اطراف و یا دندان درآوردن باشد. دانستن این که شیرخوار در چه مرحلهاي، از شیرخوردن امتناع مینماید، به تشخیص علت کمک میکند. اگر شیرخوار در اول تغذیه (قبل از این که شیرمادر جاري شود) از گرفتن پستان امتناع نماید، ممکن است سر در گمی در گرفتن پستان، وضعیت نادرست شیردهی و به پستان گذاشتن، نوك پستان صاف یا فرو رفته، مهار یا تأخیر جهش شیر، عفونت گوش یا کاهش قدرت مکیدن از علل آن باشند. اگر شیرخوار، بعد از جاري شدن شیر، پستان را رها کند، جهش زیاد شیر یا کاهش آن و یا بسته بودن سوراخ بینی به علت عفونت تنفسی ممکن است عامل آن باشد. در صورتی که سرعت بازتاب جهش شیر زیاد باشد، شیرخوار احساس خفگی می کند و به سختی قادر به شیرخوردن میباشد. اگر این امتناع در اواخر هر وعده تغذیه از پستان مادرباشد، احتمال دارد به دلیل نیاز بچه به آروغ زدن یا دفع گاز باشد.
علل خودداری نوزادان از شیرخوردن در سنین مختلف
1- عفونتهاي تنفسی ممکن است موقع مکیدن و بلعیدن، سبب گرفتگی بینی ودرد شود. چکاندن قطره کلرور سدیم در بینی و دادن مسکنهاي ساده مثل استامینوفن سبب تسکین شده هم چنین مرطوب کنندههاي هوا ممکن است به رفع گرفتگی بینی کمک نمایند. گاهی امتناع شیرخوار از گرفتن پستان در جریان سرماخوردگی باعث تشخیص اتفاقی انحراف تیغه بینی می شود.
2- در مورد دندان در آوردن: گذاشتن پشت یک قاشق سرد یا گاهی جویدن چیزي قبل از شیرخوردن یا ماساژ ملایم لثه با انگشت تمیز علاوه بر دادن مسکنهاي ساده باعث کاهش درد شیرخوار میگردد.
3- در مورد برگشت شیر از معده به مري، خواب آلودگی و بیقراري ناشی از مصرف داروها، برفک یا تبخال دهان شیرخوار پزشک اقدام خواهد نمود.
4- در هواي گرم احتمال دارد شیرخوار از شیرخوردن امتناع نماید. ولی در محل خنک و یا در شب شیر بخورد. حرارت بدن شیرخوار را کنترل کرده و او را در درجه حرارت مناسبی نگهداري کنید.
5- گاهی ممکن است شیرخوار در موقع شیرخوردن ترس داشته باشد مانند واکنش مادر به گاز گرفتن بچه.
6- تمایل شیرخوار به از شیر گرفتن که البته قبل از 9 ماهگی شایع نیست.
اگر شیرخوار ناگهان از پستان مادر رویگردان شود و به گرفتن پستان تمایل نشان ندهد، همه روشهاي ممکن براي تشویق او به دوباره شیرخوردن باید به کار گرفته شود ولی گاهی هم ممکن است نتیجه نداده و بالاخره منجر به قطع کامل شیرخوردن شود.
مشکلاتی که در مادر ممکن است سبب امتناع شیرخوار از گرفتن پستان شود عبارتند از:
1- بیماري مادر که ممکن است تولید شیر او را کم کرده یا واکنش جهش شیر را مهار کرده باشد یا داروها مزه شیرش را تغییر داده باشند.
2- در صورت عفونت یک پستان مادر، ممکن است شیرخوار از تغذیه همان طرف به علت مزه شور شیر یا چرك، امتناع کند و یا به خاطر مصرف دارو توسط مادر، هر دو پستان را نگیرد.
3- قرصهاي ضد حاملگی خوارکی (قرص ترکیبی و به ندرت قرص پروژسترونی تنها) همچنین حاملگی مجدد احتمال دارد تولید شیرمادر را کاهش داده و مزه شیر را تغییر دهند. تخمک گذاري یا عادت ماهیانه نیز گاهی به علت تغییر مزه شیر سبب امتناع شیرخوار از شیرخوردن میشود.
4- در صورت استفاده مادر از عطر، صابون، ادکلن یا کرم متفاوت و یا شنا کردن در استخر با آب کلر دار یا آب دریا ، و یا حتی تغییر در ظاهر مادر مثل تغییر طرح مو یا عینک زدن ممکن است روي شیرخوار تأثیر گذاشته و پستان مادر را نگیرد.
5- برخی از شیرخواران به برخی از غذاهاي مورد مصرف مادران که باعث تغییر مزه شیر می شود حساس هستند و از گرفتن پستان امتناع می نمایند و بعضی دیگر با افزایش سیگار کشیدن مادر، ورزش طولانی قبل از شیر دادن و یا مصرف زیاد نوشیدنیهاي داراي کافئین مثل نوشابه ها، چاي و قهوه از گرفتن پستان امتناع می ورزند.
علل خودداری شیرخوار از گرفتن پستان ممکن است به تولید شیر مربوط باشد:
1- اگر تولید شیر کم باشد یا موقتاً کاهش یابد، شیرخوار ممکن است از گرفتن پستان امتناع کند.براي افزایش تولید شیر باید تلاش نمود.
2- در صورت آهسته بودن جهش شیر، شیرخوار شروع به مکیدن شیر میکند ولی به علت دریافت کم شیر، از گرفتن پستان امتناع مینماید. در این موارد میتوانید شیرتان را کمی بدوشید تا جهش پیدا کند و آن گاه پستان را به دهان شیرخوار بگذارید و یا واکنش جهش شیر را قبل از تغذیه شیرخوار با روشهایی مثل خوردن آب یا یک نوشیدنی ساده، شنیدن موسیقی، نشستن روي همان صندلی و دراز کشیدن، شرطی نمایید.
3- در صورت سریع بودن جهش شیر نیز شیرخوار ممکن است به علت عدم توانایی در برابر آن، پیش دستی کرده و از گرفتن پستان امتناع نماید. در این مورد می توان کمی شیر را دوشید و بعد شیرخوار را به پستان گذاشت.
برخی دلایل که موجب شیر نخوردن نوزاد است
درست نمیتواند سینه مادر را در سینه خود قرار دهد و این باعث سرخوردگی او میشود.
دهانش دردناک است. اگر دچار تبخال یا عفونتی مانند برفک شده باشد احتمال دارد نتواند شیر بخورد.
سرما خورده و بینی‌اش گرفته و این نفس کشیدن را برایش سخت میکند. در این صورت باید از اسپری‌های بینی استفاده کنید.
عفونت گوش دارد و زمانی که روی گوشی که عفونت دارد می‌خوابد، درد دارد.
او در حال دندان درآوردن است.
شیرتان کم شده است.
نوزاد حین تغذیه با شیر مادر با سر و صدا حواسش پرت میشود و نمیتواند شیر بخورد.
یک اختلال بزرگ در روال عادی زندگی نوزاد اتفاق افتاده، اتفاقی مانند تغییر منزل یا بازگشت به کار شما.
کودک به عطر و اسپری که شما استفاده میکنید، حساس است و آن را دوست ندارد.
بعد از زایمان خیلی سریع با فعالیت شدید بدنی به وزن طبیعی برگشته‌اید و ورود اسید لاکتیک به شیر موجب تلخ شدن شیرتان شده و شیرخوار از خوردن شیر امتناع میکند.
اگر یک بار نوزاد سینه شما را گاز گرفته باشد و شما واکنش بدی نشان داده باشید همین موضوع می‌تواند دلیل شیر نخوردنش باشد.
در صورتی که به تازگی رژیم غذایی‌‌تان را تغییر داده باشید، ممکن است شیر تغییر طعم داده باشد و همین موجب بی‌تمایلی کودک به شیر مادر شود.
