آیا طناب زدن باعث افزایش قد می شود
پزشکی و سلامت › تناسب اندام
- 97/08/27
آیا طناب زدن روی افزایش قد تأثیر دارد؟
سوالی که باعث شده شما در پی آن باشید تا به پاسخ آن دست یابید. بارها با این سوال مواجه می شویم و بسیاری معتقد بوده اند که ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال باعث افزایش قد می شود و تعدادی هم مخالف آن بوده اند. طناب زدن نیز از این قائده مستثنا نبوده است. در ابتدا لازم می دانیم روند طبیعی رشد را برایتان توضیح دهیم و در نهایت به اصل موضوع تأثیر طناب زدن بر افزایش قد می پردازیم.
در بدن، هورمونی به نام هورمون رشد وجود دارد که در سنین کودکی و نوجوانی تکثیر سلولی، مناطق غضروفی سر استخوان های دراز که رشد استخوان در آنجا انجام می شود را تحریک و موجب افزایش رشد می شود. استخوان سازی تا پایان سنین بلوغ ادامه دارد یعنی تا اوایل ۲۰ سالگی هنوز امکان افزایش قد وجود دارد. بعد از سخت شدن قسمت نرم و غضروفی استخوان ها و توقف رشد طولی آن ها، قد فرد دیگر افزایش نخواهد یافت.
بچه‌ها به صورت نرمال از بدو تولد تا 12 ماهگی حدود 23 تا 28 سانتی‌متر به قدشان افزوده می‌گردد. در حالی که در سنین ۱تا 3 سالگی فقط 7/5 تا 13 سانتی متر افزایش قد دارند. از ۳ سالگی تا زمان بلوغ، سالانه 4/5 تا 7سانتی‌متر به قد کودک افزوده می‌شود. زمانی که سن کودک به زمان شروع بلوغ نزدیک می‌شود، مقدار افزایش قد به ۴سانتی‌متر در سال می رسد. به محض شروع سن بلوغ، دوران جهش رشد شروع می‌گردد که در آن زمان رشد قدی به حداکثر سرعت رشد یا به عبارتی به قله‌ی رشدی می‌رسد.
این فاصله‌ی زمانی در دختران بین سنین 10 تا 12 سالگی و در پسران 12 تا 14 سالگی می‌باشد که در طی این 2 سال، سالانه دختران 8 تا 9 سانتی‌متر و پسران ۱۰/۵ سانتی‌متر افزایش قد می‌یابند. پس از جهش رشد، دوباره میزان رشد قدی کاهش می‌یابد که دختران پس از شروع قاعدگی تا رسیدن به حداکثر رشد قدی، تا حدود ۷ سانتی‌متر سالانه به قدشان افزوده می‌شود. دختران و پسران اصولاً تا سنین 14 تا 16 سالگی به قدشان افزوده می‌شود که البته در پسران ممکن است تا ۲ سال بیشتر یعنی تا 18 سالگی ادامه یابد . تفاوت رشد قدی در دختران به شروع زمان قاعدگی آن‌ها بر می‌گردد.
آیا طناب زدن موجب افزایش قد می شود؟
بحث برانگیزترین فاکتور برای رشد قد، ورزش است و بیشتر ابهامات مطرح شده در همین زمینه است. بطور کلی فعالیت بدنی منظم باعث کاهش توده چربی و افزایش توده بدون چربی (استخوان و عضله) می شود. فعالیت بدنی به هر شکل و در قالب هر ورزشی که باشد به بهبود رشد جسمانی کمک می کند ولی تا به حال به اثبات نرسیده است که ورزش بخصوصی باعث افزایش قد شود.
مطالعات تحقیقاتی در این زمینه وجود ندارد که طناب زدن بتواند موجب افزایش قد شود. در واقع حداکثر رشد قد هر فرد، به ژنتیک او ربط دارد، اما عواملی مانند بیماری، عدم خواب و یا تغذیه کافی می‌تواند بر عدم رسیدن فرد به مقدار قد تعیین شده توسط ژنتیک نقش منفی داشته باشد.
ذکر این نکته لازم است که خواب زیاد، ورزش زیاد و حتی تغذیه غنی عاملی در افزایش قد نیست، بلکه شما را به حداکثر میزانی که ژنتیک تعیین کرده می رساند.با این حال رعایت رژیم غنی از پروتئین، کلیسم و ویتامین D و همچنین میزان 8 ساعت خواب شبانه (زود خوابیدن) می تواند در پروسه رشد قد و رسیدن فرد به حداکثر میزان رشد قدی ژنتیک نقش مفید داشته باشد.
در واقع فعالیت های جسمانی منظم یا همان ورزش باعث افزایش ترشح هورمون رشد می شوند، با افزایش ترشح هورمون رشد و رعایت فاکتور های مانند: تغذیه صحیح، ورزش، خواب و استراحت و با در نظر گرفتن اصل ژنتیک، در سن رشد، می تواند موجب افزایش قد شد. در این روش با توجه به اصل ژنتیک ،چنانچه فرد به طور وراثتی قد بلند باشد این قد بلندی او تثبیت خواهد شد و چنانچه فردی به لحاظ وراثتی قد کوتاه باشد، روی افزایش قد بی ثمر نخواهد بود.
تا حدودی تمرینات کششی و حتی آویزان کردن بدن، می‌تواند باعث کاهش فشردگی ستون فقرات شود، اما پس از مدتی دوباره این فشردگی ایجاد می‌شود.
لازم به ذکر است در این میان ورزش هایی وجود دارد که در سنین رشد پیشنهاد نمی شود. به طور کلی ورزش هایی که باعث ضربه به استخوان ها و مفاصل شود، می تواند برای رشد قد مضر باشند و چه بسا باعث توقف یا کم شدن رشد طولی استخوان ها شوند و بر عکس فعالیت هایی که درون آب انجام می شوند، بهترین گزینه برای افراد در حال رشد است. ورزش های آبی مانند شنا به دلیل اینکه درون آب انجام می شوند و در آب، مفاصل و استخوان ها به مراتب فشار کمتری را متحمل می شوند به افراد در حال رشد پیشنهاد می شود.
