روستای زنوزق شهرستان مرند استان آذربایجان شرقی تاریخی ترین روستای پلکانی ایران
گردشگری › مکان های تفریحی
- 97/09/16
روستای زنو داغ
زنوزق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شده است. زنوزق از تاریخی ترین روستاهای پلکانی ایران است که بین کوه‌ها محصور شده و خانه‌هایی دارد که به جا مانده از دوره صفوی است و همچنین قبرستان این روستا با سنگ قبرهای قدیمی، خود شاهدی بر قدمت روستاست. اینجا روستایی است که آثاری از دوره ایلخانی و صفوی دارد و بسیاری معتقدند قدمت روستا خیلی بیشتر از این‌هاست؛ حتی برخی با استناد به نقوش برخی سنگ‌قبرها، قدمت سکونت در زنوزق را تا دوره میتراییسم عقب می‌برند. این روستا یکی از روستاهای پلکانی استان آذربایجان شرقی است.
معرفی روستای زنوزق
روستای زنوزق از شرق به کوه‌های سلطان سنجر، از غرب به روستای درق و از جنوب غرب به شهر زنوز محدود می‌شود و شمال آن را ناهمواری‌های اطراف روستا فرا گرفته است. هم‌جواری این روستا با شهر زنوز که خود، بیش از ۸۰۰ سال قدمت دارد می‌تواند معرف پیشینه تاریخی زنوزق نیز باشد. از دیگر سو، مشترکات فرهنگ عمومی مردم شهر زنوز و این روستا، می‌تواند شاخص‌های وابستگی تاریخی این دو مکان را پررنگ‌تر سازد. مردم روستای زنوزق به زبان آذری سخن می‌گویند. زنوز شهری است از توابع شهرستان مرند و در ۲۵ کیلومتری شمال شهر مرند، شهری که به گواه اسناد تاریخی یکی از زیباترین باغ شهرهای ایران است. شهری که سومین دارالفنون ایران در آنجا تأسیس شده است. به این جهت سطح تحصیلات عمومی مردم در این شهر و روستاهای اطراف بالاست. زنوز کوهستانی‌ترین نقطه شهر در شهرستان مرند است و در دوره صفویه اهمیت بسیاری داشته، به‌طوری که تفنگچیان زنوز از قلعه‌ها و شهرهای مهمی مثل تفلیس و ایروان محافظت می‌کرده‌اند. اما آنچه در این سال‌ها زنوز را شهره خاص و عام کرده نام سیب درخشان زنوز است.
وجه تسمیه
زنوزق در کوهپایه‌های کوه قلعه واقع شده است و به همین دلیل هم به زنوزق یا "زنوز داغ" مشهور شده، یعنی زنوز کوهستانی و به مرور و در گویش عامیانه به زنوزاغ و زنوزق تبدیل شده است
دیدنی های روستای زنوزق
قدم زدن بر روی مسیر سنگفرش روستا یکی از لذت هایی است که می توانید تجربه کنید.خانه های کاهگلی با پنجره های رنگین و باغات میوه شما را تا انتهای روستا همراهی می کنند.صدای زنگوله ی رمه های گوسفندان شاید زیباترین آوای روستاهای ایران است و شنیدن آن خالی از لطف نیست.
آبشار دامجی قیه
آبشار دامجی قیه یکی از جاذبه‌های دیدنی زنوزق به شمار می‌رود؛ برای رسیدن به این آبشار از حاشیه روستا باید سه کیلومتر در مسیر جاده "کوه کمر" پیش بروید، اطمینان داشته باشید از دیدن این مسیر خسته نخواهید شد، به‌خصوص در تابستان که باغات حاشیه جاده را سیب‌های رنگین و زردآلو و گردو پوشانده و منظره زیبایی را به وجود آورده است.
امتداد این جاده به ییلاق "ماهار" می‌رسد، دشت وسیع و سرسبزی که اهالی از سبزی‌های تازه و مفید آن بهره می‌گیرند.
منطقه ییلاقی ماهار و کوه کمره
هنگامی که از جاده کنار زنوزق به راه می افتیم و مناظر سرسبز را در پیچ و خم جاده پشت سر می گذاریم، پس از چندین کیلومتر به دشت بزرگ و سرسبزی می رسیم که در تابستان به بهشتی بی بدیل تبدیل می شود. دشتی که پذیرای بسیاری از مسافران دیگر شهرهای آذربایجان است با منظره ای جالب و در نوع خود منحصر به فرد! این منطقه تا چشم کار می کند، سبزه و چمنزار است.
در بلندی های ماهار منطقه ای صاف و هموار با مساحت بیش از صد هکتار وجود دارد که با مناطق پیرامون و آغداش صدها هکتار وسعت دارد. ماهار از تفرجگاه های شناخته شده منطقه شمال غرب کشور است. از کوه کمر می توان با جاده ای خاکی به سیه رود نیز رفت. اگر حوصله جاده خاکی دارید در این مسیر هم صحنه های فوق العاده ای می بینید.
سد زنوز
سد زنوز یکی از زیبایی های آذربایجان به شمار می آید که در نزدیکی این شهرستان قرار دارد این سد دارای ماهی هایی برای صید نیز می باشد در اطراف این سد باغات زیبای میوه نیز وجود دارد که بر زیبایی های این منطقه می افزاید. اطراف این سد چشمه های آّب بسیار گوارایی دارد که از دل کوه جاری می شوند. آب این سد از چشمه های خروشانی که از کوه سلطان سنجر جاری می شوند، تامین می کنند و در همه فصل های سال دارای آب می باشد.
برای رسیدن به این سد، از مرند بطرف زنوز حرکت کرده به زنوز که رسیدیم در دومین چهار راه به سمت راست تغییر مسیر داده تا رسیدن به سد مسیر خود را که در حدود پانزده دقیقه است، ادامه می دهیم.
پشت بام های خوشمزه
اگر در تابستان گذرتان به زنوزق بیفتد طبق های بزرگ چوبی با رنگ نارنجی بر روی پشت بام ها توجه شما را جلب می کند. این طبق های رنگین قصه ی خوشمزه ای را برای شما روایت می کنند.
تابستان فصل جلوه گری زردآلوهای رسیده بر درختان روستاست. رسیده شدن زردآلوها رسیدن زمان خشک کردن میوه ها و درست کردن برگه را به ساکنان خبر می دهد.
ابتدا زردآلوهای رسیده و مناسب را از شاخه ی درختان می چینند، با دقت می شویند و پس از جدا کردن هسته هایشان، بر روی سینی های چوبی پهن می کنند. حالا وقت آن است که این زردآلوها به درون کوره بروند. کوره ای که سوخت و هیزم و مقداری گوگرد در آن می ریزند و آن را روشن می کنند تا به دمای مناسب برسد. سینی های چوبی به مدت ۸ تا ۱۰ ساعت در این کوره ها قرا می گیرند.
عجله نکنید هنوز تا آماده شدن برگه های خوشمزه ۳ روز مانده است. در این سه روز زردآلوها در همان سینی های چوبی بر روی بام خانه ها و زیر آفتاب تابستانی قرار می دهند تا آب اضافی آنها تبخیر و آماده ی مصرف شوند.
بعد از آماده شدن برگه ها نوبت به زردآلوهای بعدی می رسد که همین روند را طی کنند. در تمام طول تابستان این روند تکرار می شود تا میوه های باغات به اتمام برسد. شاید وجود این برگه های لذیذ کافی باشد تا زنوزق را به روستایی با پشت بام های خوشمزه بر سر زبان ها بیاندازد.
بهترین فصل سفر
شاید تابستان با آب و هوای معتدل و برگه های خوشمزه بهترین زمان برای رفتن به زنوزق باشد اما وجود چشم انداز های زیبا در چهار فصل این روستا بسیار دیدنی است.
بهار که از راه می رسد شکوفه بارانی را در روستا به راه می اندازد. در اردیبهشت ماه به دلیل فزونی آب چشمه ها و سرسبزی دشت ها زنوزق به بهشتی تماشایی تبدیل می شود.
تابستان ها میوه های سیب و زردآلو و گردو بر درختان روستا جلوه گری می کنند و پهن شدن سینی های پر از زردآلو بر پشت بام ها تصویری رنگین را به روستا می بخشد.
پاییز هزار رنگ شکوه هزار رنگی را در منطقه به نمایش می گذارد.
زمستان درپایان هر سال با لباس سپید و سرد خود از راه می رسد و ظاهری متفاوت را در روستا ایجاد می کند.
مسیر دسترسی
برای رفتن به "زنوزق" باید تبریز را پشت سر بگذارید و همین مسیر را تا شهر مرند ادامه دهید. در همین مسیر در میان باغات پربار و رنگارنگ، روستایی خودنمایی می‌کند که عنوان بزرگ‌ترین روستای پلکانی ایران را داراست؛ روستای"زنوزق.
