نقش برجسته مهرداد دوم در بیستون
گردشگری › آثار تاریخی
- 97/09/04
نقش برجسته مهرداد دوم شاهنشاه مقتدر اشکانی
کمی پایین تر از نقش برجسته و کتیبه داریوش اول، نقش برجسته ای به ابعاد 6.73 متر طول و 3.48 متر عرض با نام نقش برجسته مهرداد دوم شاهنشاه مقتدر اشکانی را ببینید. این پادشاه اشکانی بین سال های 123 قبل از میلاد تا 87 قبل از میلاد بر ایران حکمرانی می کرد. تاریخ ساخت این اثر اما به حدود 100 سال قبل از میلاد بر می گردد. در این نقش برجسته می توانید مهرداد دوم و چهار نفر از ساتراپ های (نام استاندار یا فرماندارهای آن زمان) محلی را به ترتیب اهمیت و جایگاه آنها ببینید که پشت سرهم ایستاده اند. حجاران آنها را به گونه ای تراشیده اند که نیم رخ شان به سمت مهرداد دوم باشد و نیمی از صورت مهرداد نیز به سمت آنها قرار گیرد. در این نقش این چهار نفر یک دست خود را به احترام شاه اشکانی بالا برده و مهرداد نیز دست راست خود را به حالت احترام بالا آورده است.
کتیبه ای که بر روی این نقش برجسته حک شده ، در واقع افراد واقع در صحنه را به ما می شناساند .که به زبان و خط یونانی است. نفر اول «گودرز اول » ساتراپ ساتراپ ها و امیر گرگان است که بعدها بر بخشی از شاهنشاهی اشکانیان حکومت کرده است. نام نفر دوم کاملاً محو شده و لقبی نیز ندارد. نفر سوم « مهرداد » است که لقب او در این کتیبه «پیس تومینوس» به معنی مورد اعتماد شاه است. در دست وی تصویر الهه نیکه در حالی که حلقه روبان داری در دست دارد، دیده می شود. نفر چهارم «کوفاستس» نام دارد این نقش برجسته در حقیقت واگذاری قدرت از طرف مهرداد را به هر یک از این بزرگان نشان می دهد.
متاسفانه قسمت مهم نقش برجسته مهرداد دوم در قرن دوازدهم هجری قمری برای ایجاد وقف نامه شیخ علیخان زنگنه صدراعظم شاه سلیمان صفوی از بین رفته است. خوشبختانه طرح اولیه اثر از روی طرح شخصی به نام گرلو که در دوره صفوی و قبل از تخریب نقش برجسته کشیده شده، قابل بازسازی و مطالعه است. این اثر در تاریخ 1380/12/19 به شماره 4881 به ثبت ملی رسیده است.
