فرهاد تراش بیستون نقش عشق شیرین
گردشگری › آثار تاریخی
- 97/08/19
فرهادتراش یکی از آثار تاریخی در استان کرمانشاه است که در مجموعه بی‌نظیر و ثبت‌جهانی شده بیستون قرار دارد.در دامنه کوه بیستون و در غرب نقش برجسته داریوش اول، دیواره‌ای عظیم حجاری شده که بین مردم به «فرهاد تراش»، «فراتاش»، «فرای تاش» و «تخت فرهاد» معروف است.
این دیواره عرضی در حدود ۲۰۰ متر و ارتفاعی حدود ۳۶ متر دارد که در دامنه آن یک سکوی خاکی قرار دارد. در جلوی این سکو دیواری به طول 150 متر و به ارتفاع 4.5 متر ایجاد شده است.
این دیوار با استفاده از بلوک‌های سنگی تراشیده و لاشه سنگ به همراه ملاط گچ ساخته شده است. در دو طرف این صفحه تراشیده، چند سکوی پله دار خشن در سنگ کنده شده که از آنها برای نشستن به هنگام تراشیدن دیواره استفاده می‌شد.
برخی از ایران‌شناسان همچون «هرتسفلد» فرهادتراش را از آثار داریوش اول هخامنشی می‌دانند و معتقدند که داریوش قصد داشته متن وصیتنامه‌اش را در اینجا نقر کند.
اما باستان‌شناس برجسته «جکسون» آن را برای ثبت پیروزی‌های بعدی داریوش مناسب‌تر دانسته است.
برخی دیگر از باستان شناسان معتقدند که منظور از نقر این صفحه نوشتن و نمایاندن یک واقعه تاریخی مهم بوده که توسط خسرو پرویز پادشاه ساسانی ایجاد شده است.
اخیراً برخی از کارشناسان نیز بر این عقیده‌اند که فرهاد تراش معدن سنگ و کارگاه حجاری جهت استخراج سنگ و تراش بلوک‌های سنگی بکار رفته در دیواره بناهای ساسانی بیستون بوده است.
فرهاد تراش در نزد مردم و در ادبیات فارسی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در واقع مردم به استناد اشعار موجود به ویژه اشعار نظامی گنجوی این اثر را کار فرهاد کوهکن می‌دانند که به خاطر عشق شیرین – زن ارمنی خسروپرویز – به این کار سنگین تن داده است.اما در میان این صفحه بزرگ نقش بانویی دیده می‌شود که هنوز هم با وجود گذر قرن‌ها زیبایی آن به وضوح قابل رؤیت است و به احتمال زیاد این نقش مربوط به شیرین که طبق گفته نظامی توسط فرهاد بر کوه نقش شده است.
این اثر تاریخی استان کرمانشاه در روز 19 اسفند ماه سال 1380 و به شماره 4487 به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.
