آداب و رسوم جشن ازدواج در ایلام
گردشگری › فرهنگ و تمدن
- 97/09/17
زناشويى بين مردرم اين استان امرى مهم و حياتى است. در گذشته ازدواج‌هاى اين منطقه بيشتر جنبهٔ درون‌گروهى داشت، به اين معنى که اين پيوند بين گروه‌هايى که از نظر پايگاه اجتماعى تا حدودى در يک سطح بودند مانند واليان، خان‌ها و کدخدايان، برقرار مى‌شد.شايع‌ترين نوع زناشويى در اين استان پيوندهاى درون‌گروهى است. آن‌ها ازدواج با فاميل را غيرت مى‌دانند، چون معتقدند که زن نبايد در چنگال مردان غريبه گرفتار شود. از سوى ديگر در انتخاب همسر، زن فاميل را دلسوزتر از زنان غريبه مى‌پندارند. بنابر همين باور، ضرب‌المثلى در بين آنان رواج دارد که مضمون آن چنين است : «فاميل اگر گوشت بدنت را ببرد، هرگز استخوانت را نخواهد شکست.»
مراسم جشن ازدواج در استان ایلام با اهمیت و جذاب است. در این استان مراسم ازدواج با آداب و رسوم خاصی برگزار می‌شود و آغاز این مراسم با خواستگاری که به زبان محلی خوازمه نی نامیده می‌شود. در مراسم خواستگاری پس از این که دختر و پسر موافقت خود را اعلام کردند توافق هایی در مورد میزان مهریه، شیربها و … صورت می‌گیرد. پس از توافق نهایی بین خانواده‌ها یکی از اقوام داماد دست اقوام دختر را می‌بوسد که به آن دس ماچ که ردن می گویند و انگشتری نیز به دست دختر می‌کنند. در ایلام، دست بوسی در امر ازدواج، بسیار مهم است و این امر وصلت را محکم می‌کند و کسی حق به هم زدن آن را ندارد. پس از دست بوسی شیرینی و میوه در بین مهمانان توزیع می‌شود. مراسم بعدی دزیرانی است که در زبان فارسی همان نامزدی است.
پس از مراسم خواز مه نی (خواستگاری ) در یکی از روز‌های مبارک، این جشن در خانه پدرعروس انجام می‌شود و هزینه آن بر عهده داماد است. در این روز لباس‌ها و وسایلی که توسط داماد تهیه شده به عروس هدیه داده می‌شود و رخت دزیرانی(نامزدی) به عروس پوشانده می‌شود.
پس از مراسم دزیرانی، خانواده عروس، داماد را به خانه دعوت می‌کنند و در واقع پای او را به خانه عروس باز می‌کنند. (زاما یا زاوا در زبان کردی به معنی داماد است) در زمان تعیین شده؛ مراسم عقد کنان انجام می‌شود و داماد برای خانواده دختر هدیه ای تهیه می‌کنند که به آن خلات گفته می‌شود.
در ایلام عروسی یکی از پر شکوه‌ترین و شادی بخش‌ترین مراسم‌ها است که با شور و شوق و آداب و رسوم خاصی اجرامی شود. بر اساس توافق میان خانواده‌ها یک روز مبارک برای انجام مراسم عروسی در نظر گرفته می‌شود. از چند روز مانده به روز عروسی در خانواده‌های دو طرف شور و هیجان خاصی حاکم است و در واقع همه درفکر هر چه با شکوه‌تر برگزار کردن مراسم هستند. یکی دو روز مانده به عروسی از مهمان‌ها دعوت به شرکت در مراسم می‌شود. در روز موعود، وسایل پذیرایی از مهمان‌ها که شیرینی، ناهار و شام است، مهیا شده و مراسم شادی و پایکوبی نیز آغاز می‌شود.
به همراه عروس، بانویی معمولا مسن از طرف خانواده عروس از همراهان عروس است که در زبان محلی به او پا وی یا پاخسیور می‌گویند. در آخر مراسم، مهمانان پس از آرزوی خوشبختی برای عروس و داماد محل را ترک می‌کنند. پس از سه روز که از مراسم عروسی گذشت، خانواده عروس وی را به خانه می‌برند که به آن باوه خن می‌گویند و پس از چند روز داماد و یا خانواده او به دنبال عروس می‌آیند و او را به همراه خود می‌برند.
