پنج مطلب جالب و خواندنی در مورد چیتاها
گردشگری › حیات وحش
- 97/09/05
1- در حال حاضر تعداد خیلی کمی از گونه ی چیتا ها در ایران زندگی می کنند
اغلب با دیدن عکس یوزپلنگ در رسانه ها، افکارمان رو به صحرای آفریقا و مراتع آن می رود. اما جالب است بدانید که بخش کوچکی از جمعیت این حیوانات در فلات مرکزی ایران زیست می کنند که در حال انقراض می باشند. به این گونه از چیتاها، یوزپلنگ آسیایی یا چیتای آسیایی می گویند.
چیتا ها اوایل، در مناطق هند، روسیه، پاکستان و خاورمیانه پیدا می شدند اما طبق گزارش های اخیر، خبر از نابودی و انقراض بسیاری از آن ها می دهد به گونه ای که شاید حدود ۶۰ تا ۱۰۰ عدد چیتا در کل این مناطق یافت شود! یوزپلنگ آسیایی نسبت به برادر همتای خودش در آفریقا، سر و پاهای کوچک تر، پوستی نازک تر و گردنی قوی تر دارد. چیزی که محققان را شگفت زده کرده این بوده که این گونه یوزپلنگ ها، در طول سال، مسافت بسیار زیادی را طی می کنند که نسبت به هم نوع آفریقایی شان، خیلی بیشتر است.
2- چیتا های ماده از نمونه ی نرشان گوشه گیرتر هستند
چیتا های ماده، آینده ی سختی در بزرگ کردن توله هایشان دارند. یک چیتا ی ماده در هر بار زایمان، می تواند تا ۹ توله به دنیا بیاورد. این مادر سخت کوش، برای سیر کردن بچه هایش باید روزی یک حیوان شکار کند و زمانی که برای شکار می رود، بچه هایش تنها می مانند. پس باید هر چند وقت یک بار برگردد و به آن ها سر بزند تا با ایجاد سر و صدا، توجه شکارچیان دیگر را به خودشان جلب نکنند. چیتا ی ماده، فقط زمانی که نیاز به جفت گیری داشته باشد با چیتا ی دیگر ارتباط بر قرار می کند و زمانی که این اتفاق بیافتد، توله های او برای دفاع از خودشان در مقابل یوزپلنگ نر، از مادر خود جدا می شوند. همچنین این یوزپلنگ های نر، معمولا در گروه های ۵ عضوی اتحاد موقتی تشکیل می دهند و افراد گروه معمولا با هم برادر هستند، هرچند که بعضی اوقات غریبه ها را نیز به گروه راه می دهند.
3- چیتا ها نیمی از زمان دویدنشان را در هوا هستند
چیتا ها بسیار سریع می باشند، طبق تحقیقات بی بی سی، آخرین رکورد سرعتی که برای چیتا ها ثبت شده، چیزی در حدود ۹۶ کیلومتر بر ساعت بوده است! این یعنی چیزی در حدود دوبرابر رکورد سرعت اوساین بولت، سریع ترین دونده جهان در دوی صد متر طول گام های یک چیتا در زمان دویدن، به طور باور نکردنی به چیزی حدود ۷ متر می رسد که همین باعث می شود تا نیمی از زمان دویدن خود را در هوا سپری کنند.
جالب است بدانید شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر یک چیتا در حدود ۳ ثانیه است که تنها با ماشین های مسابقه ای رده بالا قابل مقایسه می باشد. چیتا ها، شتاب و سرعت خودشان را مدیون ران، مفصل های شانه و ستون فقرات قابل ارتجاعشان هستند. اما محدویدت هایی برای این سرعت نیز وجود دارد. یک چیتا فقط در حدود ۲۰ ثانیه فرصت دارد تا شکارش را با این سرعت شکار کند.
4- چیتا ها توانایی غرش، بالا رفتن از درخت و شکار در شب را ندارند
این یوزپلنگ ها، در اصل گربه های بزرگ تنهایی هستند که از سرعت بالایی برخوردارند. اما متاسفانه قابلیت انجام بسیاری از کار هایی که همسانان آن ها به راحتی انجام میدهند را ندارند. آن ها غرش نمی کنند و در غرششان بیشتر شبیه خر خر یا خش خش است. دید چشمان آن ها در شب تقریبا مانند انسان است که در گربه سانان و حیوانات شکاری یک ضعف بزرگ است! در واقع چیتا ها ترجیح می دهند در اوایل صبح و بعد از ظهر شکار کنند. چیتا ها در بالا رفتن از درخت اصلا خوب نیستند، هرچند که توله های آن ها خیلی برای این کار تلاش می کنند.
5- خطر انقراض در این حیوان بسیار زیاد است
این یک شروع سخت برای چیتا های تازه متولد شده می باشد، مطالعات کمی وجود دارد که بتواند میزان مرگ و میر دقیق آن ها را مشخص کند اما می دانیم که این رقم بسیار بالا است. به خصوص برای این نوع از گربه سانان در شرق آفریقا.
اما جالب است بدانید که طبق تحقیقاتی که در دهه ی ۱۹۹۰ در پارک ملی سرنگتی صورت گرفت، مشخص شد که بیش از ۹۵ درصد از توله های این حیوان، قبل از رسیدن به سن بلوغ می میرند. همچنین مقاله ای دیگر در سال ۲۰۱۳ منتشر شد که این گفته ها را در این منطقه تایید می کرد، البته در این مقاله ذکر شد که شانس زندگی برای چیتا هایی که در پارک کگلالادی جنوب آفریقا زندگی می کنند، در حدود ۳۶ درصد بیشتر است.
میزان کشتار بسیاری از این یوزپلنگ ها، به شیر ها نسبت داده شده است. البته شکارچیان دیگری همچون کفتار ها، بابون ها، و پرندگان شکاری نیز سهمی در این کشتارها دارند. در این میان، وجود بیماری ها و همچنین فعالیت های انسانی نیز بخش قابل توجهی را بر میزان این مرگ و میر ها افزوده است. متاسفانه، قاچاق و خرید و فروش این حیوانات در کشور های خاورمیانه و در بازار سیاه با قیمتی حدود ۱۰هزار دلار انجام می شود که خود باعث کم شدن این گونه جانوری می شود
