آشنایی با قسمت های مختلف درخت
علمی و تکنولوژی › جهان هستی
- 97/10/04
سن درختان
درخت هرچه ستبرتر و بلندتر باشد، سن بیشتری دارد. با زیاد شدن سن درختان، لایه‌های دیگری در زیر پوستش درست می‌شود. رنگ لایه‌ایی که در زمستان به پدید می‌آید با لایه‌ای که در تابستان به وجود می‌آید فرق دارد. این اختلاف رنگ لایه‌ها به ما کمک می‌کند تا سن درخت را پیدا کنیم، هنگامی که درختی را می‌بریم در سطح بریدگی حلقه‌هایی مشاهده میکنیم که درون همدیگر قرار دارند. اگر درختی 20 حلقه در مقطع خود داشته باشد، می‌شود بگوییم که تقریباً بیست‌ساله است و درختی که 60 حلقه دارد تقریباً شصت ساله است. این روش راحت ترین روش تعیین سال درختان است، اما در این روش برای شمارش حلقه‌ها باید درخت را قطع کنیم.
ساده‌ترین رده‌بندی درختان دو دسته خزان کننده و همیشه سبز است، یا تقسیم پهن برگان و سوزنی برگان
پوسته چوب ساز یا کامبیوم چیست
زایش و تقسیم سلول‌ها در این قسمت صورت میگیرد و سلول‌های تشکیل‌دهنده چوب را تشکیل می‌دهند. بخشی از سلول‌ها به صورت چوب درآمده و در داخل درخت قرار می‌گیرند؛ قسمت دیگر از طرف خارج پوست آن را به وجود می‌آورند.
چوب درختان
قسمت بزرگ تنه درخت را چوب تشکیل می‌دهد که خود به دو قسمت تقسیم می‌شود؛ چوب برون که به آن چوب جواننیز میگویند و معمولاً رنگ آن روشن و قسمت فعال چوب است. این قسمت شیرابه را از ریشه و برگ‌ها انتقال می‌دهد. چوب درون یا چوب پیر که قسمت میانی تنه درخت است. سلول‌های این قسمت غیرفعال بوده و رنگ آن تیره است؛ وظیفه آن ذخیره مواد استخراجی و استحکام بخشیدن تنه درخت می باشد.
اشعه مرکزی یا پره‌ای چوبی
نوارهایی که از یک یا چند ردیف سلول‌های شعاعی از پوست تا مرکز درخت و عمود بر دوایر سالیانه امتداد دارند. کار آن‌ها انتقال و ذخیره مواد غذایی می باشد. خاصیت اینست که اتصال بین حلقه‌های سالیانه به وجود می اورد و درخت را محکم می‌سازد.
چوب بهاره و چوب تابستانه
چوبی که در شروع فصل رویش تشکیل می‌شود و معمولاً حاوی سلول‌هایی درشت با دیواره سلولی نازک است و رنگ آن روشن می باشد. البته چوبی که در اخر دوره درویش به وجود می‌آید به علت کم بودن جریان آب، سلول‌هایی با حفره‌های سلولی تنگ تر و به هم چسبیده می‌باشند و غشای سلولی ضخیم تر دارند و رنگ آن‌ها تیره‌تر از چوب بهاره است و به آن چوب تابستانه میگویند. چوب بهاره و تابستانه در یک دوره رویش تولید می‌شود که یک دایره را تشکیل می‌دهد که به آن دایره‌ها حلقه رویش میگویند
پوسته چوب ساز یا کامبیوم (لایه زاینده):
زایش و تقسیم سلول‌ها در این قسمت انجام می‌شود و سلول‌های تشکیل‌دهنده چوب را تشکیل می‌دهند. قسمتی از سلول‌ها به صورت چوب درآمده و در داخل درخت قرار می‌گیرند؛ قسمت دیگر از طرف خارج پوست آن را به وجود می‌آورند.
اشعه مرکزی یا پره‌ای چوبی
نوارهایی که از یک یا چند ردیف سلول‌های شعاعی از پوست تا مرکز درخت و عمود بر دوایر سالیانه امتداد دارند. کار آن‌ها انتقال و ذخیره مواد غذایی می باشد. خاصیت اینست که اتصال بین حلقه‌های سالیانه ایجاد کرده و درخت را محکم می‌کند.
پوست درخت
پوست درختان ارزش زیادی در شناسایی گونه‌های درختی دارد ولی بسته به سن و مقدار رشد و رویشگاه تغییر می‌كند و توصیف آن با كلمات مشكل است. برای آشنایی با پوست درختان نیاز به تمرین طولانی وجود دارد.
بافت، ضخامت، شكل (نرم، پوست پوستی، فلس دار، درهم، شیاردار و...)، رنگ لایه‌های درونی و بیرونی، عمق و پهنای شیارها، بعد های برجستگی‌ها یا صفاتی كه توسط شیارها معلوم می‌شوند، كركین بودن یا نبودن، ریزش كردن یا نكردن پوست و شیوه آن (افقی یا عمودی) و در جوان ترها شكل عدسك ها.
برگ درختان
برگ‌ها زوائد جانبی ساقه‌اند که اخر نوک ساقه به وجود می‌آیند. برگ‌ها اندام‌های پهن و سبز رنگی هستند که با نظم و ترتیب ویژه‌ای بر روی شاخه‌های درخت قرار دارند و دارای دو بخش اصلی پهنک و دمبرگ می باشند.
شاخه درختان
شاخه به قسمت چوبی درخت گفته می‌شود که با تنه اصلی درخت پیوند دارد اما جزئی از آن به شمار نمی‌آید. در درخت‌ها به شاخه اصلی، شاخ درخت نیز میگویند و به شاخه‌های فرعی تَرکه میگویند که در گذشته به ترکه‌ها، اَزْگ یا اَزَغ نیز گفته می‌شد. به سر هر شاخه از درخت یا نوک بلندترین شاخ درخت نیز سرشاخه میگویند. شاخه‌های درخت‌ها معمولاً بیشتر اُریب و رو به بالا می رویند.
