تاریخچه زلزله های مهیب و مخرب در ایران
خواندنی › تاریخ
- 97/09/05
ایران دارای گسل هایی مهمی همچون در زاگرس در کازرون، دنا، میناب، اردل، زردکوه، گسل آغاجاری، گسل مارون، گسل های فعال در ایران مرکزی نیز در درونه، بینالود، میامی، ترود، انجیلو ، کلمرد، پشت بادام ، قم- زفره، ایندس، دهشیر، سروستان، شهداد، کوهبنان، جرجافک، گلباف، نایبند و گسل های فعال در مناطق خاور و جنوب خاوری ایران در نهبندان، بشاگرد، هریرود، کشف رود، همچنین در استان های آذربایجان گسل ارومیه - زرینه‌رود، آستارا، تبریز، سلطانیه، همچنین گسل های البرز، سمنان، مشاء - فشم، کندوان، شمال تهران، دامغان، عطاری است.این گسل ها نیز دلیل اصلی بروز و وقوع زمین لرزه در شهرهای مختلف کشور است که تاکنون زمین لرزه های فراوانی در طول صد سال اخیر در ایران مشاهده شده است.ایران به دلیل قرار گرفتن بر روی گسل های فعال همیشه با این پدیده دست به گریبان بوده است اما این دغدغه همیشگی هیچ گاه به برنامه ریزی منجر نشده است، بعد از زمین لرزه آه و افسوس است و چشم های نگران برای زمین لرزه دیگر
مهمترین زلزله های ایران
22 دسامبر سال 856 میلادی در شهر دامغان بزرگترین زلزله تاریخ ایران با 7.9 ریشتر قدرت رخ داد. این زلزله در آن سال 200 هزار قربانی گرفت.
23 آگوست سال 893میلادی در اردبیل زلزله ای که قدرت آن ثبت شد، 150 هزار قربانی گرفت.
21 اوت سال 1042 میلادی در شهر تبریز، زلزله ای با قدرت 7.6 ریشتر، 40 هزار قربانی گرفت.
18 نوامبر سال 1727 مجددا در شهر تبریز زلزله‌ای که قدرت آن ثبت شده، 77 هزار قربانی گرفت.
7 ژوئن سال 1755 در شهر کاشان زلزله‌ای با قدرتی که ثبت شده، 40 هزار کشته داد.
23 ژانویه سال 1909 در شهر سیلاخور منطقه بروجرد زلزله ای با قدرت 7.3ریشتر 6 هزار قربانی گرفت.
10 ژوئیه سال 1909 در نواحی مرکزی کشور زلزله ای با قدرت7.3 ریشتر 5500 قربانی بر جا گذاشت.
25 مه سال1923، در شهر تربت حیدریه زلزله‌ای با قدرت 7.5 ریشتر، 2200 قربانی گرفت.
اول مه سال 1929 در نواحی غرب کشور زلزله‌ای با قدرت 7.4ریشتر، 3330 قربانی گرفت.
6می سال 1930 در شهر سلماس زلزله‌ای با قدرت 7.2 ریشتر 2500 کشته برجا گذاشت.
27 نوامبر سال 1945 زلزله ای با 8.2 ریشتر بلوچستان و سواحل دریای عمان را لرزاند. در این زلزله که حدود 4000 کشته داشت استان کراچی هند نیز لرزید.
5اوت سال 1947 در شهر پانس بلوچستان زلزله‌ای با قدرت 7.3ریشتر 500 کشته داد.
12 فوریه سال 1953 در شهر تورود در نزدیکی دامغان زلزله‌ای با قدرت 6.5ریشتر 970 قربانی داشت.
2 فوریه سال1957 زلزله‌ای سراسری در استان مازندران با قدرت 7.4ریشتر 2000 قربانی گرفت.
13 دسامبر سال 1957 در شهر صحنه استان کرمانشاه زلزله ای با 7.3 ریشتر 2000 کشته برجا گذاشت.
آوریل سال 1960 در شهر لار زلزله ای که قدرت آن ثبت شده، 450 قربانی داشت.
1 سپتامبر سال 1962 در شهر ساری زلزله ای با قدرت 7.3 ریشتر رخ داد که در پی آن 294 روستا به کلی از بین رفت و 100 هزار کشته برجا گذاشت.
سپتامبر سال 1962 در شهر بوئین زهرا در نزدیکی تهران زلزله‌ای با قدرت 7.1ریشتر بیش از 11 هزار قربانی داشت.
10 فوریه سال 1965 در شهر بستان آباد، زلزله‌ای با قدرت 5.1ریشتر 20 قربانی گرفت.
31 آگوست سال 1968 در شهر فردوس در استان خراسان رضوی، زلزله‌ای با قدرت 7.3ریشتر حدود 10 هزار قربانی برجا گذاشت.
10 آوریل 1972 زلزله‌ای با قدرت 7.1 ریشتر در جنوب ایران 5054 قربانی گرفت. این زمین‌لرزه موجب ویرانی 1000 کیلومتر مربع شد.
21 مارس سال 1977 زلزله ای در جنوب کشور با قدرت 6.9 ریشتر به وقوع پیوست. در پی این زمین لرزه 167 نفر کشته و 35 روستا ویران شدند. در منطقه بندرعباس 7000 نفر بی سرپناه شدند و نکته قابل تامل این که بعد از 90 دقیقه پس لرزه‌ای با قدرت 6 ریشتر موجب ویرانی هرچه بیشتر منطقه شد.
آوریل سال 1977 زلزله‌ای در منطقه اصفهان رخ داد که شدت آن به ثبت نرسید و 900 کشته برجا گذاشت.
16 سپتامبر 1979 در شهر طبس زلزله ای با قدرت 7.8 ریشتر 15 هزار قربانی گرفت.
11 ژوئن سال 1981 در جنوب ایران (کرمان) زلزله‌ای با قدرت 6.9 ریشتر 3هزار قربانی گرفت.
28 جولای سال 1981 در جنوب ایران(کرمان)، زلزله‌ای با قدرت 7.3 ریشتر 15 هزار نفر کشته داشت.
20 ژوئن 1990 زلزله‌ای با قدرت 7.4 ریشتر در منجیل و رودبار هم زمان با برگزاری رقابتهای جام جهانی 1990، 40 تا 50 هزار قربانی گرفت. در پی این زمین لرزه 60 هزار زخمی، 400 هزار نفر بی سرپناه در منجیل و رودبار برجا ماند و تقریبا تمام سازه‌ها از بین رفت. در خلخال و نوشهر صدمات سنگینی به شهر وارد شد و در تهران نیز لرزه‌هایی محسوس بود. قدرت این زلزله 7.4 در مقیاس ریشتر بوده و حتی قسمت‌هایی از تبریز و اراک و مرزهای شمال غربی ایران و کشورهای همسایه لرزید. متاسفانه پس لرزه‌ای که روز بعد از زمین لرزه با قدرت 5.3 ریشتر زمین را لرزاند سبب شد تا 20تن از ساکنان شهر منجیل و لوشان کشته شوند.
28 فوریه سال 1997 زلزله اردبیل با قدرت 5.5ریشتر 1100 قربانی گرفت.
10می سال 1997، در شهر بیرجند و قائن زلزله‌ای با قدرت 7.1 ریشتر 1613 قربانی گرفت.
14 مارس سال 1998، در شهر گلباف کرمان زلزله‌ای با قدرت 6.6 ریشتر 5 قربانی گرفت.
22 ژوئن سال 2002زلزله‌ای با قدرت 6.5 ریشتر در ابهر و غرب ایران 261 قربانی گرفت.
26 دسامبر سال 2003 زلزله‌ای هولناک در بم با قدرت 6.6ریشتر دست کم 40 هزار قربانی گرفت.
28 می سال 2004 زلزله ای در استان مازندران، حد فاصل شهرهای فیروزآباد، کجور و مرزن آباد با قدرت 6.3 ریشتر دست کم 35 قربانی گرفت. صدمات جانی و مالی این زمین لرزه محدود بوده و یکی از علل آن تراکم کم جمعیت در پیرامون مرکز زمین لرزه می‌باشد. لرزش ناشی از این رویداد در بخش‌های وسیعی از کشور حس شد. در تهران نیز مردم را دچار وحشت کرد.
22 فوریه سال 2005 در شهر زرند زلزله‌ای با قدرت 6.4 ریشتر دست کم 602 قربانی گرفت.
27 نوامبر 2005در شهر قشم زلزله‌ای با قدرت 6 ریشتر 13قربانی گرفت.
31 مارس 2006 در شهر بروجرد زلزله‌ای با قدرت 6.1 ریشتر 70 قربانی گرفت.
10 سپتامبر سال 2008 زلزله ای با 6.1ریشتر 7 قربانی گرفت.
27 آگوست 2010 در شهر دامغان زلزله ای با قدرت 5.9 ریشتر 19 قربانی گرفت.
20 دسامبر سال 2010، زلزله‌ای با قدرت 6.5ریشتر در حسین‌آباد 11 قربانی گرفت.
15 ژوئن سال 2011 زلزله‌ای با قدرت 5.3ریشتر در شهر کهنوج، 2 قربانی گرفت.
11 آگوست سال 2012، در استان آذربایجان غربی 3 زمین لرزه که بزرگ ترین آن 6.2ریشتر قدرت داشت روی داد. در پی این زلزله 306 نفر کشته شدند.
12 نوامبر سال 2017 (21 آبان 1396) زمین‌لرزه‌اي به بزرگی 7.3 در مقیاس بزرگای گشتاوری در نزدیکی ازگله، استان کرمانشاه در نزدیکی مرز ایران و عراق در 32 کیلومتری جنوب غربی شهر حلبچه عراق ایران رخ داد.
26نوامبر سال 2018 (4 آذر 1397) زمین لرزه ای به بزرگی 6.4 در مقیاس ریشتر منطقه سرپل ذهاب در کرمانشاه را لرزاند که تلفات آن تا کنون 630 مصدوم گزارش شده است
