چگونه با کودک لجباز خود برخورد کنیم
سبک زندگی › فرزندان
- 97/09/26
لجبازی یا مخالفت کردن در کودکان نوعی رفتار است که طی آن کودک از پذیرفتن نظر و خواست والدین یا بزرگتر خود سر باز می‌زند و برخواست و نظر خود اصرار می‌ورزد. بروز رفتار لجبازی معمولا از سن دو سالگی شروع می‌شود، در حدود سه تا چهار سالگی به اوج می‌رسد و در حدود شش سالگی کاهش پیدا می‌کند. کودک سعی می‌کند تا با شیوه‌های مختلف مانند گریه کردن، خواهش کردن از انجام درخواست والدین اجتناب کند و به هدف مورد نظر خود دست یابد. لجبازی و مخالفت‌جویی در کودکان به یک عامل بستگی ندارد و مجموعه‌ای از عوامل درونی و بیرونی در شکل‌گیری و شدت یافتن آن تاثیرگذار است، پس یادتان باشد که لجبازی کودک‌تان را فقط به یک دلیل ربط ندهید.به طور طبیعی کودک به دنبال آن چیزی می‌رود که توجهش به آن جلب می‌شود و یا جذابیت خاصی برایش دارد، نه به دنبال خواسته و مطلوب دیگران که اصلا برای کودک جذاب و قابل درک نیست، حتی ممکن است که او متوجه علت خواسته‌های والدین از خود نشود در مقابل پدر و مادر از کودک انتظار توجه به خواسته‌هایشان را دارند. در این حالت والدین سعی می‌کنند تا با دستور دادن و امر و نهی کردن به کودک، خواسته‌های خود را عملی و او را ملزم به اجرای آنها کنند. در این شرایط میان خواسته والدین با کودک تعارض به وجود می‌آید و همین امر می‌تواند زمینه‌ساز بروز تضاد و درگیری‌های کلامی و حتی برخوردهای فیزیکی از سوی بزرگ‌تر‌ها با بچه شود.
مهم‌ترین و موثرترین عاملی که سبب می‌شود برخی از کودکان لجبازی کنند، نحوه برخورد والدین است. در نتیجه، انتخاب شیوه صحیح و مناسب می‌تواند از شدت لجبازی و مخالفت‌جویی در هر کودکی بکاهد و سطح همکاری و پذیرش او را بالاتر ببرد، استفاده از یک روش غیر اصولی، نتیجه‌ای عکس دارد و می‌تواند حتی به روابط بین والدین و کودکان آسیب برساند و باعث بروز دردسر برای هر دو طرف شود.
والدین در برابر لجبازی کودک باید چه واکنشی نشان دهند
با او درگیر نشوید و اجازه دهید کارها را به روش خودش انجام دهد و بعد نواقص روش او را برطرف کنید تا دفعه بعد، کارش را درست انجام دهد.
قاطعیت داشته باشید و جایی که پای خطر و آسیب کودک در میان است، از مواضع خود کوتاه نیایید.
به جای تذکر دادن به کودک، فضای امنی در خانه و خارج از خانه برای او ایجاد کنید.
فرزندتان را محدود نکنید و سعی نکنید برای هر کاری بالای سرش باشید. کافی است از دور حواس تان به او باشد. بگذارید کودک خودش محیط اطراف یا قواعد حاکم بر اجتماع و روابط را کشف کند. مانع خلاقیت او نشوید.
تنبیه کلامی و بدنی فقط باعث ایجاد تنش بیشتر و کم اثرتر شدن حرف‌های شما می‌شود. از اینکه مکالمه‌تان با کودک تان به خشونت بکشد، اجتناب کنید.
برای هر موضوع بی‌اهمیتی با او بحث نکنید یا سعی نکنید حرف خود را به کرسی بنشانید. اگر انتخاب کودک یا رفتار او، صرفاً با سلیقه شما متفاوت است اما زشت و اشتباه یا خطرناک نیست، او را به حال خودش بگذارید و اجازه دهید به شیوه خودش رفتار کند.
به فرزندتان حق انتخاب بدهید و سعی کنید گزینه‌های مورد علاقه او را در بین گزینه‌هایی که به او می‌دهید بگنجانید. مثلاً وقتی اصرار دارد که او را به پارک ببرید بگویید: می‌توانیم امروز به سینما یا باشگاه برویم و به جای آن فردا وقت بیشتری در پارک بگذرانیم. یا: از بین باشگاه و بستنی در امروز و پارک بدون خوراکی فردا، یکی را انتخاب کن. به این ترتیب، به صورت پنهان او را به سمت انتخاب مناسب‌تر سوق داده اید.
تشویق برای کارهای مثبت و خوب با رشوه دادن فرق دارد، اما باید توجه داشت که تشویق و پاداش باید به اندازه و درخور کار کودک باشد. او را به دلیل رفتار خوب باید تشویق کرد. دادن پاداش و امتیاز هنگام ارائه رفتار مناسب، لجبازی کودکان را کاهش می‌دهد. رفتار کودک را می‌توان تحسین کرد، نه شخصیت او را. همچنان که وقتی از او انتقاد می‌شود نباید شخصیت او را زیر سؤال برد. به جای اینکه به او بگوییم: «خیلی بچه بدی هستی» می‌توان گفت: «من از طرز حرف زدن تو خوشم نمی‌آید.»
