چگونه به فرزند خود کمک کنیم تا بهتر حرف بزند
سبک زندگی › فرزندان
- 97/11/03
نوزادان و کودکان طبیعتاً به صداها علاقه دارند. آنها بطور طبیعی صدا در می آورند و معمولاً صداهایی که درمی آورند نامفهوم و غرغر مانند است. بیشتر نوزادان تا قبل از شش ماهگی شروع به درآوردن این گونه صداها می کنند.حرف زدن با کودک بسیار مهم است. او دوست دارد که صدای شما را بشنود. حتی اگر متوجه چیزی که می گویید نشود، کم کم با صدای شما آشنا می شود. وقتی صحبت می کنید، او یاد می گیرد که بعضی صداها در زبان شما رایج و متداول هستند و او به آنها عادت می کند.کودکان تا وقتی که افرادی را دور و برشان داشته باشند که حرف می زنند، گوش می دهند و به صداها واکنش نشان می دهند، با سرعت خاص خودشان زبان را یاد می گیرند. بنابراین وقتی فرزندتان صدایی درمی آورد یا غرغر می کند، مهم است که شما به او واکنش نشان دهید، گویی او در حال حرف زدن با شماست و شما جوابش را می دهید.اگر کودکتان در سن خاصی اولین کلماتش را نگفت نگران نشوید. سن متوسط برای به حرف آمدن و گفتن بعضی کلمات و سنین دیگر رشد، همه میانگین هستند و برای همه بچه ها صدق نمی کنند.
کودک با ربط دادن کلمات به معنایشان، زبان را یاد می گیرد. کودکان با گوش دادن و نه با حرف زدن است که معنای کلمات را یاد می گیرند. گوش دادن به کلماتی که در طول فعالیت های روزانه بکار می برید به کودک کمک می کند تا معنای آن کلمات را یاد بگیرد.وقتی کودک به سن 7 تا 9 ماهگی می رسد، باید سعی کنید به او وسیله یا عکسی را نشان دهید و نام آن را برایش مشخص کنید. برای مثال به او توپی نشان دهید و نام "توپ" را برایش بگویید. بعد از چند بار تکرار این کار، از او بپرسید "توپ کو؟" پس وقتی نام توپ را می گویید و کودک به توپ نگاه می کند، تعجب نکنید.
تا 8 ماهگی، کودک نسبت به صدا و صداهای افراد دیگر هوشیار می شود. او اول شروع به درآوردن صداهایی می کند که شبیه به کلمات معنادار هستند، مثلاً می گوید "دادا" یا "ماما" و ... معمولاً کودک تا قبل از 10 ماهگی معنای کلماتی که می گوید را نمی فهمد.بعد از 18 ماهگی دایره کلمات زودتر رشد می کند.دایره کلمات کودک بعد از سال اول رشد سریعتری می یابند. ولی بین ماه های 12 تا 18 ، رشد دایره کلمات اغلب کند می شود و کودک فقط یکی دو کلمه یاد می گیرد.
اغلب کودکان تا 18 یا 24 ماهگی، شروع به یاد گرفتن کلمات بیشتری را با سرعت بیشتر یاد می گیرد. بین ماه های 21 و 24 او شروع به استفاده از کلمات مرکب مانند "توپ من" می کند. بین سنین 21 تا 36 ماهگی، کودکان دایره کلماتی در حدود چند صد کلمه دارند.در حدود سن 2 سالگی، کودکان شروع به پرسیدن سوالات ساده می کنند. برای مثال فرزندتان ممکن است به چیزی اشاره کند و بپرسد "اون چیه؟". او می خواهد نام آن چیز را بداند. او این سوال را در مورد هر چیزی که می بیند می پرسد.
این نوع سوالات ممکن است آزاردهنده شوند، ولی از اهمیت زیادی برخوردارند. باید حتماً به این سوالات پاسخ دهید. در 3 سالگی کودکان شروع به پرسیدن سوالات فراوانی می کنند. این یعنی رشد زبان در آنها پیشرفت بیشتری دارد. آنها اغلب سوالاتی می پرسند که با "چرا" و "چیه" کامل می شود. سعی کنید از تعدد این سوالات ناراحت نشوید و حوصله به خرج دهید و تا جائیکه می توانید جواب آنها را بدهید.بعضی از کودکان 4 ساله عالی صحبت می کنند، ولی هنوز در حال یادگیری هستند و ممکن است بعضی جاها اشتباه زبانی داشته باشند. ولی با تمرین و آزمون و خطاست که آنها پیچیدگی های زبانی را یاد می گیرند و در آنها استاد می شوند. به او اجازه دهید بیشتر حرف بزند. او را ساکت نکنید. صبور باشید، گوش دهید و به سوالات او پاسخ دهید.
برای اینکه کودک شما بهتر حرف بزند باید برای کودکتان کتاب بخوانید: وقتی شما برای فرزندتان کتاب می‌خوانید، او به شما توجه بیشتری می‌کند و بیشتر متوجه کلمات و صداهایی که تلفظ می‌کنید، خواهد شد.
برای اینکه کودک شما بهتر حرف بزند باید برای کودکتان آواز بخوانید: کلماتی که به صورت شعر و همراه با ریتم هستند، برای فرزندتان بخوانید. بیان کلمات همراه با ریتم و آهنگ بیشتر در ذهن کودکان می‌ماند.
برای اینکه کودک شما بهتر حرف بزند باید به پارک بروید: بازی در محیط باز به خصوص بازی با بچه‌های دیگر نقش موثر و مفیدی در بهبود توانایی کودک در حرف زدن دارد.
برای اینکه کودک شما بهتر حرف بزند باید با کودکتان همبازی شوید: وقتی شما با فرزندتان بازی می‌کنید، اجازه دهید او به شما بگوید که چه کاری انجام بدهید. شکل‌گیری این ارتباط به افزایش مهارت‌های کلامی کودک کمک می‌کند.
برای اینکه کودک شما بهتر حرف بزند باید دامنه لغات کودکتان را افزایش دهید: وقتی فرزندتان در گفت‌وگو با شما یک کلمه را بیان می‌کند، شما آن را با کلمه‌ای دیگر ترکیب کنید و به کودکتان بگویید. مثلا اگه کودکتان می‌گویید «نی‌نی»، شما بگویید «نی‌نی کوچولو». به این ترتیب فرزندتان کلمه کوچولو را هم یاد می‌گیرد و بر دامنه لغات او افزوده می‌شود.
برای اینکه کودک شما بهتر حرف بزند باید ساعات تماشای تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای را کم کنید: با توجه به اینکه فعالیت‌هایی چون بازی‌های رایانه‌ای باعث ایجاد ارتباط کلامی با کودک نمی‌شود، بنابراین نباید بیشترین وقت کودکان صرف بازی با آنها شود. این فعالیت‌ها برای بچه‌هایی که می‌خواهند شروع به حرف زدن کنند ضرر دارند. از سوی دیگر هم طبق توصیه انجمن متخصصان کودک آمریکا بهتر است کودکان تا دو سالگی تلویزیون تماشا نکنند و بعد از دو سالگی هم مدت زمان محدود و خاصی برای تماشای تلویزیون در نظر گرفته شود زیرا بی‌توجهی به این مساله می‌تواند باعث کاهش محدوده توجه و تمرکز کودکان شود.
