چگونه استرس شغلی خود را کنترل کنیم
سبک زندگی › کار و تجارت
- 97/08/14استرس شغلی چیست و چگونه به وجود می آید
استرس واژهای است که میتوان از آن برای توصیف علت و پیامدهای ناشی از وارد آمدن فشار بر جسم و روح استفاده کرد. وقتی این فشار و تنش در نتیجه کار و شغل فرد ایجاد شود، به آن استرس شغلی می گوییم. عواملی مانند خستگی، زورگویی و بی عدالتی، ناامنی شغلی، مشکلات موجود در روابط کاری و بسیاری عوامل دیگر که با محل کار در ارتباط هستند، میتوانند عامل استرس شغلی باشند.
عواملی که باعث بروز استرس شغلی می شوند
بی عدالتی در محیط کار
هیچ یک از ما دوست نداریم در محیطی کار کنیم که به ما یا اطرافیان زور گفته شود. چنانچه در محل کار بی عدالتی حاکم باشد و ما از تغییر و اصلاح شرایط ناتوان باشیم، دچار تنش شغلی می شویم. برعکس، اگر ببنیم می توانیم قدمی برای بهبود شرایط برداریم و حضور ما مؤثر است، یک گام در جهت کاهش استرس شغلی برداشته ایم. گاهی در محیط کار خود شاهد بی عدالی هستیم و هیچ کاری از ما ساخته نیست.
باورهای کمال گرایانه نسبت به خود
از سوی دیگر باورهای کمال گرایانه ای مانند «من باید کامل باشم»، «باید همه را خوشحال و راضی کنم»، «باید از دیگران جلو بزنم»، «باید پول بیشتری درآورم» همه و همه در ما تنش شغلی ایجاد می کنند. شکل گیری این باورها از زمان کودکی آغاز و در دوران بزرگسالی تقویت می شوند. اما با گذشت زمان، این قبیل احساسات که زمانی فکر می کردید به خوبی از عهده آن ها بر خواهید آمد، دیگر قابل مدیریت نخواهند بود. پس اگر می خواهیم کاری برای کاهش استرس شغلی خود انجام دهیم، کار را باید از افکار خود شروع کنیم.
انتظارات غیر واقع بینانه اطرافیان از ما
گاهی ما خودمان باور کمال گرایانه و دور از انتظاری از خودمان نداریم، اما رئیس یا همکارانمان از ما انتظاراتی دارند که ما قادر به برآوردنشان نیستیم. این رفتار نیز در ما احساس ناتوانی ایجاد می کند و به استرس شغلی منجر می شود.
علاقه نداشتن به شغل خود
بی علاقگی به شغل یکی از مهم ترین عوامل استرس شغلی است. از دیگر عوامل شکل گیری استرس شغلی اجبار به فعالیت در شغلی است که نیاز مالی شما را تأمین می کند، اما برایتان ارضاکننده نیست. شرایط شغلی جامعه و آمار بالای بیکاری بسیاری از ما را مجبور کرده محافظه کاری را پیشه خود قرار دهیم و به هر شغلی که سر راهمان قرار گیرد تن دهیم.
تاثیر عوامل محیطی بر استرس شغلی
بسیاری از عوامل محیطی هم در ایجاد استرس شغلی مؤثرند: مثلاً شرایط کاری در محیطهای بسیار گرم، بسیار سرد یا مکان هایی که نور مناسبی ندارند، میتوانند شما را دچار اضطراب سازند؛ حتی اگر مشکلی با خود شغل نداشته باشید.
روش های مدیریت و کاهش استرس شغلی
عوامل ایجاد کننده استرس را شناسایی کنید
در تنهایی یا همراه کسانی که به خوبی شما را می شناسند، فهرستی از چیزهایی که به افزایش سطح استرس در شما کمک می کنند، تهیه کنید. چیزی را از قلم نیندازید. وقتی فهرستی کلی از این موارد تهیه کردید، سعی کنید تا مشکلات را با جزئیات بیشتری مشخص نمایید. به عنوان مثال، به جای نوشتن کلمه «کار» به عنوان عامل استرس زا، مشخص کنید که چه چیزهایی در خصوص کار، شما را دچار استرس می کند (شاید هنگام نوشتن این مطالب متوجه شوید که جسم تان به افکاری که در ذهن دارید واکنش نشان می دهد). از فهرستی که تهیه کرده اید یک مورد را انتخاب و کار روی آن را آغاز کنید.
فهرستی از روش های ممکن برای حل مشکل تهیه کنید
ممکن است برخی از این روشها به نظرتان واقعبینانه نباشند یا وقت بسیاری برای پیشرفت لازم داشته باشند. این روشها را به همان ترتیب که به ذهن می آیند، یادداشت کنید و نگذارید که از ذهنتان پاک شوند. گاهی اوقات یک مشکل با مشکلات دیگر، تطابق دارد؛ بدین ترتیب حل یک مشکل به برطرف شدن مشکل دیگر نیز کمک خواهد کرد.
تصمیم بگیرید که کدام یک از کارهای این فهرست را انجام دهید
سپس یک برنامه زمانی برای آن در نظر بگیرید. به برنامهریزیهای بلندمدت فکر کنید. قصد دارید در ده سال آینده کجا باشید؟ آنچه برای زندگی میخواهید و تاکنون به آن دست نیافتهاید، چیست؟ آنچه را واقعاً دوست دارید، با شهامت در ذهن خود تصور کنید. آن را روی کاغذ یادداشت کنید و یا درباره آن با یک نفر صحبت کنید.
نخستین گامی که باید در این زمینه بردارید را مشخص کنید
به خود قول دهید که حتماً در فلان تاریخ این کار را انجام خواهید داد. نخستین گام را بر روی یک تکه کاغذ یادداشت کنید. اگر همچنان به نظرتان بسیار بزرگ میآید، آن را به گامهای کوتاهتر تقسیم کنید تا زمانیکه احساس کنید می توانید از عهده آن برآیید. گامهای بعدی را هم وقتی بردارید که در گام اول موفق بوده اید.
موفقیت های گذشته خود را هنگام برخورد با مشکلات برای خود مرور کنید
گاهی به قدری ذهنمان درگیر ناتوانی هایمان در محیط کار می شود که تمام توانمندی هایمان را فراموش می کنیم و به قول معروف ذهنمان دچار سوگیری می شود. بهطور حتم، به رغم استرسهایی که هم اکنون با آنها درگیر هستید، در طول زندگی، بهخوبی از عهده برخی کارها برآمده و خود و دیگران را خوشحال نموده اید. ذخایر شخصی استعدادهای طبیعی و روش های موفقیتآمیز پیش از این، شما را از دورانهای سخت عبور داده و اتفاقات خوبی را برایتان رقم زدهاند.
رویدادهای خوب را در ذهن خود زنده نگه دارید و فهرستی از آن ها تهیه کنید
اگر برخی از این رویدادها از ذهنتان پاک شدهاند از کسانی که شما را به خوبی میشناسند، در تهیه فهرست کمک بگیرید. ذخایر درونی شما هنوز همراهتان هستند، حتی اگر غیرقابلدسترس به نظر آیند؛ همیشه میتوانید روی آن ها حساب کنید.