از خواص شقایق سرخ چه می دانید
پزشکی و سلامت › طب سنتی
- 97/09/05
شقایق سرخ با نام‌های دیگر شقایق، گل شقایق، خشخاش، منثور، لاله، آلاله هم نام برده می‌شود. گیاهی است از خانواده خشخاش، علفی و یک‌ساله، گل‌های آن درشت و به رنگ سرخ آتشین است که اغلب لکه سیاهی در ته جام آن دیده می‌شود و گل در انتهای شاخه گل دهنده ظاهر می‌گردد.بلندی گیاه تا یک متر می‌رسد. برگ‌ها و ساقه آن پوشیده از کرک و تار می‌باشند، برگ‌ها با بریدگی عمیق و دندانه‌دار هستند، شکل کلی آن‌ها مثلثی هست که قاعده آن‌ها طرف ساقه و رأس آن به‌طرف خارج می‌باشند. میوه آن شبیه میوه خشخاش معمولی ولی کوچک‌تر از آن به ابعاد یک در دو سانتیمتر است. تخم آنکه در داخل میوه قرار دارد به تعداد زیاد سیاهرنگ است.
شقایق سرخ چندگونه دارد و به‌طورکلی در زمین‌های آهکی، مزارع غلات، نقاط سایه‌دار و قسمت‌های روشن و کم‌درخت جنگل‌ها می‌روید. در اروپا، آسیا و سایر مناطق معتدله نیم‌کره شمالی، در هند و کشمیر نیز انتشار دارد، در ایران در مناطق سر مرزی با عراق در دره بازوفت، در تبریز و کرمان، در خوزستان بین شوش و دهلران و بین هفت‌تپه و اهواز و بعضی مناطق دیگر دیده‌شده است.
خواص درمانی گل شقایق:
مسکن و مخدر ضعیف، خواب‌آور و آرام‌بخش، مسکن سرفه‌های مقاوم و خلط آور، ضد سیاه سرفه و تب‌بر، تسکین دهنده دردهای سیاتیک و ضد یرقان، نرم کننده سینه و ضد نفس‌تنگی، نرم کننده و ضد التهاب، کاهنده ورم‌ها و ضد برونشیت، معرق در ذات الجنب و ضد تب‌های دانه‌ای می‌باشد. در ضمن برای نزله‌های ششی، آنژین‌ها، بیماری‌های سینه، زکام، گلودرد و آسم نیز مفید است. در استعمال خارجی جوشانده گل شقایق به صورت غرغره التیام‌بخش ناراحتی‌های مخاط دهان می‌باشد.
خواص درمانی برگ و دانه‌ی سیاهرنگ داخل گُرز گیاه:
تسکین دهنده حرارت کبد و قطع کننده سیلان رحم می‌باشد. خواص برگ و تخم داخل کپسول شقایق سرخ از خشخاش معمولی (خشخاش تریاک) قوی‌تر است.
خواص گل شقایق سرخ
شقایق سرخ دارای طبیعت گرم و خشک است، سینه را نرم می‌کند و سرفه را تسکین می‌دهد، یرقان را درمان می‌کند و برای رفع بی‌خوابی شب‌ها از دم‌کرده یک‌صد گرم از آن در یک نیم لیتر آب جوش که در کنار آتش ملایم شش ساعت دم‌کرده‌اید یک فنجان در موقع خواب میل کنید.
برای رفع خشکی پوست و نرم و لطیفی پوست صورت تعدادی گل شقایق را در آب جوش بریزید و بخیسانید، بعد آن‌ها را روی صورت پهن کنید و پس از پنج دقیقه صورت را بشورید. ضماد و خوردن آب جوشانده آن برای افرادی که پوست بدنشان لایه لایه می‌شود و می‌ریزد مفید می‌باشد.
افرادی که به رطوبت زیاد دماغی دچار هستند، با کشیدن عصاره گل‌های تازه آن در بینی بهبود می‌یابند و کشیدن پودر گل‌های خشک آن در بینی سبب قطع خون‌دماغ می‌شود. در استعمال خوراکی بهتر است با رازیانه مصرف شود.
خواص برگ شقایق سرخ
مقدار چهار گرم از برگ شقایق بخورید، تونیک و مقوی است، در تب‌های ضعیف مؤثر می‌باشد. مقداری از برگ و ساقه آن را باهم وزن آن جو بپزید و آب صاف‌کرده آن را بخورید، مدر شیر، بول و حیض می‌باشد. ضماد عصاره برگ و گل آن بر زخم‌های چرکی به‌سرعت زخم را ضدعفونی و چرک آن را خارج می‌کند.
خواص ریشه شقایق سرخ
چهار گرم ریشه شقایق را دم کنید، آنقدر که آب آن به نصف برسد، بعد آب آن را صاف‌کرده و بنوشید. برای درمان یرقان و سیاتیک نافع است.
سایر خواص شقایق
جهت درمان برونشیت، آسم، سیاه‌سرفه و سرفه‌های مقاوم ۵ گرم گل برگ شقایق را در ۲۰۰ سی‌سی آب جوشانده روزی ۳ بار هر بار ۲ قاچ میل کنند.
جهت یرقان از دم‌کرده گلبرگ‌های این گیاه ۲ گرم در ۱۵۰ سی‌سی آب جوش دم‌کرده روزی ۳ فنجان بنوشند.
برای رفع خشکی پوست صورت و برطرف کردن چین‌وچروک دم‌کرده شقایق را با روغن‌زیتون مخلوط کرده به پوست صورت بمالند.
برای رفع جوش‌های آکنه ۱۰ گرم گلبرگ شقایق را در یک لیتر آب جوشانده پوست صورت را با این محلول تمیز کنند.
دم‌کرده گل شقایق خلط‌آور است.
جهت سیاه کردن مو گلبرگ آن را باپوست سبز گردو مخلوط کرده مانند حنا استفاده شود.
شستشوی پوست با دم‌کرده گلبرگ آن ضد اگزما می‌باشد.
کسانی که تپش قلب دارند از دم‌کرده این گیاه به مقدار ۳ گرم در ۲۰۰ سی‌سی آب‌جوش ۲۰ دقیقه دم‌کرده روزی ۳ فنجان بنوشند.
عوارض جانبی شقایق سرخ
مسمومیت با شقایق مانند خشخاش است اما خفیف‌تر است. جهت درمان مسمومیت نیز مانند خشخاش استفاده شود.
گلبرگ‌های شقایق تقریباً مشابه خشخاش بوده اما فاقد مرفین می‌باشد سمیت و خطرات آن کمتر از خشخاش است.
