چرا برخی افراد قد کوتاه تری دارند
پزشکی و سلامت › تناسب اندام
- 97/10/01
رشد بیش از حد قد و قامت یا کمتر از آن، در اثر فعالیت زیاد و یا عدم فعالیت طبیعی برخی غدد به وجود می آید. بطورکلی، بلندی قامت افراد با وراثت ارتباط دارد. در آفریقا قبایلی نظیر واتوسی و ماسائی، دارای مردانی به بلندی 2 متر هستند. این قد و قامت برای افراد قبیله معمولی و نرمال است. در عین حال، قبایل کوتاه قد نیز وجود دارند که قامت افرادشان حدود 130 سانتی متر می باشد که این نیز برای آنان طبیعی و عادی است.کوتوله هایی که قامت آنها غیر طبیعی است، در اثر نوعی نقص در غدد مترشحه داخلی به این عارضه مبتلا می شوند. این غدد که شامل هیپوفیز، غدد فوق کلیوی و غدد جنسی نر و ماده می باشند، همگی می توانند بر رشد قامت فرد تاثیر بگذارند.
نوعی از کوتوله ها هستند که در اثر ابتلا به یک بیماری، سر و بدن طبیعی دارند ولی دست و پای آنها کوتاه مانده است. اسکلت یک اندام طبیعی در دوران کودکی و بلوغ رشد می کند و علت این امر، تبدیل سلول های غضروف به سلول های استخوانی توسط مراکز رشد موجود در انتهای استخوان است. بیماری های غضروفی می توانند باعث توقف رشد طبیعی دست و پا شوند.
کوتولگی می تواند در اثر فقدان هورمون های غده هیپوفیز باشد. کودک در چند سال اولیه زندگی رشد کرده و ناگهان رشدش متوقف می شود و اندام او به شکل بچه گانه باقی می ماند. چنین کودکی را می توان طبق نظر پزشک متخصص با دادن هورمون معالجه کرد.
عواملی که موجب کوتاه قدی می شوند
بیشتر آنهایی که کوتاه‌قد هستند بیماری خاصی ندارند، بلکه والدین کوتاهی دارند یا تاخیر رشد دارند و در بزرگسالی به قد مناسبی می‌رسند.
نوزادان نارس معمولا موفق نمی‌شوند به قد پیش‌بینی‌‌شده دست یابند و کوتاه‌تر باقی می‌مانند.
هر بیماری جدی و بعضی داروهایی که برای درمان آن بیماری استفاده می‌شوند، می‌توانند روی قد تاثیر بگذارند، مثلا نارسایی کلیه، سیستمیک فیبروز و اختلالات روده‌ای که جذب مواد غذایی را کاهش می‌دهند از این دسته‌اند.
دیابتی که در دوره کودکی آغاز شود (معمولا دیابت نوع یک) باعث کوتاه‌قدی می‌شود، اما تشخیص به موقع و درمان، از شدت کوتاهی قد می‌کاهد.
پوکی استخوان و خشک‌شدن دیسک‌های بین‌مهره‌ای موجب می‌شود با افزایش سن، قد افراد کمی کوتاه‌تر شود.
کم‌کاری تیروئید، باعث کاهش هورمون تیروئید شده و اگر در دوره کودکی رخ دهد، علاوه بر خستگی، عملکرد نامناسب در مدرسه، یبوست و عدم تحمل سرما، موجب کوتاه‌قدی نیز می‌شود.
اگر کودک دچار کمبود هورمون رشد شود، طی جهش رشدی به اندازه کافی رشد نمی‌کند و کوتاه‌تر باقی می‌ماند.
استفاده از کورتون برای مدت طولانی در کودکی موجب عقب‌ماندگی رشد می‌شود. کورتون‌ها برای درمان بیماری‌هایی چون کرون، کولیت اولسرو، آسم یا التهاب مفاصل استفاده می‌شوند ولی معمولا خط نهایی درمان هستند.
پس نگران نباشید. اگر از نظر جسمی سالم هستید، قدتان به حدود قد پدر و مادرتان خواهد رسید و وقتی به قد بلوغ خود رسیدید، دیگر قدتان تقریبا در همین حد باقی خواهد ماند.
هر وقت در رابطه با قد خود یا فرزندتان دچار نگرانی شدید، با پزشک مشورت کنید و اگر از قدتان راضی نیستید، قهوه یا آبمیوه را سرزنش نکنید.
تاثیر غذاها بر کوتاهی قد
بیشترین تاثیر رژیم غذایی بر قد در کودکان مبتلا به سوء‌تغذیه‌ای دیده می‌شود که عقب‌افتادگی رشد و قد کوتاهی دارند.
رژیم غذایی مناسب در کودکی و عدم ابتلا به بیماری باعث می‌شود کودک به حداکثر قد خود برسد.
هنوز شواهد کافی برای این‌که قهوه یا نوشیدنی‌های کافئین‌دار موجب کاهش رشد می‌شوند، وجود ندارد.
در بعضی مطالعات عنوان شده است کودکانی که بیش از اندازه (بیش از ۳۵۰ میلی لیتر در روز) آبمیوه مصرف می‌کنند، دچار چاقی و کوتاهی قد می‌شوند، اما مطالعات دیگری این مطلب را نقض کرده‌اند.
