کاریز شهر زیرزمینی کیش
گردشگری › آثار تاریخی
- 97/08/07
این جاذبه بیش از 2500 سال قدمت دارد و نمونه ای جذاب از هنر حفر قنات در ایران است.ویژگی های منحصر به فرد این ساختار زیرزمینی از جمله مرجانی بودن، جریان آب شیرین، هوای خنک در زیر زمین و سقف مرجانی مملو از فسیل های کهن، این جاذبه را در زمره مهم ترین جاذبه های ایران و حتا جهان قرار می دهد.
شهر زیرزمینی کیش که با نام های قنات کیش، کاریز کیش و شهر زیرزمینی کاریز نیز خوانده می شود، یکی از جاذبه های گردشگری و تاریخی جزیره کیش است که قدمت آن به بیش از 2500 سال پیش باز می گردد. این مجموعه، هرگز یک شهر زیرزمینی تاریخی نبوده و در اصل شبکه‌ای از مسیرهای زیرزمینی است که توسط ایرانیان برای هدایت آب حفر شده است.
کاریز معادل فارسی قنات است و به سازه ای خطاب می شود که در گذشته برای هدایت آب های زیرزمینی مورد استفاده قرار می گرفت. از دیرباز، هنر احداث کاریز، مخصوص ایرانیان و در انحصار آنان بوده است و از آنجا که قدمت برخی کاریزهای ایران به شش هزار سال نیز می رسد، می توان ایرانیان را صاحبان اصلی هنر ایجاد قنات دانست.
کاریز کیش حدود 15 کیلومتر طول دارد و در عمق 14 متری زیرِ زمین ایجاد شده است. این کاریز حدود 10000 متر مربع وسعت دارد و از نظر طول رشته قنات و یا عمق چاه ها قابل مقایسه با قنات‌هاى دیگر در سایر نقاط ایران نیست. این ساختار تماشایی، بدون ابزارآلات پیشرفته و با وسایلی مانند تیشه و كلنگ احداث شده است و هنوز آثار این ابزار بر سقف مشاهده می شود.
از ویژگی های منحصر به فرد این ساختار زیرزمینی می توان به مرجانی بودن، جریان آب شیرین، هوای خنک در زیرِ زمین و سقف مرجانی مملو از فسیل های با قدمت بسیار بالا اشاره کرد. همه این ویژگی ها باعث می شوند از کاریز کیش در زمره مهم ترین جاذبه های ایران و حتی جهان نام برده شود.
تا مدت ها این کاریز جاذبه چندانی برای گردشگران نداشت تا اینکه آب شیرین، هوای خنک و معتدل آن و بافت فسیلی سنگ های مرجانی، توجه سرمایه گذاران را به خود جلب کرد و برای احیای آن دست به کار شدند. در شهریور ماه 1378 این جاذبه جانی تازه گرفت و با عنوان مجموعه فرهنگی سیاحتی شهر زیرزمینی کیش - کاریز پذیرای گردشگران شد. در این طرح سعی شده که این کاریز برای بازدیدکنندگان مناسب سازی شود و آنها بتوانند در مسیر جریان آب، حرکت کنند؛ شاید به همین دلیل است که این مجموعه به نام شهر زیرزمینی خوانده می شود
هوای خنک دائمی کاریز
یکی از ویژگی های قنات کیش، هوای خنک و معتدل آن است که در طول سال هیچ تغییری نمی کند. فرقی ندارد که چه فصلی از سال وارد کاریز شوید؛ در تمام ایام سال دمای این ساختار زیرزمینی بین 22 تا 25 درجه سانتی گراد است و گردش شما را دلپذیر می سازد. همین هوای معتدل آب را نیز در دمای مناسبی نگه می دارد و کیفیت آن را برای شرب حفظ می کند.
سقف مرجانی با میلیون ها سال قدمت
آن چه که کاریز کیش را متمایز از دیگر کاریزها جلوه می دهد، سقف مرجانی آن است که زمانی بستر آب دریا بوده و قطر آن به 7 متر می رسد. این سقف، مملو از صدف ها و آبزیانی است که به صورت فسیل در آمده اند و به وضوح قابل مشاهده هستند. کافی‌ست به هنگام قرارگیری در کاریز، به بالا نگاه کنید تا متوجه این فسیل ها شوید که میلیون ها سال قدمت دارند و در کنار یکدیگر چیده شده اند. آزمایش های انجام شده در دانشگاه مونیخ آلمان بر روی تعدادی از این فسیل ها، قدمت این سقف را بین 53 تا 570 میلیون سال نشان می دهد و حکایت از عمر بالای این سقف دارند.
