سفید مهره از سازهای محلی کرمان
گردشگری › فرهنگ و تمدن
- 97/10/02
سفید مهره سازی که صدای یا حسین می دهد
«سفید مهره» سازی محلی است که در تقسیم بندی سازها در گروه موسیقی نواحی و جزء سازهای بادی به شمار می آید که در مراسم عزادری امام حسین(ع) نواخته می شود. این ساز محلی که در چترود به«سفید ماره» معروف است. نوعی از صدف بزرگ یا گوش ماهی است که با دمیدن در آن صدایی از آن خارج می شود که در بین مردم از تقدس خاصی برخوردار است.
اکنون در چترود، دو سفید مهره وجود دارد که یکی از آن ها در روزگاران گذشته بر سرآن به دلیل تعصبات مذهبی، درگیری ومشاجره بوده و فعلاًدر اختیار آقای شیخ مظفری می باشد و در مراسم مذهبی چنارملا نواخته می شود. این ساز نوع خاصی از بوق صدفی است كه در مراسم عزاداری و همچنین برای اعلان فوت افراد به كار می رفته است، به طوری كه برای اعلان فوت 3 بار در این ساز می دمیده اند.
مردم مناطق «چترود»، «ده زیار»، «گودیز»، «اندوهجرد»، «دُران»، «کشیت» و «ده در» پیش از این با صدای «سفید مهره» برای سحر در ماه مبارک رمضان بیدار می‌شدند. برخی از مردم معتقدند که وقتی داخل این ساز دمیده می‌شود، صدای «یا حسین» می‌دهد.
سفید مهره در مناطقی مانند چترود، سیرج، ده زیار، دُران، جوشون، شهداد، گودیز و اندوهجرد رایج است. سفید مهره ای كه هم اكنون در روستای گودیز و توسط آقای اكبر محمودی نواخته می شود، دارای قدمتی چهارصد ساله است. این ساز در بین اهالی از حرمتی خاص برخوردار است و حتی بعضی از بومیان بر این باورند كه دور كردن سفید مهره از شهر یا روستا برای اهالی بد یمن است.
«سفید مهره» در حال حاضر یک ساز اعلان محسوب و برای خبر کردن مردم و شروع مراسم عزاداری از آن استفاده می‌شود. در بعضی نواحی کرمان وقتی شخصی از دنیا می‌رود، برای خبر کردن مردم سه‌بار در «سفید مهره» می‌دمند.
