آشنایی با چند تمدن گمشده تاریخ
گردشگری › فرهنگ و تمدن
- 97/08/08در طول تاریخ تمدنهای زیادی در اثر بلاهای طبیعی، جنگ و یا دخالت انسان از بین رفتهاند. ولی بعضی از این تمدن ها بدون دخالت بلایای طبیعی و انسان بهطور مرموزی گم شدهاند. شاید هرگز از علت نابودی این تمدنها آگاه نشویم، ولی بسیاری از کارشناسان و باستانشناسان معتقدند که این تمدن های گمشده توسط موجودات فضایی ربوده شدهاند. با ما همراه شوید.
امپراطوری آکسومیت (The Aksumite Empire)
یکی از شرکای اصلی تجارت با امپراتوریهای روم و هند باستان، امپراتوری اکسومیت (Aksumite Empire) بود که با عنوان پادشاهی آکسوم «Aksum» یا Axum نیز شناخته میشود. گسترهی حکومت این امپراتوری در قرن ۴ پیش از میلاد از شمال شرقی آفریقا از جمله اتیوپی شروع میشد. امپراتوری اکسومیت که به گمان برخی، همان سرزمین ملکه سبا میباشد، احتمالا رشد و توسعهی تکامل آفریقای بومی بود که بعدها اریتره امروزی، شمال اتیوپی، یمن، جنوب عربستان و شمال سودان را دربر گرفت. این امپراتوری الفبای مخصوص خود را داشت و اهرام و ستونهای بزرگی را بنا نمود که هرم ابلیسک «Obelisk of Axum» از آن جمله است که همچنان پابرجاست. این اولین امپراتوری بزرگی بود که به مسیحیت گروید. از دلایل سقوط و انحطاط امپراتوری آکسوم میتوان به انزوای اقتصادی به دلیل گسترش حکومت و تمدن اسلامی، تهاجم یا تغییرات آب و هوایی که الگوی سیلاب در رود نیل را تغییر داد، اشاره کرد.
مینوانها (The Minoans)
مینوانها 3000 تا 1000 قبل از میلاد در کرت امروزی منزل گزیدند و از اولین تمدن شناخته شده اروپا بودند. تمدن مینوان یکی از سازمانهای اجتماعی، هنر و تجارت بود و با زبانی که بر پایه زبانهای تصویری بود، صحبت میکردند. هیچ گونه شاهد و نشانهای از فرهنگ نظامی در محل زندگی آنها به چشم نمیخورد و در ظاهر چنین مینماید که قدرتشان تنها بر پایه اقتصاد بنیان نهاده شده بود. چنین حدس زده میشود که مینوانها به خاطر فوران آتشفشانی روی جزیره ترا که امروزه سانتورینی نامیده میشود از روی زمین محو شدند. همچنین گفته میشود آنها مغلوب تمدن Myceanean شدهاند.
نباتیان یا نبطیها (Nabateans)
تمدن های گمشده نباتیان باستان که جنوب اردن، کنعان و شمال عربستان را شامل میشد، در قرن ششم پیش از میلاد شروع شد. زمانی که نبطیهای کوچنشینی که به زبان آرامی صحبت میکردند، به تدریج مهاجرت خود را از عربستان آغاز کردند. مهارت آنها در مهندسی آب، مدیریت یک سیستم پیچیده از سدها، کانالها و مخازن که به آنها در گسترش و رشدشان در منطقه خشک کویری کمک کرد. قسمت کمی از فرهنگ آنها تاکنون شناخته شده ولی ادبیات نوشته شدهی زندهای از آنها وجود ندارد. در حدود قرن ۴ میلادی نبطیها به دلایل نامعلومی پترا را ترک کردند. اعتقاد بر این است که تمدن نبطیان پس از قرنها حکومت خارجی به گروههای مختلفی از دهقانان یونانی تقسیم شدند که در نهایت به دین مسیحیت گرویدند و سپس این مناطق توسط مهاجمان عرب فتح شد.
تمدن المک (The Olmec Civilization)
آنچه که در حال حاضر در زمینهای پست استوایی جنوب مرکزی مکزیک با نام وراکروز «Veracruz» و تاباسکو «Tabasco» قرار دارد، روزگاری یک تمدن کلمبیایی اولیه «Pre-Columbian» بود که مجسمههای باورنکردنی بسیار بزرگ از سرها میساختند، عادت به خونریزی و قربانی کردن انسانها داشتند، مفهوم عدد صفر را اختراع کردند و در اصل اساس دورهی فرهنگی آمریکای میانه «Mesoamericann» را بنیاد نهادند که بعدها تکامل یافت. تمدن اولمک شاید اولین تمدن در نیمکره غربی باشد که سیستم نوشتاری را توسعه داد و احتمالا قطبنما و تقویم آمریکای میانه را اختراع کرد.تمدن های گمشده اولمک که در حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد وجود داشته، تا اواسط قرن 19 میلادی توسط مورخان کشف نشده بود. افول و زوال این تمدن گمشده میتواند به دلایلی همچون تغییرات زیست محیطی ناشی از فورانهای آتشفشانی، زلزله و فعالیتهای کشاورزی احتمالا مخرب باشد.
فرهنگ (The Cucuteni-Trypillian Culture)
بزرگترین سکونتگاه در دوره نوسنگی اروپا توسط تمدن «Cucuteni-Trypillians» در اوکراین، رومانی و مولداوی امروزی بنا نهاده شد. این تمدن اسرارآمیز که بین 5500 سال و 2750 سال پیش از میلاد رونق گرفت، با سفالهای منحصربفرد با نقش و نگارهای خاص و عادت عجیب سوزاندن روستاهای خود بین هر 60 تا 800 سال مشخص و معرفی میشود. روستاها دوباره و دوباره بر روی خاکستر روستاهای قدیمی ساخته شدند. در حدود 3000 سایت (محوطه) باستان شناسی Cucuteni-Trypillian شناسایی شده از جمله سایتی که ممکن است قدیمیترین محل استخراج نمک در جهان باشد. همچون بسیاری از تمدن های گمشده دیگر، Cucuteni-Trypillians نیز ممکن است توسط تغییرات آب و هوایی از بین رفته باشد اما تئوریهای دیگر نشان میدهند که آنها به تدریج با گروههای دیگر مخلوط شدند تا زمانی که فرهنگ خود را از دست دادند.
امپراطوری خمر (The Khmer Empire)
یکی از مرموزترین تمدن های گمشده خمر است که زمانی یکی از بزرگترین امپراتوریهای جنوب شرق آسیا محسوب میشده و منطقهای شامل کامبوج امروزی تا لائوس، ویتنام، میانمار و مالزی را دربر میگرفته است. امروزه این امپراتوری را با نام پایتختش یعنی شهر آنکگور میشناسند. تاریخ امپراتوری خمر به سال 802 پس از میلاد بازمیگردد و به جز تعدادی سنگ نبشته، هیچ اثر نوشتاری از آن به جای نمانده، به همین دلیل دانش ما از این تمدن از تحقیقات باستانشناسی، حجاریهای روی دیوارهای معابد و گزارش خارجیانی همچون چینیها برگرفته شده است. خمرها به آیین هندو و بودیسم معتقد بودند و معابد، برجها، ساختارهای پیچیدهی دیگری از جمله آنکگور وات را بهعنوان پیشکشی برای خدای ویشنو ساخته بودند. احتمال میرود حملات بیگانگان، مرگ در اثر طاعون، بحرانهای مدیریت آب که بر محصول برنج تاثیر میگذاشت و نزاع بر سر قدرت میان خانوادههای سلطنتی باعث از میان رفتن این امپراتوری و در نهایت تسلیم شدن آنان در برابر تایلندیان در سال 1431 پس از میلاد شده باشد.
مسینیان (The Mycenaeans)
یکی از تمدن های گمشده مربوط به مسینیان میباشد که حدود 1600 سال قبل از میلاد در جنوب یونان زندگی میکردند. مسینیان به تعداد زیادی از شهرهای مهم مثل، مسین، تیرینوس، پیلوس، آتن، تبس، اورچومنوس، لولکوس و نوسوس تاخ و تاز کردند. مسینیان اجناس زیادی را وارد میکردند و آنها را تبدیل به اجناس فروختنی میکردند و بنابراین تبدیل به صنعتگرانی چیره دست شدند. آنها مورد هجوم تمدنی از شمال مثل مردم «دوریان» یا مردم دریا قرار گرفتند.
کلوویس (Clovis)
شناخت کمی درباره فرهنگ کلوویس وجود دارد. مردمان سرخپوست – هندی «Paleo-Indian» که تصور میشد اولین ساکنان انسانی در آمریکای شمالی باشند. باستانشناسان بهطور آزمایشی مصنوعاتی را در نزدیکی کلویس در نیومکزیکو یافتهاند که با آزمایشات سنیابی کربنی به 13500 سال قبل بر میگردد. اما قدمت بیشتر از 10 هزار سال غیر قابل اعتماد در نظر گرفته میشود. مصنوعاتی همچون تیغههایی از جنس سنگ و استخوان، تنها سرنخهای ما از کلوویس میباشند که به عنوان فعالیتهای قدیمی انسان شناخته میشوند. اما کلوویس چگونه ناگهان ناپدید شده است؟ برخی بر این باورند که تمدن های گمشده کلوویس به خاطر شکار بیش از حد، منابع غذایی خود را از بین بردهاند و یا تغییرات آب و هوایی، بیماری علت آن بوده است.
تمدن دره ایندوس (Indus Valley)
تمدن دره ایندوس یا تمدن هاراپان از 3300 تا 1300 قبل از میلاد رشد کرد و آباد بود؛ اگرچه این منطقه از سال 7000 قبل از میلاد نیز مسکونی بود. آنها صدها شهر کوچک و روستا با نقشههای سازماندهی شده ساختند. آنها ستارهشناسانی ماهر بودند و در کشاورزی، تولید گندم، جو، صیفی جات، لوبیا، کنجد و کتان نیز مهارت داشتند. و اولین مردمی بودند که لباس کتانی را تولید کردند. برخی از مردم اعتقاد دارند که آریاییها 1500 قبل از میلاد بر آنها پیروز شدند. نظریه دیگری میگوید آنها به دلیل تغییرات محیطی نابود شدند، مثل کاهش آب رودخانه Ghaggar Hakra یا سردتر و خشکتر شدن آب و هوا.
آناسازی (The Anasazi)
آناسازی نام امروزی قوم باستانی پوئبلو «Pueblo Peoples» است که در منطقه «چهار گوش» در جنوب غربی آمریکا، یعنی محل تلاقی ایالتهای یوتا، آریزونا، نیومکزیکو و کلورادو، ساکن بودهاند. تمدن آنان حدود 12 قرن پیش از میلاد ظهور کرد و همچنان شهرت خود را به خاطر ساختمانهای ساخته شده از سنگ و خشت در طول دیوارههای صخرهای همچون کلیف پلس «Cliff Palace» در پارک ملی مساورد (Mesa Verde National Park)، ویرانههای ک