جنگل ابر شاهرود جنگلی در رویاها
گردشگری › جاذبه های طبیعی
- 97/09/22
جنگل ابر شاهرود
این جنگل با 35 هزار هکتار وسعت در ادامه جنگل های سرسبز شمال کشور واقع شده و به دلیل این که در اغلب مواقع فضای این جنگل را اقیانوسی از ابر فراگرفته به این نام مشهور شده است. قدمت این جنگل مربوط به جنگل های هیرکانی است که جزو بقایای دوران سوم زمین شناسی می باشد.
ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن دما در فصل گرما و وجود چشمه سارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع از شاخصه های این جنگل است. میزان بارندگی در این منطقه بین 400 تا 500 میلی متر و متوسط حداکثر دما 20 و حداقل دما شش درجه سانتیگراد است. از چشمه های دایمی منطقه می توان به چشمه آلوچال، آب شرش و آبشار اشاره کرد.
طرح جنگل کاری احیا و غنی سازی جنگل های مخروبه ابر و قطری از سال 1370 به اجرا در آمده است که وسعتی برابر 11216 هکتار از دامنه های شمالی را شامل می شود. همچنین بیش از 200 هکتار از مناطق فوق قرق و عملیات نهال کادار، توسکا، ون، اقاقیا، گلابی وحشی، ممرز و تعدادی سوزنی برگ از جنس لاریکس و کاج جنگلی و بذرکاری با گونه های ون، ممرز، بلوط، گلابی وحشی انجام شده و عملیات فوق همچنان ا دامه دارد.
جنگل ابر درمحلی واقع است که از ضخامت کوههای البرز کاسته می شود و ابرهای گرفتار در پشت این دیواره از لابه لای دره ها به سمت جنوب سرازیر می شوند؛ به همین خاطر تقریباً از بعد از ظهر تا نیمه های شب با سرد شدن هوا چنان می نماید که جنگل به روی ابرها سوار شده است. مجاورت دو ناحیه کم فشار و پرفشار (دشت گرگان و منطقه ابر) باعث شده هر وقت زمین انرژی می گیرد ابرها جابجا شوند و به نظر برسد که ابرها از آسمان به زمین می آیند. این اتفاق منطقه ابر را دگرگون کرده است
این جنگل صد و چهاردهمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در 20 بهمن 1389 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت. در جلسه شورای عالی محیط زیست در 29 بهمن سال 1393 جنگل ابر منطقه حفاظت شده اعلام شد و در فهرست مناطق چهارگانه سازمان حفاظت از محیط زیست در آمد.
ویژگی های منحصر به فرد جنگل ابر شاهرود
1- قسمتی از جنگل های باستانی هیرکانی است و گیاهان دارویی کم نظیری دارد.
2- اکوتن این ناحیه دارای اهمیت است؛ یعنی مرز میان بند بین دو اکوسیستم منطقه نیمه بیابانی و جنگلی است. به طوری که می توان در جنگل های این ناحیه درختان سوزنی برگ را در کنار درختان پهن برگ دید که این امر در گونه های جانوری هم تأثیرگذار بوده است.
3- جغرافیای خاص منطقه که دو منطقه کم ارتفاع و بلند را در کنار هم قرار داده است دارای اهمیت است؛ به طوری که شاهد تشکیل اقیانوس ابر در این منطقه هستیم که پدیده کم‌نظیری در دنیا محسوب می شود.
پوشش جانوری
از گونه های جانوری این منطقه می توان خرس قهوه ای، گرگ، پلنگ، خوک وحشی، شغال، روباه، خرگوش کل و بز، شوکا و مار و از پرندگان کبک، کبوتر جنگلی، بلدرچین، عقاب جنگلی، کرکس، شاهین، فاخته و قرقاول را نام برد.
پوشش گیاهی
جود 85 نوع گونه گیاه مانند راش، بلوط، ممرز افرا، شیردار، توسکا، آزاد داغداغان، گونه های کلاه میر حسن، چوبک، اسپرس، دم روباهی، آویشن و شبدر به همراه گونه های گیاهی نادر مانند نارون، بارانک، سرخدار و مانند آنها جنگل ابر را به موزه ای طبیعی تبدیل کرده است. آب و هوای خاص این جنگل، درختان متفاوتی را در خود پرورش داده که برخی از این درخت ها با شکل خاص خود روی زمین خزیده اند و منظره زیبایی پدید آورده اند. جنگل ابر یکی از بانک های گیاهان دارویی سرشار در کشور شناسایی شده است، که همه ساله مشتاقان و علاقه مندان را از گوشه کنار جهان به سوی خود دعوت می کند.
در قسمت های جنوبی جنگل، یعنی قسمتی که به روستاها نزدیکتر است پوشش گیاهی تنک دیده می شود. در عمق جنگلٰ تپه های پرشیبی وجود دارد که سراسر پوشیده از درختان بلند است. مشهورترین درخت منطقه اورس است. درختی با ریشه های بلند که روی زمین می خزد. مناطق ابتدایی جنگل ابر ییلاق چوپانان گلستانی است، اما در عمق جنگل اثری از انسان دیده نمی شود
افزون بر زیبایی طبیعی، مشخصات کم نظیری مانند وجود گونه های متفاوت گیاهان چوبی به همراه گونه های گیاهی بسیار نادری مانند راش، بلوط، توسکا، نارون، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار و مانند آنها این قابلیت را پدید آورده که این اراضی همچون موزه ای زنده برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مورد استفاده قرار بگیرد. بخشی از گردشگران خارجی این منطقه، گیاه شناسانی هستند که برای دیدن گونه های نادر گیاهی موجود در جنگل های هیرکانی به ایران می آیند و دسته دوم، گردشگران عمومی هستند که اغلب از کشورهای آسیای میانه و خاورمیانه می‌آیند.
بهترین فصل سفر
بهترین زمان برای بازدید از جنگل ابر، اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت تا اواخر مهرماه است. میزان بارندگی در این منطقه به طور معمول 400 میلی متر است و دمای هوای آن به طور میانگین به 20 درجه سانتی گراد می رسد.
بهار و تابستان: در کل 6 ماه اول سال بهترین زمان برای سفر به این منطقه است و امکان حضور ابرها در این موقع سال خیلی بیشتر است.
پاییز و زمستان: پاییز جنگل ابر زیباست؛ اما برای افراد معمولی و آماتوری که تجربه طبیعت گردی های چند روزه را ندارند، بازدید از اینجا کار بسیار سختی است و توصیه نمی شود. زمستان جنگل ابر نیز در کل برای تمام گروه ها توصیه نمی شود، زیرا به دلیل بارش باران های مداوم، جاده لغزنده و هوا بسیار سرد است.
مسیر دسترسی
آدرس: سمنان، شهرستان شاهرود، 45 کیلومتری شمال شاهرود، روستای ابر
جنگل ابر در مسیر جاده شاهرود به آزادشهر استان گلستان و بعد از روستای ابر در شمال شهر شاهرود قرار گرفته است. برای رسیدن به اینجا، هم می توانید با استفاده از اتوبوس و قطار اقدام کنید، هم با یکی از تورهای طبیعت گردی راهی منطقه شوید و هم با ماشین شخصی خود به جاده بزنید.
ماشین شخصی: اگر قصد دارید با اتومبیل شخصی تان راهی جاده شوید باید خود را به شهر شاهرود یا بسطام برسانید. از آنجا راه شاهرود به آزاد شهر را در پیش بگیرید تا پس از 18 کیلومتر به روستای قلعه نو خرقان برسید. از این روستا که گذشتید در ابتدای جاده روستا و جنگل ابر قرار دارید. راه را تا روستا ادامه دهید و با کمک محلی ها به سمت جنگل ابر راه بیفتید. البته باید توجه داشته باشید که با ماشین خود نمی توانید خیلی در جنگل پیش بروید و تنها در مراتع اطراف که نرسیده به جنگل هستند می توانید گشتی بزنید.
اتوبوس یا قطار: با اتوبوس و یا قطار خود را به شاهرود برسانید. وقتی به این شهر رسیدید، با تاکسی به میدان امام آمده و با استفاده از تاکسی یا اتوبوس به روستای ابر برسید. این تاکسی ها و اتوبوس ها از ساعت 8 صبح تا 6 غروب آماده سرویس رسانی هستند و همچنین می توانید این مسیر را با گرفتن آژانس نیز طی کنید.
