کوه ها چگونه به وجود آمده اند

علمی و تکنولوژیجهان هستی

- 97/09/24
کوه ها چگونه به وجود آمده اندتمام کوه ها در نتیجه یک سری تغییرات ناگهانی در سطح زمین بوجود می آیند که قمت عمده این تغییرات نیز میلیونها سال پیش بوقوع پیوسته است.کوههای چین خورده از لایه های سنگی ساخته شده اند که حاصل فشارهای جانبی بر پوسته زمین است و به صورت خمیده در آمده اند.در کوههای گنبدی شکل ،لایه های سنگی به علت فشار زیاد همانند گنبدهای تاولی شکل به بالا یعنی سطح زمین رانده شده و شکل گرفته اند.در موارد دیگر ،مواد تشکیل دهنده این کوهها همام مواد مذاب داخل و مرکز زمین است که با فشار زیادی از مرکز کره زمین بالا آمده است ولایه های سنگی سطح زمین را به بالا می راند
زمین شناسان کوه ها را به چهار دسته تقسیم می کنند. این تقسیم بندی از لحاظ چگونگی ساختمان کوه ها است. با این وصف، همه ی کوه ها از این نظر با هم مشترک هستند که همه آنها در نتیجه ی دگرگونی های شَدید و خشنی پدید آمده اند که میلیون ها سال پیش روی سطح زمین رخ داده است. انواع چهارگانه ی کوه ها به شرح زیر است:

کوه های چین دار


که از لایه های سنگی درست شده اند. این لایه ها در نتیجه ی فشار زیاد، در هم فشرده شده اند و به شکل چین های بزرگ در آمده اند. زمانی که این نوع کوه ها را می بینید، متوجه می شوید که در بسیاری از نقاط، لایه های سنگ به شکل یک قوس برآمدگی یا فرو رفتگی پیدا کرده اند که این نیز در نتیجه ی فشردگی و فشار سطح زمین به وجود آمده است. کوه های آپالاش و کوه های آلپ دو نمونه از کوه های چین دار هستند

کوه های گنبدی


که در این نوع کوه ها لایه های سنگی طوری به سمت بالا فشرده شده اند که گنبدهایی آبله گون به وجود آمده است. در بسیاری از موارد، گدازه های ذوب شده باعث برآمدگی این لایه های سنگی می شوند. یعنی همان گدازه هایی که با فشار زیاد از سطح زیرین زمین به بیرون می آیند. کوه بلاک هیلز در داکوتای جنوبی واقع در آمریکا نمونه ای از کوه های گنبدی است

کوه های قطعه ای


کوه هایی هستند که در نتیجه ی قاچ خوردگی یا شکستگی که در پوسته ی زمین رخ داده است به وجود آمده اند. یعنی آنکه تکه های بسیار بزرگی از سنگ که قبلاً روی زمین خوابیده بودند، از جای خود بطور مستقیم یا به شکل اریب برخاسته اند و این کوه ها را به وجود آورده اند. به عنوان مثال، رشته کوه سیرانوادا تکه سنگی است که ۶۵۰ کیلومتر طول و ۱۳۰ کیلومتر عرض دارد

کوه های آتشفشان


از گدازه ها، خاکستر و اشیای نیم سوخته ای درست شده اند که از درون زمین به بیرون ریخته می شوند. معمولاً یک کوه آتشفشان به شکل مخروطی است که سوراخ یا دهانه ای نیز بر فراز قله ی خودش دارد. بعضی از کوه های مشهور آتشفشان عبارتند از کوه های رینیر و شاستا در ایالات متحده آمریکا، کوه فوجی یاما در ژاپن و کوه وزوو در ایتالیا
تا اینجا با کوه هایی که فقط در یک مرحله شکل گرفته اند، آشنا شدیم. اما رشته کوه های بسیار زیاد دیگری هم وجود دارند که چند مرحله از این مراحل چهارگانه را پشت سر گذاشته اند، و به شکل فعلی خود رسیده اند. از این قبیل کوه ها نمونه های فراوانی روی سطح زمین وجود دارند که مشهورترین آنها رشته کوه های راکی در ایالات متحده آمریکا بوده، که مجموعه کوه هایی از نوع قطعه ای، چین دار، گنبدی و حتی آتشفشان است.
advertising