اولین فرش بافته شده در جهان فرش ایرانی به نام پازیریک
خواندنی › تاریخ
- 97/09/02
ایران مهد فرهنگ و هنر است و قدمت تمدنش چیزی کم از قدمت تاریخ ندارد قالی پازیریک قدیمی ترین فرش دنیا است که در سال 1328 (1949) توسط سرگی رودنکو، باستان شناس روس در دره پازیریک در کنار اشیاء باستانی دیگری در در گور یخ زده ی یکی از فرمانروایان سکایی کشف شد.که مربوط به دوره هخامنشیان است و 2400 سال قدمت دارد دره پازیریک دره ای کوچک در شمال کوهستان آلتایی در جنوب سیبری مرکزی و 79 کیلومتری مرز مغولستان قرار دارد. بیشتر پژوهشگران این قالی را از دست بافت های پارت ها و یا مادها می دانند.اگر پازیریک رابه عنوان قدیمی ترین فرش ایرانی بپذیریم، قدمت قالیبافی در ایران به 500 سال قبل از میلاد حضرت مسیح یعنی بیش از 2هزار سال پیش بازمی‌گردد. البته شواهدی از اولین فرش ایرانی در کتب چینی نوشته شده است که به دوره ساسانیان مربوط می‌شود. براساس شواهد قدیمی ترین فرش جهان فرش پازیریک یک اثر کاملا ایرانی هخامنشی است که اکنون در موزه آرمیتاژ سن پترزبورگ روسیه نگهداری می شود.
ویژگی های قدیمی ترین فرش
در این فرش به ابعاد تقریبا 2 مترمربع (210×183 سانتی‌متر) در هر سانتی متر مربع 36گره وجود دارد از زیباترین قالیچه هایی است که تا به حال در جهان بافته شده و به راستی از نماد های فاخر هنر ایرانی است، بر روی قالیچه نقش های مختلفی بافته شده است که با دقت و وسواس بسیار زیادی طراحی شده بودند و پشت هر یک از آنها داستانی طولانی نهفته؛ در دو طرف فرش گل هایی نگاشته شده است که طراحی بابلی دارد و این طرح قبل از میلاد مسیح رواج داشته است، این قالی پنج حاشیه و دور دارد و در وسط این فرش می توانید گل هایی با چهار گل برگ نیلوفر را ببینید ، دور تا دور این گل ها باز هم گل هایی به رنگ آبی و بسیار خیره کننده دیده می شود که امروزه در فرش های ترک ها بیشتر به چشم می خورد.
رنگ های بکار رفته در پازیریک رنگ های شاد و سرزنده هستند مثل، آبی، زرد، قرمز و ... که امروزه کدر شده اند اما حتما در گذشته رنگ هایی درخشان و خیره کننده داشته اند. شواهدی بیشمار گویای ایرانی بودن این قالی است؛ اسب ها و گوزن زرد خالدار ایرانی و آهوان که در بنای تخت جمشید نیز از این نمونه حجاری ها دیده می شود، همگی مربوط به نژاد ویژه ایرانی است در نقش قالی است نماد جنگ ،گوزن نماد طبیعت ،حیوانات اساطیری نماد باور و اعتقادات مردم و...
عجایب قالی پازیریک
گذشته از این که طرح های منقش بر این قالی کاملا آیینه ای از فرهنگ، هنر، طبیعت و مردمان کهن ایرانی است نکته ی قابل توجه دیگر این است که جنس آن از الیاف و پشم است که پس از مدتی کوتاه تجزیه می شود و از بین می رود حتی از پادشاهی که در این گور دفن شده بود هم چیزی جز استخوان هایش باقی نمانده بود اما این قالی پشمین تا به امروز سالم مانده است، محققان تنها دلیل و توضیحی که در این مورد داده اند این است که قالیچه به دلیل سرمای کوهستان کاملا منجمد شده و به همان صورت تا به امروز باقی مانده و همین علت سالم ماندن آن است البته گوشه ای از قالی که از بین رفته است هم صحت این نظریه را ثابت می کند.
