پیمان امنیت سه جانبه ایران افغانستان و ترکیه در سال 1926 میلادی
خواندنی › تاریخ
- 98/02/02
22 اپریل سال 1926 میان افغانستان, ایران و تركیه یك پیمان امنیت مشترك به امضاء رسید كه برخی مورخان نوشته‌اند سیاست انگلستان پشت سر آن بود به باور این مورخان، قرارداد پاریس که به موجب آن دولت تهران حاکمیت خود بر هرات و مناطق غربی افغانستان را واگذار کرد، سارشنامه‌ای مشروط است و در مواردی دست ایران را در فرستادن نیروی نظامی به هرات باز گذارده و هدف لندن از پیمان دوستی اپریل 1926 سه کشور، گرفتن تایید ضمنی دیگری از دولت تهران مبنی بر به رسمیت شناختن استقلال افغانستان بود. این پیمان در تهران و در خانه محمدعلی فروغی نخست وزیر وقت توسط نمایندگان سه كشور امضاء شد. وی ماه بعد از نخست وزیری بركنار شد ولی در كابینه بعدی، این ادیب را وزیر جنگ كردند. در این فاصله رضاشاه سرگرم برگزاری مراسم تاجگذاری خود بود.
به نظر پاره‌ای دیگر از مورّخانی كه درباره پیمان امنیت مشترك افغانستان, ایران و تركیه تحقیق كرده‌اند، هدف انگلستان از تشویق سه كشور به امضای این پیمان، ایجاد یك سد در برابر سرایت تفكر سوسیالیسم روسیه شوروی به جنوب بود که سلطه و نفوذ مسكورا به دنبال داشت. همچنین دولت لندن كه همواره نظر خاص به افغانستان داشته است می‌خواست كه از دعاوی احتمالی ایران نسبت به آن سرزمین پیشگیری كرده باشد. ایجاد افغانستان از تجزیه ایران، عمدتا با بازی‌های انگلستان صورت گرفته بود.
