تاثیرات مضر شبکه های اجتماعی بر زندگی کودکان
سبک زندگی › فرزندان
- 97/09/04
ظهور رسانه های تصویری باعث زوال و انقراض پر شتاب دوران کودکی است. زوالی که به موجب گسترش افسارگسیخته وسایل ارتباط جمعی و متأسفانه تکرار تجربه نافرجام غرب، یعنی عدم کنترل و نظارت بر دنیای کودکان در مقابل دنیای ناشناس تکنولوژی، سبب آسیب های گسترده ای شده است. نمی‌توان تصور کرد که فرزندان ما بزرگ شوند، رشد کنند، به دانشگاه بروند، وارد حوزه‌های مختلف شوند اما با کامپیوتر سروکار نداشته باشند و شبکه جهانی (اینترنت) را نشناسند. دنیای امروز دنیای تکنولوژی‌های جدید است که چنان با سرعت وارد زندگی بشر شده و راه نفوذ خود را ادامه می‌دهند که نمی‌توان از کنار آنها با بی تفاوتی گذشت؛ بلکه باید با آنها به روش صحیح برخورد کرد تا بیشترین سود و استفاده حاصل آید. همچنان که اثرات مثبت تکنولوژی‌های نوین در کیفیت زندگی ما قابل انکار نیست؛ در صورت عدم مدیریت صحیح نیز ممکن است تأثیرات مضر آن بر زندگی کودکان و نوجوانان ما غیرقابل جبران باشد. کودکان و نوجوانان آسیب پذیرترین قشر کاربران اینترنت هستند. اغلب آنها بی تجربه، کنجکاو، احساساتی و از همه مهمتر "تنها" هستند و درست به همین دلیل هدف خوبی برای مجرمان و تبهکاران اینترنتی محسوب می شوند.
استفاده از شبکه های اجتماعی باعث نابودی ، زوال و از بین رفتن دنیای کودکی می شود
صنعت چاپ و رسانه های نوشتاری موجب بیداری و مورد توجه قرار گرفتن مقوله «کودکی» در غرب گردید. در مقابل، ظهور رسانه های تصویری باعث زوال و انقراض پر شتاب این دوران گردیده است؛ از نابودی که به موجب گسترش افسار گسیخته وسایل ارتباط جمعی و متأسفانه تکرار تجربه نافرجام غرب، یعنی عدم کنترل و نظارت بر دنیای کودکان در مقابل دنیای ناشناس تکنولوژی، سبب آسیب های گسترده ای شده است. تبدیل بازی های کودکانه نشاط آور و بی تکلف به بازی های خشن و جنگی؛ آگاهی زودهنگام کودکان از اسرار مگوی دنیای بزرگترها و مناسبات اختصاصی شرایط بزرگسالی، که از نتایج آن پایین آمدن روزافزون سن بزهکاری و رنگ باختن ارزش های اخلاقی در میان کودکان و نوجوانان است؛ شکاف نسل ها و در نتیجه آن کاهش میزان گفتگو بین اعضای خانواده؛ از بین رفتن حریم بین فرزندان و والدین و ایستادن در برابر آنها؛ تغییر مشهود طراحی لباس کودکان که روز به روز به پوشش بزرگسالان نزدیکتر می شود و به خصوص در مورد دختران خردسال که به لحاظ جسمی فاصله بسیاری تا بلوغ دارند، شکلی زننده دارد و به طور کلی، بیگانه با معصومیت ویژه دوران پاک کودکی است؛ و بسیاری عوارض و نتایج غم انگیز دیگر که می توان آن را در "بلوغ زودرس" خلاصه کرد.
استفاده از شبکه های اجتماعی باعث آسیب های جسمی و بلوغ زودرس در کودکان می شود
ایجاد بلوغ زودرس در نوجوانان و اثرات منفی بر رشد طبیعی جسم و روان، گوشه گیری و انزوا و بروز افسردگی در نوجوانان و جوانان، بروز رفتارهای عصبی و غیرمتعادل، تپش قلب و بی اشتهایی و یا کم اشتهایی و رنجور شدن جسم و بی میلی به امر تحصیل و فعالیتهای ورزشی از آسیب‌های جسمی و روحی و روانی کار با کامپیوتر و اینترنت برشمرده می‌شود. با استفاده گسترده کودکان از فضای مجازی و اینترنت، خانواده های بسیاری را مشاهده می کنیم که فرزندان آنها دچار بلوغ زودرس شده اند. اثرات استفاده مداوم از بازی های کامپیوتری، جستجو در اینترنت و ... منجر به عدم تحرک کودکان می شود. همانطور که می دانید کاهش تحرک به خصوص در دختران منجر به افزایش وزن بدن و چربی می شود.
با افزایش چربی در بدن، سلول های چربی پروتئینی را آزاد می کنند که به مغز علامت می دهد، ذخیره ی انرژی لازم برای بلوغ در بدن وجود دارد. از این رو این امر موجب بلوغ زودرس در کودکان می شود. از طرف دیگر کودک با مراجعه به اینترنت به راحتی می تواند به مطالبی که در جامعه ناپسند محسوب می شود دسترسی پیدا کند. همچنین با پیدایش شبکه های اجتماعی از قبیل فیس بوک، واتس آپ، وایبر و تلگرام ... در مدتی کوتاه دسترسی راحت به جنس مخالف، تصاویر و اطلاعاتی از قبیل پورنو و ... میسر شده است که خود زمینه ای در پیدایش بلوغ زودرس جسمی محسوب می شود.
استفاده از شبکه های اجتماعی باعث آسیب های روانی در کودکان می شود
در تعریف دوران کودکی برخی آن را به لحاظ ژنتیکی تعریف می کنند که تا سن خاصی ادامه پیدا می کند. برخی دیگر کودکی را مفهوم عاطفی می دانند، اما آنچه به واقع جداکننده دوران کودکی از بزرگ سالی محسوب می شود، علاوه بر جنبه های جسمی و عاطفی، بحث قوه تخیل است. متأسفانه یکی از آثار مخرب فضای مجازی و رسانه های دیجیتال بر احساس امید و خلاقیت کودکان است. کودک در ارتباط با رسانه های دیجیتال و فضای مجازی امکان تخیل ندارد و در واقع تصویر ذهنی از پیش تعیین شده است. این در حالیست که قوه تخیل یکی از مقدمات قوه استدلال و تفکر است و اگر این قوه کمرنگ شود و از کودک گرفته شود، زمینه برای بسیاری از آسیب های اجتماعی و روانی دیگر فراهم می شود. یکی از مهمترین عوامل برای تعیین اثر مثبت یا منفی رایانه مدت زمانی است که کودک یا نوجوان از آن استفاده میکند و مسئله دیگر نوع فعالیت هایی است که با آنها درگیر است. وقتی بچه برای مدت طولانی از روز پای کامپیوتر می نشیند در سایر فعالیتهای تحصیلی، ارتباطی و اجتماعی دچار عقب ماندگی می‌شود.
استفاده از شبکه های اجتماعی باعث آسیب های اجتماعی کودکان می شود
کودکان و نوجوانان که پیش از این به عنوان یکی از مهم ترین و در عین حال آسیب پذیرترین اقشار جامعه همواره به نحو جدی در معرض انواع بزه دیدگی و صدمات جبران ناپذیر جسمی، روانی و اجتماعی و ... قرار داشته اند، گسترش روز افزون استفاده از فضای مجازی در عصر حاضر، بر شدت این آسیب ها افزوده است. بهره‌کشی و سوء‌استفاده از کودکان و نوجوانان، به یکی از زمینه‌های مهم جرایم سایبری تبدیل شده است. پس بهتر است والدین بدانند که فرزند شما هم با بیشترین احتمال ممکن در معرض این تهدید عمده قرار دارد. همچنین عدم تمایل و یا کم رغبتی به انجام واجبات و حضور در مجامع علمی و مذهبی، مشغول شدن و استفاده زیاد از تلفن همراه برای بازی و یا دیدن کلیپ و موسیقی(اعتیاد به تلفن همراه)، بی‌خوابی و کاهش مطالعات درسی و غیردرسی و بروز افت تحصیلی، انتخاب لباس و آرایش ظاهری به سبک های نامأنوس و ناهنجار و گرایش به سیگار، موادمخدر و کاهش انگیزه برای کار و تلاش از دیگر آسیب‌های کار با اینترنت و رایانه است.
برخی از آسیب های اجتماعی در نتیجه ورود کودکان به فضای مجازی می توان به رشد نکردن مهارت های اجتماعی، تضعیف باورهای دینی و ارزشی کودکان به ویژه از طریق بازی های رایانه ای، استفاده سوء از کودکان توسط شکارچیان اینترنتی و حتی خطراتی که از این طریق می تواند متوجه والدین شود. ارائه شماره کارت های اعتباری، فاش کردن و به اشتراک گذاشتن مطالب خصوصی، تصاویر و اسرار خانوادگی، نقش کپی رایت، ارتکاب جرایم کامپیوتری از بارزترین مصادیق خطرات و مشکلات عینی و واقعی پیش رو کودکان در اینترنت است که تبعات منفی آن متوجه والدین و دیگران نیز خواهد بود.
وظیفه و نقش والدین در جلوگیری از آسیب های شبکه های اجتماعی بر کودکان
زمان استفاده از اینترنت را محدود کنید.
به نوجوان بیاموزید هر چیزی که در اینترنت می بیند یا می خواند حتما و لزوما درست و واقعی نیست.هرگز با کسی که در اتاق گفتگو آشنا شده ملاقات واقعی ترتیب ندهد.
با اطلاعات و تکنولوژی های جدید آشنا شوید. دور ماندن والدین از پیشرفت های جدید باعث ایجاد شکاف نسلی بین آنها با فرزندانشان می شود.
روی سایت هایی که مراجعه می کند حتما نظارت داشته باشید.به او بگویید که هیچگاه نباید اطلاعات شخصی و خانوادگی را در اینترنت در اختیار دیگران قرار دهد.
زمان هایی را اختصاص دهید تا همراه فرزندتان از سایت های مختلف دیدن کنید، راجع به محتوای آنها صحبت کنید و بازی و فعالیت هایی داشته باشید. در این صورت امکان نظارت شما بر فرزندتان فراهم می شود.
به فرزند خود بیاموزید که ارتباط برقرار کردن در اتاق گفتگو درست مانند صحبت کردن با یک غریبه است و باید همان احتیاط هایی که در این زمینه به کار می رود باز هم رعایت شود.
به بچه ها آموزش دهید که همان قوانینی که در ارتباطات واقعی رعایت می‌کنیم مانند فحش ندادن، استفاده نکردن از کلمات رکیک و طنزها و مطالب مبتذل و... باید در اینترنت نیز به کار گرفته شود.
