آشنایی با انواع دارو های ضد افسردگی و عوارض آنها
پزشکی و سلامت › روانشناسی
- 97/09/18
آیا با داروهای ضد افسردگی آشنایی دارید ؟ داروهای ضد افسردگی گروهی از داروها هستند که برای درمان بیماران افسرده استفاده می شوند. این داروها احتمال بهبود افراد را تا 2 برابر افزایش می دهند و حدود 3 تا 4 هفته وقت می برد تا تاثیرات خود را نشان دهند.چگونگی عملکرد دارو های ضد افسردگی
افسردگی، بیماری ای است که می تواند بر اثر اختلال در میزان انتقال دهنده های عصبی در مغز رخ دهد. انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی هستند که باعث انتقال پیام ها در مغز شده و بعضی عملکردهای مغزی را بر عهده دارند. اختلال در میزان آن ها می تواند نقص های شناختی ، رفتاری و هیجانی را در افراد موجب شود. دو انتقال دهنده عصبی که در افسردگی دخیل اند، سرتونین و نور اپی نفرین هستند. در افسردگی، سرتونین و نور اپی نفرین کاهش می یابد و در مانیا (شیدایی) که در اختلال دو قطبی رخ می دهد، نور اپی نفرین افزایش می یابد. داروهای ضد افسردگی، انتقال دهنده های عصبی را در مغز تعدیل و متناسب می کنند. این دارو ها مانع از جذب شدن مجدد این انتقال دهنده ها عصبی در مغز شده و مقدار در دسترس آن ها را افزایش می دهند.
انواع دارو های ضد افسردگی
چهار گروه دارویی ضد افسردگی وجود دارد:
1-داروهای سه حلقه ای :
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای از جمله قدیمی ترین داروهای ضد افسردگی هستند و می توانند باعث افزایش سرتونین و نور اپی نفرین در مغز شوند. داروهای این دسته عبارتند از : دیسیپرامین، آمی تریپتیلین، ایمی پرامین، نور تریپتیلین.
2- بازدارنده ها منو آمین اکسیداز (MAOI) :
مونو آمین اکسیداز ها همانند داروی سه حلقه ای باعث افزایش سروتونین و نور اپی نفرین در مغز می شوند و عبارتند از ترانیلسپیرومین، فنلزین، موكلوبميد.
3-بازدارنده ها بازجذب سرتونین (SSRIs ) :
بازدارنده ها بر خلاف داروهای قبلی، تنها بر سرتونین تاثیر می گذارند، از جذب این ماده ممانعت می کند و مقدار سروتونین را در مغز افزایش می دهند. این گروه دارویی شامل پروزاک یا فلوکستین، سيتالوپرام، سرترالین، پاروکستین هستند.
4- سایر گروه های دارویی : نفازودون ، ونلافاکسین، لیتیوم، زولپیدم
دارو های ضد افسردگی بر اساس چه مبنایی تجویز می شوند؟
داروهای ضد افسردگی انواع مختلفی دارند و اینکه چه دارویی برای شخص تجویز شود، در مرحله اول به شرایط و شدت افسردگی فرد یعنی شدت علائم، طول و سیر بیماری فرد، سابقه خانوادگی بیماری فرد بستگی دارد. در مرحله بعدی انتخاب دارو ها بر این اساس صورت می گیرد که عوارض داروی تجویزی بر وضعیت جسمانی بیمار، مزاج و سبک زندگی وی کمترین تاثیر مضر را بگذارد. همچنین امکان دارد بعد از گذشت مدت زمانی از شروع برنامه دارویی، بهبودی در وضعیت فرد دیده نشود. در این صورت پزشک می بایست داروی تجویزی خود را تغییر دهد و از داروهای دیگری استفاده کند.
عوارض مصرف دارو های ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی در کنار بهبودی که در فرد ایجاد می کنند، عوارض جانبی ای نیز دارند. البته این عوارض در همه افراد بروز نمی کنند. این موارد از عوارض احتمالی داروهای ضد افسردگی هستند:
1-داروهای سه حلقه ای : بینایی ناواضح ، اضطراب، خستگی، خشکی دهان، افزایش احتمال حمله قلبی و سکته مغزی، یبوست، ناراحتی معده، کاهش فشار خون، افزایش وزن، افزایش احتمال خودکشی در فرد.
2- بازدارنده های منو آمین اکسیداز (MAOI) : افزایش فشار خون، خشکی دهان، سرگیجه و سردرد، حالت تهوع.
3-بازدارنده های بازجذب سرتونین (SSRI ) : اضطراب، خستگی مفرط، اختلال در معده، اختلال خواب، سرگیجه و سر درد.
اگر دارو های ضد افسردگی عوارض دارند، چرا باید مورد استفاده قرار گیرند ؟
داروهای ضد افسردگی با وجود عوارض جانبی ای که دارند، واقعا موثرند و باعث بهبود سریع علائم می شوند مخصوصا در زمان هایی که علائم فرد بسیار شدید است. بنابراین زمانی که سرعت بهبود مد نظر است، از دارو درمانی استفاده می شود. از دیگر ویژگی های دارو درمانی، نه تنها کم کردن نشانه ها بلکه رفع کامل آن هاست. اگر فرد دچار افکار خودکشی باشد، دارو درمانی می تواند یک گزینه بسیار مناسب باشد. اگر چه ذکر این نکته ضروری است که دارو درمانی به تنهایی کافی نیست و چشم پوشی از روان درمانی می تواند مانع از بهبود شخص بیمار شود. امروزه درمان تلفیقی که شامل دارو درمانی و روان درمانی است، از بهترین گزینه های درمانی است که بالاترین میزان بهبودی را حاصل می کند. یکی از روش هایی که به همراه دارو درمانی می تواند بسیار نتیجه بخش باشد درمان شناختی رفتاری افسردگی است.
تداخل دارویی ضد افسردگی ها با سایر دارو ها
داروهای ضد افسردگی می توانند با انواع مختلف داروها تداخل دارویی ایجاد کنند و خطرناک باشند. بنابراین قبل از تجویز دارو از جانب پزشک، باید او را در جریان داروهای مصرفی خود قرار دهید. از بین داروهای ضد افسردگی، داروهای SSRI بیش از داروهای دیگر تداخل دارویی ایجاد می کنند. این گروه دارویی می توانند با داروهای ضد هیجان، هالوپریدول، داروهای تنظیم کننده قلب، داروهای آرام بخش برای رفع مشکلات خواب مانند دیازپام تداخل ایجاد کنند و اثرات آن ها را شدت ببخشند. همچنین مصرف همزمان MAOI با سایر داروهای ضد افسردگی می تواند بسیار خطرناک و کشنده باشد.
در نهایت باید این نکته را بدانید که داروهای ضد افسردگی باید با احتیاط و تحت تجویز پزشک مصرف شوند و دست به مصرف خود سرانه این داروها نزنید.
