چه نوع غذاهایی برای سلامت کلیه مفید هستند
پزشکی و سلامت › تغذیه
- 97/09/25
یکی از مهمترین دستگاه گوارش که به شکل لوبیا هستند که در بدن انسان نزدیک لگن خاصره ، در طرفین ستون فقرات جا دارند و وظیفه ی آن ها جداکردن ادرار است که به وسیله ی لوله ی ناقل آن از کلیه وارد مثانه می گردد و از آنجا دفع می شود.هر کدام از آنها دارای هشتصد تا یک میلیون و دویست هزار نفرون است . هر یک از این نفرون ها کار یک فیلتر دقیق را انجام می دهند. کلیه در هر ساعت حدود ۳۰ لیتر خون را تصفیه و مواد مضر آن را دفع می کند و بقیه ی مواد مفید را برای جذب دوباره آماده می کند تا بدن انسان دچار سستی و ضعف و مسمومیت نشود.یکی دیگر از مهم ترین کارهای کلیه ترشح دو آنزیم است یکی به نام رنین و دیگری به نام اریتروپوئتین . رنین فشار خون را زیاد می کند و به تصفیه ی آن نیز کمک می کند و آنزیم اریتروپو ئتین نیز یک کار فوق العاده حیاتی در بدن انسان انجام می دهد به گونه ای که اگر ترشح نشود و یا کم ترشح شود ، انسان دچار کم خونی حاد می شود و سلول های مغز استخوان از فعالیت باز می ایستند . سلول های مادر در مغز استخوان زمانی فعال می شوند و شروع به ساختن گلبول قرمز و پلاکت می کنند که این آنزیم حیاتی به آن ها برسد .
مهم ترین مشکل بیماران کلیوی کم خونی و کمبود گلبول قرمز است زیرا عمر گلبول های قرمز خون در انسان 120روز است و پس از آن گلبول های قرمز جدید جایگزین گلبول های قبلی می شود. افرادی که دچار ناراحتی های کلیوی هستند با کمبود آنزیمی که توسط الکترولیت ها فعالیت و اکنش های مختلف برای متابولیسم سلولی را تضمین می کنند مواجه اند و دچار کم خونی می شوند معمولاً این افراد دارای رنگ و روی پریده و صورتی پف آلود و همیشه دچار ضعف شدید و سرگیجه و کم اشتهایی هستند .
ترشح آنزیم اریتروپوئتین که موجب فعال شدن مغز استخوان می شود و در نهایت خون سازی صورت می گیرد ، علاوه بر این سموم موجود در خون آنان نیز توسط کلیه ها دفع می گردند و همین دو عامل نشان می دهد که افرادی که دارای کلیه ی سالم هستند ، از نشاط خاصی برخوردارند . با پیوند کلیه گرچه احتمال زنده ماندن بسیار بسیار بیشتر از دیالیز خواهد بود اما داروهایی که برای جلوگیری از پس زدن کلیه پیوندی به بیمار داده می شود ، دارای عوارض جانبی بسیار زیادی هستند.
مواد غذایی مفید برای سلامتی کلیه ها
آب :البته همراه با غذا نباید مصرف شود ( حداقل6-8 لیوان در روز ) سیب درختی ، کاهو ، خیار ، مغز بادام خام ، لیمو ترش تازه ، روغن زیتون ، انجیر ، برگه زردآلو ، جوانه ی گندم و عسل . ( میوه جات ذکر شده باید به طور کامل و همراه با پوست و دانه های آن ها خورده شوند ) آلبالو- فلوس- عرق خار شتر – خارخاسک- سبزیجات – تحرک و پیاده روی- نان جو- آش جو- تلبینه
مواد غذایی مضر برای کلیه ها
چای فوق العاده برای کلیه مضر است و علت آن تحریک بیش از حد سلول های اپی تلیال کلیه و در نتیجه وادار کردن آن به کار مداوم و طاقت فرساست ، سرخ کردنی ها ، ادویه جات تند ، شیرینی جات قنادی ، غذاهای ساندویچی و نوشیدن مایعات همراه با غذا ، نوشابه ، آب یخ به خصوص در زمانی که بدن انسان عرق کرده است ، ترشی جات سرکه ای بازار، شور ، نمک زیاد ، غذاهای چرب و پرحجم ، نان خامه ای ، ماست ، گوشت اردک ، غذاهای خارج از منزل ، به ویژه غذای طبخ شده در ساندویچ فروشی ها مانند پیتزا ، سوسیس ، کالباس و انواع سس و مواد تند و تیز .
افرادی که مستعد سنگ کلیه هستند باید از گوشت های بدون چربی بیشتر استفاده کنند.
برای کاهش دردهای کلیه و پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه آب پرتقال، گوجه فرنگی، گوشت ماهی، میگو و مرغ بسیار استفاده شود و در مقابل مصرف نان، ماکارونی و قهوه در برنامه غذایی به حداقل برسد.
وجود سنگ در کلیه با درد زیادی همراه است و با علائمی مثل دل‌درد، تهوع، استفراغ و تب دیده می‌شود. درمان و پیشگیری از ابتلا به این بیماری در طب سنتی به روش های مختلفی انجام می شود به عنوان مثال مصرف آبلیموی تازه و لیموترش برای درمان سنگ کلیه موثر است چراکه آبلیموی تازه در صورتی که با آب ترکیب شود موجب پیشگیری از تجمع و تشکیل مواد مضر در ادرار، سیستم ادراری به ویژه کلیه‌ها می شود.
برای پیشگیری از ابتلا به دردهای کلیه و سنگ کلیه باید برخی مواد خوراکی را از برنامه غذایی خارج کرد. به عنوان مثال مصرف خوراکی‌هایی مانند نان، ماکارونی و شکر فرآوری شده را در برنامه رژیم غذایی خود باید به حداقل رساند.
باید مصرف خوراکی‌ها و غذاهایی که در آنها از لبنیات و ذرت استفاده شده را تا حد امکان کاهش داد چون احتمال سنگ‌سازی را در کلیه افزایش می‌دهد.
افرادی که مستعد سنگ کلیه هستند باید از گوشتهای بدون چربی بیشتر استفاده کنند و به جای گوشت قرمز از گوشت سفید مثل گوشت ماهی، میگو و مرغ استفاده شود. وی بر کاهش مصرف نوشیدنی‌هایی مثل چای و قهوه در این افراد تأکید کرد و گفت: در مقابل برای تقویت کلیه‌ها می‌توان چای سبز، عصاره گیاه قره قاط، دم نوش کاکل ذرت و جوشانده خارمریم مصرف کرد.
مصرف آب پرتقال نیز موجب افزایش سیترات پتاسیم در ادرار شده و از تشکیل سنگ کلیه پیشگیری می‌کند. در برنامه غذایی بهتر است از سبزی و میوه‌های حاوی آنتی اکسیدان مثل گیلاس، گوجه فرنگی، فلفل دلمه‌ای و سبزیجات تازه استفاده کرد. همچنین نکته مهم در کاهش درد و پیشگیری از سنگ کلیه مصرف زیاد آب است.
