پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی چه نوع بیماری است

پزشکی و سلامتپزشکی

- 97/08/26
پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی چه نوع بیماری استپولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP) بیماری است که کلیه اعضای یک خانواده را به خود درگیر کرده و نیز انها را مستعد سرطانهای غده تیروئید، معده و کانال عبور مواد صفراوی برای رسیدن به اثنی عشر میکند.
پولیپوز آدنوماتوز زمانی اتفاق می افتد که کروموزومهای داخلی کولون دچار آسیب شوند، زیرا کروموزومها حاوی اطلاعات وراثتی به ارث رسیده از والدین هستند و در صورتیکه به هر دلیلی دچار آسیب شوند ، نمی توانند طبق برنامه معین رشد کنند و رشدشان از کنترل خارج شده و شروع به ساخت توده ی برجسته – که از سطح مخاطی روده به داخل مجاری روده رشد می کند- در بافت کولونی بدن می کنند که پولیپ نیز نامگذاری می شود.می توان این بیماری را نوعی مستعد بودن برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دانست که البته به دلیل این تعریف نمی توان راهکاری برای پیشگیری از آن پیشنهاد کرد اما یافته ها نشان می دهد که تشخیص سریع و به موقع این بیماری و نیز مصرف سبزیجات و نان سبوس دار که حاوی فیبر است می توان بروز سرطان را مختل کرده و به تاخیر انداخت یا با تجویز داروی ضد التهاب سلکوکسیب توسط پزشک اقدام به از بین بردن پولیپ ها نموده که اگر هیچ کدام ازاین روشها موثر واقع نگشت ، در صورت تشخیص پزشک با عمل جراحی روده بزرگ را از بدن خارج می کنند تا فرد را از ابتلا به سرطان روده بزرگ حفظ کنند، در غیر اینصورت از دوران نوجوانی یا دیرتر که رشد پولیپ ها در روده بزرگ زیاد شده سرطان به سراغ آنها خواهد آمد.
پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی مجموعه ای از چند سندرم بوده که ویژگی مشترکشان وجود صدها یا حتی هزاران پولیپ در ناحیه روده بزرگ، سیستم گوارش، است.
پولیپ ها که همان توده ها ی سطح مخاطی روده ها بودند به طور متعدد در مردان و زنان و بدون در نظر گرفتن سنشان شروع به رشد و نمو می کنند که نوع ارثی و ژنتیکی آن در رده ی سندرم پولیپوز فامیلیان قرار می گیرد که در صورت عدم درمان فرد را مبتلا به سرطان کولون می کند.
البته سندرم های پولیپوزیس غیر وراثتی با ریشه ی ناشناخته نیز وجود دارد که مانند پولیپوز آدنوماتوز پولیپ های متعدد در روده بزرگ، سیستم گوارش، می سازد اما ریشه شکل گیری وشیوع آن مشخص نیست. مانند سندرم کرونکهایت- کانادا (Cronkhite–Canada Syndrome) وسندرم اورسمایرس پولیپیوس(Eversmeyerous Polypius) که منبع آن ژنتیکی نیست. پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی همانطور که تا به اینجا گفتیم بدلیل آسیب کروموزومی اتفاق می افتد یعنی چهشی در ژن APC رخ می دهد.

انواع گروهبندی پولیپ های کولونی(روده بزرگ)


1- پولیپ های مخاطی نئوپلاستیک و سرطانی مانند :
آدنوماتوز پولیپ ویلوز آدنوما. از لحاظ شیوع پولیپ ها این گروه در اکثریت قرار دارد و تقریبا 70 درصد افراد به این پولیپ ها مبتلا هستند و سایرین به پولیپ های خوش خیم هیپر پلاستیک که از نظر اندازه خیلی کوچکتر از پولیپ های آدنوماتوز هستند مبتلا می شوند.البته از نظر تشخیص، پولیپ های آدنوماتوز به دلیل سرطانی بودن حائز اهمیت هستند.

2- پولیپ های مخاطی غیر نئوپلاستیک و غیر سرطانی از جمله :
هیپرپلاستیک پولیپ جوانی هامارتوما. این پولیپ ها بطور کاملا اتفاقی در رادیو گرافی کولون تشخیص داده می شود، این پولیپ ها خوش خیم است البته گاهی اوقات با علامت خونریزی خفیف، مزمن و مختصری که اتفاق می افتد و موجب کم خونی و فقر آهن در فرد بیمار می شود شخص را نگران می کند. به همین دلیل بررسی مدفوع بیمار در 3 نوبت برای میزان دفع خون الزامی است.

3- پولیپ های زیر مخاطی مانند :
لیپوم کارسینوئید – لنفوئید

علائم و نشانه های پولیپ در کولون


پولیپ در کولون و رکتوم وقتی ایجاد میشود که یک آسیب کروموزومی در سلولهای لایه داخلی(مخاط) کولون و رکتوم اتفاق بیفتد. کروموزمها حاوی اطلاعات ژنتیکی به ارث رسیده از هر یک از والدین می باشند. بطور طبیعی، کروموزمهای سالم ، رشد سلولها را طی یک برنامه منظم ، کنترل می کنند. وقتی کروموزم، آسیب ببیند، رشد سلولی از کنترل خارج میشود و یک توده برجسته در بافت کولون یا رکتوم ایجاد میشود که پولیپ نامیده میشود.

درمان بیماری پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی


پزشکان برای از میان بردن پولیپ های بسیار زیادی که در روده بزرگ قرار دارند، داروی ضد التهاب سلکوکسیب تجویز می کنند. اگر این درمان موثر واقع نشد روده بزرگ را از بدن خارج می شود

پیشگیری از بیماری پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی


پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی، نوعی استعداد ارثی به سرطان روده بزرگ است که پیشگیری چندانی ندارد اما غربالگری و تشخیص به موقع میتوان جلوی بروز سرطان را گرفت. همچنین تنها در صورتی که این بیماری زود تشخیص داده شده و به موقع روده بزرگ بیمار برداشته شود، این فرد می تواند از خطر ایجاد سرطان تا حد زیادی در امان بماند اما در صورتی که جراحی نشوند، معمولاً در سن حدود 40 سالگی سرطان به سراغ آنها خواهد آمد.

علل و عوامل خطرساز
اعتقاد بر این است که مشتقات ناشی از سوخت و سوز چربیها منجر به تشکیل کارسینوژنها ( مواد شیمیایی ایجاد کننده سرطان) میشود. رژیم های غذایی سرشار از سبزیجات و غذاهای پر فیبر مانند نان های سبوس دار و غلات، روده را سریع تر از شر این کارسینون ها خلاص می کنند و سلولهای روده مدت زمان کمتری عوامل سرطان زا در تماس هستند
advertising