کارایی منیسک زانو و درمان پارگی آن

پزشکی و سلامتپزشکی

- 97/11/07
کارایی منیسک زانو و درمان پارگی آن

منیسک چیست و چه کاری انجام می دهد؟


برای این که درمان پارگی منیسک بدون جراحی را بتوانید درک کنید باید بدانید منیسک چیست و چه کاری در زانو انجام می دهد.منیسک یک دیسک غضروفی C شکل در زانو است. هر زانو دو منیسک دارد: منیسک خارجی lateral و منیسک داخلی medial.

عملکرد اول منیسک باعث افزایش پایداری و استحکام زانوی شماست. به طور طبیعی استخوان ساق پا و ران شما به هم نمی خورند. چون استخوان ساق پا صاف است ولی استخوان ران بیشتر انحنا دارد. عملکرد منیسک شما برای از بین بردن این تفاوت شکل است. پایین استخوان ران به صورت کاملا متناسب در حفره هایی که توسط منیسک ایجاد شده قرار می گیرد تا شما به راحتی پای خود را حرکت دهید.

عملکرد دوم منیسک جذب ضربه است. ضربه گیری در زانو برای محافظت از غضروف میانی زانو بسیار مهم است. نیروهای موثر بر زانو در حال دویدن یا بالا رفتن از پله بسیار بزرگ هستند. بدون وجود منیسک غضروف زانو به راحتی آسیب دیده و منجز به ابتلا به آرتروز می شود. بعد از این که در مورد گزینه های مختلف جراحی بحث کردیم بیشتر به این مورد خواهیم پرداخت.

یکی دیگر از تفاوت های بین منیسک داخلی و منیسک خارجی این است که منیسک داخلی به رباط میانی متصل شده که منیسک داخلی را محکم در محل خود نگه می دارد و به همین دلیل پارگیمنیسک خارجی متداول تر از پارگی منیسک داخلی است.

علل پارگی منیسک چیست؟


پارگی منیسک معمولا زمانی رخ می دهد که در بازی های ورزشی باید به سرعت بچرخید یا تغییر جهت دهید. هنگامی که می چرخید ولی هنوز پایتان روی زمین قرار دارد، فشاری که بر منیسک وارد می شود خیلی بالاست. به خصوص وقتی که زانوی شما خم شده باشد، در این حالت به راحتی احتمال پارگی منیسک وجود دارد.

علت دیگر پاره شدن منیسک ضربه ناگهانی به زانو است، به خصوص زمانی که زانو کمی خم شده باشد. وقتی زانوی شما خم شده منیسک از زانو برجسته تر می شود به خصوص منیسک داخلی. وقتی زانویتان خم است فشار بر روی منیسک به صورت غیر مستقیم اعمال می شود بنابراین در این حالت احتمال آسیب دیدن منیسک بیشتر است.

یکی دیگر از علل شایع پارگی منیسک بلند کردن وزنه های سنگین است. وقتی وزنه سنگین بلند می کنید فشار روی منیسک واقعا زیاد است چیزی حدود 5 برابر وزن واقعی. اگر منیسک به دلیل سن شما فرسوده شده باشد این وزن می تواند آسیب جدیدی بر آن وارد کند.

اضافه وزن نیز ممکن است باعث پارگی منیسک شود. با توجه به وزن اضافی ای که روی زانوهای شماست، منیسک سریعتر فرسوده می شود که ممکن است در طول زمان منجر به پارگی منیسک شود.

آخرین علت شایع پارگی منیسک خم کردن ناگهانی و شدید زانوست. این اتفاق معمولا وقتی اتفاق می افتد که حین راه رفتن یک قدم اشتباه بر می دارید. از آن جا که زانو شدیدا خم می شود منیسک شما بین ران و ساق پا فشرده می شود و ممکن است آسیب ببیند.

بروز پارگی منیسک داخلی بیشتر از منیسک خارجی خطرناک است. دلیلش این است که منیسک داخلی به رباط میانی متصل است در حالی که منیسک خارجی می تواند آزادانه حرکت کند. از آنجا که منیسک داخلی نمی تواند آزادانه حرکت کند توسط نیروهایی که بر آن اعمال می شود جا به جا نشده بنابراین افزایش فشرده سازی در نهایت باعث پارگی آن می شود. دلیل اصلی بیشتر بودن پارگی منیسک داخلی نسبت به منیسک خارجی به همین علت است.

علت آسیب دیدگی مینیسک


ضایعه آسیب-دیدگی مینیسک زانو اغلب زمانی ایجاد می-شود که زانو همزمان با چرخش تحت کشش هم قرار بگیرد و غضروف مینیسک بین استخوان زانو و درشت-نی تحت فشار قرار گرفته باشد. معمولا مینیسک داخلی بیشتر از مینیسک خارجی آسیب می-بیند البته باید دانست که مشاهده این ضایعه در بچه-ها بسیار نادر می-باشد.

علائم آسیب دیدگی مینیسک


وقتی روی مفصل فشار وارد بیاید یا مفصل زانو بچرخد درد در مفصل (در قسمت طولی آن) ایجاد می-شود. چنانچه حرکت-های بخصوصی باعث بروز درد ناگهانی شود ادمه این حرکات ممکن است به التهاب زانو اضافه کند، در پاره-ای از موارد زانو قفل می-کند که نشانة متلاشی شدن مینیسک بر اثر فشار وارد آمده روی آن می-باشد. در مواردی دیگر منطقه-ای از زانو به نظر حساس می-آید که ناشی از بیرون-زدگی مایع مفصل است (کیست مینیسک). باید به این نکته هم توجه داشت که طولانی- شدن زمان ناراحتی باعث کاهش حرکات رانی و در نتیجه تضعیف آنها خواهد شد.


درمان پارگی منیسک به عواملی بستگی دارد


اندازه و محل پارگی
سن فرد
میزان فعالیت بدنی فرد
آسیب های مرتبط با پارگی منیسک

بخش بیرونی منیسک، ذخیره کافی از خون دارد و پارگی کم آن ، خودبخود بهبود می یابد.در مقابل، دو سوم بخش داخلی منیسک به دلیل آنکه رگ خونی کمی دارد و مواد مغذی ترمیم کننده به میزان کافی به آنجا نمی رسد، پارگی این قسمت نمی تواند خودبخود بهبود پیدا کند.خوشبختانه، همه پارگی های منیسک نیاز به عمل جراحی ندارند. اگر زانوی شما قفل نمی شود، ثابت است و علائم پارگی منیسک آن برطرف شده اند، از روش های غیر جراحی برای درمان آن می توان استفاده کرد.

درمان پارگی منیسک زانو


به زانوی خود استراحت دهید:
اگر زانویتان درد دارد، فعالیت هایی را که نیاز به راه رفتن دارند کاهش دهید، یعنی زیاد راه نروید، از پله کمتر بالا و پایین بروید، ندوید و از جایی نپرید. برای کاهش درد زانو از چوب زیربغل می توانید استفاده کنید.

از یخ استفاده کنید:
برای کاهش درد و ورم زانو، کیسه یخ روی آن قرار دهید. هر 3 تا 4 ساعت یکبار به مدت 15 تا 20 دقیقه این کار را انجام دهید.
دو تا سه روز این کار را تکرار کنید تا درد و ورم شما از بین برود.

زانو را تحت فشار قرار دهید:
برای کنترل ورم زانو، دور آن باند کشی و یا زانوبند مخصوص ببندید.

زانو را بالا ببرید:
موقع نشستن و یا دراز کشیدن، بالشی را زیر پاشنه پای خود قرار دهید تا زانویتان کمی بالا بیاید.

از داروهای مسکن ضدالتهاب استفاده کنید:
برای کاهش درد و ورم می توانید از داروهای مسکن ضد التهاب استفاده کنید. ولی باید بدانید این داروها دارای یک سری عوارض جانبی هستند، مانند افزایش خطر خونریزی و زخم گوارشی.
لذا این داروها باید گاهی اوقات مصرف شوند، نه همیشه، مگر اینکه پزشک شما دستور دیگری دهد.

فیزیوتراپی کنید:
با مراجعه به متخصص فیزیوتراپی، ناحیه زانو را فیزیوتراپی کنید.

ورزش کنید:
ورزش های کششی و تقویت کننده زانو را برای کاهش فشار روی آن انجام دهید. طرز انجام این ورزش ها را از متخصص فیزیوتراپی بپرسید.
ندوید و نپرید.از انجام فعالیت های بدنی ضربه ای و فشاری مانند دویدن و پریدن خودداری کنید.

عمل جراحی برای ترمیم منیسک


اگر پارگی منیسک زانو وسیع باشد و زانو قفل شود و ثابت نباشد، نیاز به عمل جراحی است. با عمل جراحی می توان پارگی را ترمیم کرد. با عمل جراحی می توان قسمتی از منیسک پاره شده را برداشت.

نتایج کوتاه مدت عمل جراحی پارگی منیسک، در 85 تا 90 درصد افراد از میزان خوب تا عالی است. اما در طولانی مدت، افرادی که دچار پارگی وسیع منیسک بوده اند که قابل درمان هم نبوده، در معرض خطر زیاد ابتلا به آرتروز زانو هستند.
advertising