علل به وجود آمدن خشکی چشم و زخم قرنیه چیست؟
پزشکی و سلامت › پزشکی
- 97/10/10
قرنیه بافت محکمی دارد، بنابراین معمولا میکروب‌های محیط بدون این‌که خراشی در این عضو ایجاد شده باشد، نمی‌توانند زخم عفونی در آن به وجود آورند که اگر این‌طور بود در چشم همه ما باید زخم عفونی قرنیه وجود داشت، چون چشم باز است و در معرض میکروب‌های محیط قرار دارد.پلک ها، اولین محافظ قرنیه
پلک‌ها از قرنیه محافظت می‌کنند و وقتی شیئی به چشم نزدیک می‌شود، اولین مکانیسم دفاعی این است که فرد چشم‌هایش را می‌بندد.
می‌توان مهم‌ترین عامل حفاظتی از قرنیه را واکنش پلک‌زدن دانست، ولی از آنجا که قرنیه اولین سطح چشم و در معرض محیط بیرونی است، به هر حال احتمال صدمه آن وجود دارد.
اصابت اجسام برنده می‌تواند باعث پارگی قرنیه شود که یکی از اورژانس‌های چشم‌پزشکی است و این پارگی باید هرچه سریع‌تر ترمیم شود. گاهی هم اصابت اجسامی مانند وسایل آرایشی، شاخه درخت و ناخن در سطح قرنیه خراشی ایجاد می‌کند.
قرنیه و 2 زخم درد سرساز
زخم‌های قرنیه در بیشتر موارد استریل است و عفونت به آنها اضافه نمی‌شود، بنابراین سطح قرنیه بعد از مدتی ترمیم خواهد شد، ولی گاهی به دلیل آلودگی محیط، روی زخم میکروب می‌نشیند و زخم عفونی ایجاد می‌شود که درمانش سخت‌تر است. پس به هر دلیلی قرنیه زخم شود، احتمال اضافه شدن میکروب به آن وجود دارد.
لنزهای تماسی دلیل مهم ابتلا به زخم قرنیه
یکی از عوامل زمینه‌ساز زخم قرنیه، استفاده از لنزهای تماسی است. دکتر رحیمی در این‌باره تاکید می‌کند: استفاده از لنزهایی که تاریخ مصر‌ف‌شان گذشته و خوابیدن با لنز، باعث می‌شود قرنیه با کمبود اکسیژن مواجه و دچار زخم شود و اگر عامل عفونت هم به دلیل رعایت نکردن بهداشت اضافه شود، زخم قرنیه عفونی خواهد شد.
با وجودی که یکی از شایع‌ترین علت ایجاد زخم عفونی قرنیه، لنزهای تماسی است، لنزهای تماسی اصلا مسئول اولیه ایجاد این زخم نیستند و اگر فرد استفاده‌کننده از این لنزها نکته‌های بهداشتی را رعایت نکند با لنز بخوابد و از لنز کهنه تاریخ‌مصرف گذشته استفاده کند، زمینه را برای ایجاد زخم قرنیه و اضافه شدن عامل عفونت مهیا خواهد کرد.
خشکی چشم را هم جدی بگیرید
بعضی بیماری‌های زمینه‌ای در چشم، شرایط ایجاد زخم قرنیه را فراهم می‌کنند. مثلا خشکی چشم شدید می‌تواند باعث ایجاد زخم استریل روی قرنیه شود که احتمال عفونی‌شدن آن وجود دارد، بنابراین کسانی که به هر دلیل دچار خشکی چشم هستند باید برای درمان اقدام کنند.
زخم قرنیه درد دارد
قرنیه از رشته‌های عصبی تشکیل شده و به نسبت سطحش شاید غنی‌ترین بافت‌های عصبی را دارد، بنابراین هرگونه زخم روی سطح آن درد شدیدی خواهد داشت.
وقتی زخم عفونی می‌شود، علاوه بر درد، کاهش دید هم اتفاق می‌افتد و چیزی نیست که فرد متوجه آن نشود.
قرنیه اولین سطحی است که برای دیدن استفاده می‌کنیم و برای این‌که تصویر روی شبکیه بیفتد، باید از قرنیه عبور کند پس اگر سالم نباشد، تصویری روی شبکیه ایجاد نمی‌شود که بتوانیم آن را ببینیم.
قرنیه محکم است؛ اماقرنیه از نظر سلولی بافت محکمی دارد، بنابراین معمولا میکروب‌های محیط، بدون این‌که خراشی ایجاد شده باشد، نمی‌توانند زخم عفونی در آن به وجود آورند، اما دکتر متاسفانه گاهی، بعضی ویروس‌ها مثل ویروس تبخال یا آدنوویروس‌ها مستقیم و بدون این‌که قبلا در قرنیه خراشی ایجاد شده باشد، می‌توانند باعث بروز زخم قرنیه شوند.
علت خراشیدگی قرنیه
خیلی چیزها می تواند دلیل خراشیدگی قرنیه باشند، از قبیل: ریگ ، گردوخاک، چرک، چوب یا تراشه های فلزی که وارد چشم می شوند.
همچنین قرنیه ممکن است بوسیله ناخن، شاخه درخت یا گذاشتن لنز خراشیده شود. مالیدن شدید چشم‌ها نیز گاهی ممکن است ساییدگی قرنیه شود. بعضی وقتها اگر خراشیدگی قرنیه به موقع درمان نشود، ممکن است برای هفته‌ها یا ماه‌ها بعد از آسیب دیدگی اصلی بازگردد .در بعضی افراد لایه‌های بیرونی قرنیه سست هستند. این افراد ممکن است بدون علت آشکاری دچار خراش قرنیه شوند.
تشخیص خراش قرنیه
قرنیه خیلی حساس است، و خراش قرنیه معمولا واقعا دردناک است. ممکن است حسی شبیه به وجود ریگ، یا شن در چشمهایتان داشته باشید. در این صورت نشانه هشداردهنده در شما ریختن اشک، تاری دید یا سرخی چشم خواهد بود. بعضی افراد نیز دچار سردرد می‌شوند.
پزشک چه کاری برای سایش قرنیه ای من انجام می دهد؟
پزشک چشم‌ها را بجهت نوع آسیب یا ذراتی که ممکن است زیر پلک باشد مورد معاینه قرار می دهد. پزشک ممکن است یک رنگ زرد پرتقالی روی چشم بریزد تا خراش را ببیند.
احتمالا پزشک خراش را با قطره چشم یا پماد درمان خواهد کرد.م عمولا خراش‌های کوچک ظرف 1 تا 3 روز خوب می شوند. ممکن است شما برای انجام دیگر آزمایش‌ها در روزهای بعد نیازداشته باشید که به پزشک مراجعه کنید.
اگر لنز می گذارم چه؟
اگر لنز می گذارید نیازبه مواظبت خاصی در مقابل خراشیدگی قرنیه دارید زیرا شما در معرض بیشترین عفونت در چشمانتان هستید.
امکان دارد پزشک به شما بگوید برای مدتی لنز نگذارید چنانچه با دارو درمان شد.
پیشگیری از خراشیدگی قرنیه ؟
گذاشتن جلوگیری کننده عینک ایمنی چشم زمانیکه در نزدیکی ماشین آلات قرار دارید که موجب پخش ذراتی از چوب، فلز یا مواد دیگر در هوا می شوند، مانند اره برقی یا سمباده برقی.
کوتاه کردن ناخن نوزادان و کودکان کمسن.
بریدن مرتب شاخه های آویزان درختان.
زمانیکه لنز را در چشم قرار می دهید، مراقب باشید.
درمان زخم قرنیه
درمان زخم عفونی قرنیه، ابتدا با گرفتن نمونه از زخم است تا میکروبی که روی آن وجود دارد، شناخته شود. بعد از تعیین نوع میکروب، مصرف آنتی‌بیوتیک مناسب شروع می‌شود.
ترمیم زخم عفونی بسرعت ترمیم زخم استریل و تمیز نیست. البته در بسیاری موارد با درمان به موقع، زخم‌های عفونی هم کنترل می‌شود، ولی متاسفانه جای این زخم‌ها روی قرنیه باقی می‌ماند.
وگاهی به علت این‌که چنین زخم‌هایی به درمان مقاوم است، بعد از ترمیم از آنها لک باقی می‌ماند که دید را بشدت مختل می‌کند. حتی اگر زخم به موقع کنترل نشود، می‌تواند باعث سوراخ شدن قرنیه شود و در این صورت مداخله‌های جراحی نیاز است. البته این سوراخ موقت ترمیم می‌شود، ولی بعد فرد نیاز به پیوند قرنیه خواهد داشت تا برای حفظ کره چشم، زخم‌ها و لکه‌های قرنیه از بین بروند.
پیوند قرنیه:در مواردی که عامل عفونت آنقدر شدید و مخرب باشد که بافت قرنیه را با وجود درمان‌های آنتی‌بیوتیکی خراب کند و قرنیه سوراخ شود، فرد، به‌طور اورژانس داوطلب تعویض و پیوند قرنیه خواهد شد.
گاهی هم زخم عفونی کنترل و با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود، ولی از خود لک به جا می‌گذارد که وجود این لک مانع خوب دیدن فرد می‌شود. در این صورت دیگر شرایط اورژانسی نیست و در زمان مناسب پیوند قرنیه انجام می‌شود. زخم قرنیه شایع نیست، ولی با کمی توجه می‌توان درصد ابتلا به آن را پایین آورد.
