پارک ملی کلاه قاضی اصفهان
گردشگری › مکان های تفریحی
- 97/09/18
پارک ملی کلاه قاضی
پارک ملی کلاه قاضی، یک پارک ملی است که در استان اصفهان قرار دارد و مساحت آن در حدود 47142 هکتار می‌باشد. این پارک از تنوع پوشش گیاهی و زیست جانوری برخوردار است. در داخل پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی هیچگونه سکونتگاه انسانی وجود ندارد.
این پارک شامل رشته کوه شیدان و رشته کوه کلاه قاضی می‌باشد.پارک ملی کلاه قاضی زیستگاه گونه‌های مختلفی از گیاهان، پستانداران، پرندگان و خزندگان می‌باشد که برخی از آنها بسیار با ارزش می‌باشند و تعدادی نیز در معرض خطر انقراض بوده و تحت حفاظت و حمایت شدید می‌باشند.
در سال‌های ابتدایی دهه هفتاد جمعیت پلنگ کلاه قاضی حدود 15 قلاده تخمین زده می‌شد. جزیره‌ای شدن زیستگاه و محاصره پارک ملی کلاه قاضی توسط شهرک‌های مسکونی و پادگان نظامی و شهرک‌های صنعتی و گرفتن فضای حیاتی از پلنگ، همچنین شکار گاه و بیگاه پلنگ توسط شکارچیان غیرمجاز، تعداد پلنگ را در پارک ملی کلاه قاضی به زیر 5 قلاده در ابتدای دهه 80 رساند.
گونه زوج سم غالب در منطقه کل و بز وحشی می‌باشد و گونه بعدی آهوی ایرانی است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ در زیستگاه کلاه قاضی، حدود 1551 راس آهوی ایرانی، ۱۸۶۲ راس کل و بز و 58 راس قوچ و میش زیست می‌کردند.
تاریخچه پارک کلاه قاضی
این منطقه شکارگاه سلطنتی از زمان صفویه و بعد از آن به خصوص در زمان قاجاریه و حکومت ظل السلطان بر اصفهان بوده که در سال 1346 از سوی شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید محدوده فعلی کلاه قاضی تا کوه صفه در جنوب غرب اصفهان به عنوان منطقه قرق اعلام شد. در سال 1348 منطقه به دو قسمت پارک وحش و منطقه حفاظت شده تقسیم شد. در 1354 سطح حفاظتی قسمت پارک حیات وحش به پناهگاه حیات وحش تنزل پیدا کرد. در سال 1369 قسمت حفاظت شده به عنوان منطقه آزاد اعلام شد. در سال 1374، 47184 هکتار به پارک ملی و 3227 هکتار باقی ماندن به عنوان پناهگاه حیات وحش طی مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست ارتقاء پیدا کرد. سرانجام طی مصوبه شماره 294 شورای عالی محیط زیست مورخ 12 بهمن 1376 به عنوان پارک ملی معرفی گردید.
پارک ملی کلاه قاضی به موجب شرایط خاص از دیرباز زیستگاه وحوش بوده و دارای قدمت تاریخی زیادی است. چنانکه در تاریخ آمده است از زمان شاه عباس صفوی و بعد از آن به خصوص در دوره قاجاریه این کوه‌ها از شکارگاه‌های مخصوص این سلاطین محسوب می شده است. در اواخر قرن نوزدهم ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدین شاه که سال‌های متمادی حاکم اصفهان بوده در کتاب خود از کلاه قاضی و شاهکوه به عنوان شکارگاه‌های غنی و زیبا یاد کرده است.
دلیل نامگذاری
نام کلاه قاضی را به خاطر شکل عجیب بلندترین قله این منطقه بر آن گذاشته‌اند. دو صخره سنگی بزرگ با شیبی تند قله این کوه را تشکیل می‌دهد و نمای آنها از دور به کلاهی شباهت دارد که قاضیان قدیم بر سر می گذاشته‌اند.
پوشش گیاهی
تاکنون تعداد 252 گونه گیاهی متعلق به 192 جنس و 46 خانواده ثبت شده است. انواع مختلفی از گیاهان بوته‌ای از جمله درمنه، گل گندم، شقایق وحشی، آویشن، لاله وحشی، اسپند، خارشتر و درختان و درختچه‌ها مانند تنگرس، بادام کوهی، انجیر و بنه همچنین تعدادی از گیاهان دارویی از جمله چوبک، قدومه، همیشه بهار، ریواس، خاکشیر، گل گاوزبان، شنگ، کاسنی، سمی در این پارک می‌رویند. درمنه دشتی و آنقوزه از گونه‌های در حال انقراض منطقه می‌باشند.
پوشش جانوری
تا کنون 17 گونه پستاندار، 44 گونه پرنده، 11 گونه خزنده و یک گونه دوزیست در پارک ملی کلاه قاضی شناسایی و ثبت گردیده است.
کل و بز، قوچ و میش اصفهانی، آهو، پلنگ ایرانی، گربه وحشی، سیاه‌گوش، گرگ، کفتار، روباه معمولی، شغال، خرگوش، تشی، دوپای کوچک، جربیل بزرگ، جرد ایرانی، هامستر خاکستری، هامستر دم‌دراز، پامسواکی بزرگ و انواع موش از جمله پستانداران شناسایی شده در این پارک ملی است.
عقاب طلایی، شاهین، سارگپه معمولی، سارگپه پابلند، کرکس کوچک، دلیجه، کبک، تیهو، هوبره، کوکر شکم‌سیاه، قمری معمولی، کوکو، جغد کوچک، شبگرد معمولی، بادخورک کوهی، چکاوک بیابانی، چکاوک کاکلی، چکاوک آسمانی، چلچله بیابانی، چلچله کوهی، چلچله دمگاه‌سفید، پرستوی دمگاه‌قرمز، پرستوی خانگی، دم جنبانک ابلق، سنگ چشم خاکستری کوچک، سنگ چشم دم سرخ، سسک جنبان، طرقه بنفش، چکچک بیابانی، چکچک گوش سیاه، چکچک دشتی، چکچک سرسیاه، چکچک ابلق، چکچک دم سرخ، کمرکلی کوچک، سهره صورتی، گنجشک خانگی، پری شاهرخ، زاغ نوک سرخ، غراب، زاغی، کلاغ سیاه، کلاغ ابلق، مگس گیر خالدار، کبوتر چاهی و باقرقره از جمله پرندگان شناسایی شده در این پارک ملی است.
لاک پشت مهمیزدار، مار جعفری، افعی شاخدار، مارقیطانی تیرمار، مار پلنگی، بزمجه بیابانی خزری، آگامای پولک درشت صخره‌ای، آگامای چابک، آگامای وزغی خاکستری، مزالینای دم دراز بیابانی، جکوی دم زبر و جکوی دم کند از جمله خزندگان شناسایی شده در این پارک ملی است.
وزغ سبز عربی تنها دوزیست شناسایی شده در این پارک ملی است.
مسیر دسترسی
این پارک در 36 کیلومتری جنوب شرقی شهر اصفهان واقع شده است و جاده آسفالته اصفهان ـ شیراز از کناره شمالی و غربی آن می‌گذرد.
