تشخیص ستاره قطبی و شمالی
علمی و تکنولوژی › جهان هستی
- 97/09/11
ستاره قطبی یا ستارهٔ شمالی ستاره‌ای است که بسیار نزدیک به امتداد محور زمین بر کره سماوی باشد، و جهت شمال (در نیمکره شمالی) یا جنوب (در نیمکره جنوبی) را نشان می‌دهد؛ و ستاره‌ای است که با این موقعیت محلش نسبت به ناظر ساکن روی زمین تغییر نمی‌کند. در حال حاضر این موقعیت از آن ستاره جُدَی است که با قدر ظاهری 2/1درخشانترین ستارهٔ صورت فلکی خرس کوچک ( دب اصغر ) است، اما به دلیل حرکت تقدیمی زمین این مکان تغییر می‌کند. در 4000سال پیش ستاره قطبی ستاره اتا آبمار بود، 3000سال پیش ستاره قطبی ستاره ثعبان، و در سال 14000میلادی ستارهٔ قطبی ستارهٔ نسر واقع خواهد بود. مسیر قطب شمال سماوی، به خاطر حرکت تقدیمی کره زمین، با تاریخ‌های میلادی نشان‌داده شده روی تصویر
زمین دور محوری فرضی که از شمال و جنوب کرهٔ زمین می‌گذرد می‌چرخد. این چرخش زمین موجب می‌شود که ما تصور کنیم همهٔ ستاره‌های آسمان حول محوری می‌چرخند(حرکت ظاهری دارند)، که در محل محور گردش آن‌ها ستارهٔ قطبی می‌درخشد؛ ستارهٔ پرنوری که جایش در آسمان ثابت است. دلیل عدم حرکت ظاهری ستارهٔ قطبی این است که این ستاره در امتداد محور چرخش زمین قرار دارد
جهت‌یابی، یافتن جهت های جغرافیایی ست. جهت‌یابی در بسیاری از موارد کاربرد دارد. برای نمونه وقتی درکوهستان ,جنگل، دشت یا بیابان گم شده‌باشید، با دانستن جهت‌های جغرافیایی، می‌توانید به مکان مورد نظرتان برسید. یکی از استفاده‌های مسلمانان از جهت‌یابی، یافتن قبله است.کوهنوردان، نظامیان و جنگلبانان و ... هم به دانستن روش‌های جهت‌یابی نیازمندند. هرچند امروزه با وسایلی مانند قطب نما یا سامانه موقعیت یاب جهانی (جی‌پی‌اس) می‌توان به راحتی و با دقت بسیار زیاد جهت جغرافیایی را مشخص کرد، در نبود ابزار، دانستن روش‌های دیگر جهت‌یابی مفید خواهد بود.
به وسیله ستاره قطبی :در طول شب می توانید از طریق ستاره ها مسیر خود را پیدا کنید.چون ما در نیمکره شمالی زندگی می کنیم اولین چیزی که باید در هنگام گم شدن پیدا کینم ستاره قطبی است.یکی از ساده ترین راه های یافتن این ستاره , دیدن صورت فلکی دب اکبر(خرس بزرگ) و همچنین صورت فلکی ذات الکرسی است.صورت فلکی خرس بزرگ را به صورت یک ملاقه در آسمان می توان یافت.اگر فاصله دو ستاره نوک این ملاقه را 5برابر کنید و ادامه دهید به ستاره قطبی می رسید.ستاره قطبی خود اولین ستاره صورت فلکی دب اصغر(خرس کوچک) است
صورت فلکی ذات الکرسی دارای 5ستاره است که به صورت MیاW قرار گرفته اند.اگر ستاره وسط W (راس زاویه وسطی) را 5برابرفاصله آن نسبت به ستاره های اطراف به سمت جلو ادامه دهیم به ستاره قطبی می رسیم
صورت فلکی ذات الکرسی و دب اکبر تقریبا رو به روی هم قرار گرفته اند و بنابراین با یافتن یکی دیگری هم به راحتی قابل یافتن است.این دو صورت فلکی هیچگاه غروب نمی کنند و همیشه در یک شب صاف قابل رویتند
