دومین تپ اختر سریع جهان
علمی و تکنولوژی › جهان هستی
- 97/10/16
محققان دانشگاه "اوترخت" هلند موفق به کشف دومین تپ‌اختر سریع جهان شدند که با سرعت 42 هزار بار در دقیقه به دور خود می‌چرخد.تپ اخترها( Pulsar) ستاره های نوترونی چرخانی هستند که با سرعت بسیار زیادی دوران می کنند و پالس های مداومی از انرژی تابشی به همراه خطوط میدان مغناطیسی قوی را از خود منتشر می کنند. برخی از تپ اخترها نیز پرتوهای ایکس تابش می کنند. ستاره های نوترونی در حقیقت بقایای هسته ستاره منفجر شده ای هستند که حجم کوچک و چگالی بسیار بالایی دارند. برای نمونه تپ اختری به قطر 20 کیلومتر 1٫5 برابر جرم خورشید را در خود جای داده است.
تپ اخترها هنگام تولد دمایی در حدود چند میلیون درجه سلسیوس دارند و بلافاصله شروع به سرد شدن می کنند. نحوه و سرعت سرد شدن نیز به مواد تشکیل دهنده و چگالی آن ها وابسته است. هنگام دوران تپ اخترها فواره هایی از ذرات با سرعت تقریبا سرعت نور از قطب های مغناطیسی آن ها به بیرون جریان دارد. این فوران ها باریکه هایی بسیار قوی از نور تولید می کنند. همانطور که در کره زمین شمال مغناطیسی و شمال واقعی با هم تفاوت دارند، به دلیل مشابهی محورهای چرخشی و مغناطیسی یک تپ اختر نیز در یک امتداد نیستند.
اگر این قطب ها در راستای دید ما باشند با چرخش تند، تپ اخترها به صورت تپ های منظمی دیده می شوند. همانند یک کشتی در اقیانوس که فقط پرتو منظمی از نور ساطع شده از یک فانوس دریایی را می بیند. تپ اخترهای پرتوایکس دسته ای از اجسام نجومی هستند که منبع پرتوایکس بوده و تغییرات متناوبی در شدت پرتوایکس آنها مشاهده می شود. طول دوره های تناوب پرتوایکس ممکن است از کسری از ثانیه تا چند دقیقه باشد.
حال محققان هلندی با استفاده از مجموعه تلسکوپ‌های فرکانس پایین "لوفار"(LOFAR) که در هلند مستقر است موفق به کشف دومین تپ‌اختر سریع جهان شده‌اند که با سرعت 42 هزار بار در دقیقه به دور خود می‌چرخد.
این تپ‌اختر در فاصله‌ای بین 3200 تا 5700 سال نوری از زمین قرار دارد.
هدف اصلی این تحقیق بررسی منابع اشعه گامایی که به تازگی بوسیله تلسکوپ فضایی "فرمی"(Fermi) کشف شده، بوده است تا مشخص شود که این منابع از نوع ابرنواختر، سیاه‌چاله، تپ‌اختر و یا ستاره نوترونی بوده‌اند.
"الیزابت فرارا"( Elizabeth Ferrara) یکی از محققان این تیم گفت: به نظر می‌رسد که منابع کشف‌شده بوسیله تلسکوپ فرمی اکثرا از نوع تپ‌اختر باشند اما برای اثبات این موضوع نیاز به رصدهای رادیویی و مغناطیسی تکمیلی دارد.
این ستاره تازه کشف‌شده جرمی حدود 1.4 برابر خورشید دارد و همچنین دارای یک ستاره دوقلو است که هر 6.5 ساعت یک بار به دور آن می‌چرخد.
این تیم تحقیقاتی چندی پیش نیز موفق به کشف یک تپ‌اختر دیگر شده بود که با سرعت 25 هزار دور بر دقیقه به دور خود می‌چرخد.
سریع‌ترین تپ‌اختر جهان سرعتی در حدود 43 هزار چرخش در دقیقه دارد.
