آشنایی با انواع سنگ
علمی و تکنولوژی › علمی
- 97/08/29
سنگ به مواد جامدی از پوسته زمین اطلاق می‌شود که از یک یا چند کانی که با یکدیگر پیوند یافته‌اند، تشکیل شده‌است. در زمین‌شناسی سنگ تجمعی طبیعی و جامد از مواد معدنی یا شبه معدنی است. لایه خارجی جامد زمین (سنگ‌کره) از سنگ تشکیل شده‌است. صخره‌ها سه گونه هستند:آذرین، رسوبی و دگرگون شده. دانش شناختن سنگ‌ها را سنگ شناسی می‌گویند. عنصر اصلی تشکیل دهنده تمامی سنگ‌ها سیلیس استاز هر کسی بپرسید سنگ چیست در ابتدا فکر می کند که می داند چیست. اما وقتی تعریفی از او می خواهید احتمالاً بعد از مدتی فکر کردن و بحث کردن به این نتیجه می رسد که سنگ ها جامداتی کم و بیش سخت با منشأ طبیعی هستند که از مواد معدنی ساخته شده اند. اما واقعیت این است که همه این معیارها استثنائاتی دارند
سنگ های جامد
برخی از سنگ ها را به طور کامل نمی توان جامد دانست. این قبیل سنگ ها در خلل و فرج خود حاوی آب هستند. بسیاری از بلوردان ها (ژئود) –اشیای پوکی که درون آنها از مواد بلورین یا معدنی پوشیده شده آب را داخلشان مانند نارگیل نگه می دارند. همچنین رشته هایی از گدازه های ریز وجود دارند که به نام موی په له Pele's hair)) شناخته می شوند. شبکه های توری مانندی از گدازه های منفجر شده به نام رتیکولیت را نیز باید به این ها افزود. همه اینها که نام برده شدند به اشکال می توان جامد نامید. سپس موضوع دما به میان می آید. جیوه در دمای اتاق ( و زیر آن تا منفی 40 درجه) فلز مایع است. نفت خام هم مایع است، مگر این که نوع قیر آن به آب سرد اقیانوس فوران کند.یخ های قدیمی خوب در پرمافراست و یخچال های طبیعی هم حتی بیش از حد تمام معیارهای سنگ بودن را دارا هستند.
سنگ ها طبیعی هستن
نه به طور کامل. هرچه از زندگی انسان بر این سیاره بیشتر می گذرد، بتن بیشتری بر روی سیاره جمع می شود. بتن مخلوطی از شن و ماسه و سنگ ریزه (دانه ها) و یک چسب معدنی (سیمان) از ترکیبات کلسیم سیلیکات است. این ترکیب یک کنگلومرای مصنوعی (مانند ماسه سنگ های غول پیکر) است و درست مانند سنگ طبیعی عمل می کند و خودش را به بستر رودخانه ها و روی سواحل نیز می رساند.برخی از آنها وارد چرخه سنگ می شوند تا به وسیله زمین شناسان آینده کشف شوند.آجر هم یک سنگ مصنوعی است –در این مورد، یک فرم مصنوعی از تخته سنگ های عظیم است.
یک محصول انسانی دیگر که شباهت زیادی به سنگ دارد «سرباره» است. سرباره محصول فرعی ذوب فلزات است. سرباره مخلوط پیچیده ای از اکسیدها است که استفاده های زیادی دارد. از جمله در ساخت جاده و مصالح بتن به کار می رود. سرباره همچنین قطعاً راه خود را به سنگ های رسوبی باز کرده است
سنگ ها از مواد معدنی ساخته شده اند
بسیاری از آنها چنین نیستند. مواد معدنی ترکیبات غیر آلی با فرمول های شیمیایی هستند. اما زغال سنگ چطور؟ ذغال سنگ از مواد آلی ساخته شده، نه از مواد معدنی و انواع مختلف چیزهایی که داخل زغال سنگ هستند ماسرال نامیده می شود. کوکینا (coquina) هم وضع مشابهی دارد و سنگی است که به طور کامل از صدف ساخته شده. پوسته اش از مواد معدنی ساخته شده، اما این سنگ همان قدر مواد معدنی دارد که بگوییم دندان های ما مواد معدنی دارند.سنگ هایی مانند اینها چندان چالش برانگیز نیستند، چراکه آنها هم گروه بندی خودشان را دارند: آنها سنگ های بیوژنیک نامیده می شوند (سنگ های بیوژنیک یعنی این که در درجه اول از بقایای جانوری و گیاهی درست شده اند.) شاید بتن و سرباره را هم بتوان به این گروه اضافه کرد. بتن با بقیه سنگ ها بیشتر متناسب است و در اصل رسوبی است، اما سرباره شاید سنگ آذرین بیوژنیک محسوب شود
در نهایت ما استثنای ابسیدین را داریم.ابسیدین شیشه ای سنگی است این در حالی است که کمی از موادش و یا هیچ یک از موادش داخل کریستال هایش جمع نشده اند. ابسیدین یک توده تمایز نیافته از مواد زمین شناسی است، شاید مانند سرباره باشد اما مانند آن هم رنگی نیست. در حالی که ابسیدین هیچ ماده معدنی ای ندارد اما بدون شک یک سنگ است
انواع سنگ های ساختمانی
سنگ طبيعي: كليه سنگهاي ساختماني كه از معادن طبيعي استخراج و پس از بهره‌وري مورد استفاده قرار مي‌گيرند
سنگ مصنوعي: كليه سنگ هاي ساختماني كه در كاخانه و با تركيب مواد و مصالح مختلف توسط بشر ساخته شده‌است
بر اساس وزن مخصوص : سنگ‌های سنگين وزن ، سنگهايي که وزن مخصوص آنها بيش از 1.8 گرم بر سانتی‌متر مکعب است و سنگ‌های سبک ، دسته‌ای از سنگ‌ها هستند که وزن مخصوص آنها کمتر از 1.8 گرم بر سانتی‌متر مکعب می‌باشد
بر اساس مقاومت فشاری : سنگ‌های سنگين که مقاومت فشاری آنها از 100تا 1000 مگا پاسکال است. و سنگ‌های سبک که مقاومت فشاری آنها از 4 تا 200 مگا پاسکال است
بر اساس ضريب نرم شدگی : اگر مقدار اين ضريب از 0.6 تا 1 باشد از آن برای احداث ساختمان استفاده می‌شود
مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی
سنگ‌های مورد استفاده در کارهای ساختمانی باید دارای مشخصات زیر باشند:
بافت سنگ باید ساختمانی سالم داشته باشد، یعنی بدون شیار، ترک و رگه‌های سست باشد (کرمو نباشد)
بدون هرگونه خلل و فرج باشد
پوسیدگی نداشته باشد
یکدست، یکنواخت و همگن باشد
سنگ ساختمانی نباید آب زیاد جذب کند، لذا نباید: در آب متلاشی یا حل شود.تمام یا قسمتی از آن بیش از ۸ درصد وزن خود آب بمکد
سنگ ساختمانی نباید آلوده به مواد طبیعی و مصنوعی باشد
سنگ باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمل کند، لذا باید:در برابر باد، یخبندان، تغییرات دما و در صورت وجود جریان آب در مقابل آن و کلیه عوامل فرسایش مقاومت کند.در برابر محیط‌های شیمیایی اسیدی و قلیایی و همچنین عمل آبکافت و اکسیداسیون مقاومت کند
مقاومت فشاری برای قطعات باربر نباید کمتر از ۱۵۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع باشد
در مقابل سایش مقاوم باشد
