بندهای قرارداد 4 جانبه سعد آباد
خواندنی › تاریخ
- 97/09/04
در 17 تیر 1316 پیمان سعد آباد میان ایران، ترکیه، عراق و افغانستان به امضا رسید. که دارای بند های زیر بودعملیات ذیل تجاوز محسوب می شود
اول- اعلان جنگ
دوم- تهاجم به وسیله قوای مسلح یک مملکت حتی بدون اعلان جنگ به خاک مملکت دیگر.
سوم- حمله به وسیله قوای بری و بحری وهوائی حتی بدون اعلان جنگ به خاک یا سفاین و یا هواپیماهای مملکت دیگر.
چهارم – کمک یا همراهی مستقیم یا غیرمستقیم به تجاوز.
عملیات ذیل تجاوز محسوب نخواهد شد
اول- اجرای حق دفاع مشروع یعنی مقاومت درمقابل یک اقدام متجاوزانه به طوریکه فوقاً تعریف شد.
دوم- اقدام در اجرای ماده 16 میثاق جامعه ملل.
سوم- اقدام در اثر تصمیم متخذه به توسط مجمع عمومی یا شورای جامعه ملل یا برای اجرای بند 7ماده 15 میثاق جامعه ملل، مشروط براین که درمورد اخیر این اقدام برضد دولتی به عمل بیاید که بدواً مبادرت به تجاوز نموده باشد.
چهارم- مساعدت به دولتی که مورد حمله و تهاجم یا اعلان جنگ یکی از دول متعاهد، بر خلاف مقررات عهدنامه تحریم جنگ مورخه 27 اولت 1928 پاریس واقع شده باشد.
پنجم- هرگاه یکی از دول متعاهد معتقد شود که ماده چهارم این عهدنامه نقض و یا در شرف نقض می باشد، بلافاصله موضوع را در پیشگاه شورای جامعه ملل مطرح خواهد ساخت. مقررات مذکوره در فوق لطمه ای به حق دولت مزبور دائر به اتخاذ هر گونه رویه که در این موقع لازم بداند وارد نخواهد ساخت.
ششم- هرگاه یکی از دول متعاهد برعلیه دولت ثالثی مبادرت به تجاوز نماید، طرف دیگر می تواند بدون اطلاع قبلی این عهدنامه را نسبت به تجاوز فسخ نماید.
هفتم- هریک از دول متعاهد متقبل می شوند که درحدود سرحدات خود از تشکیل یا عملیات دستجات مسلح و از ایجاد هرگونه هیئت و یاتشکیلات دیگری برای تخریب موسسات موجوده یا اخلال نظم و امنیت هر قسمتی ازخاکم متعاهد دیگر(سرحدی یا غیر سرحدی) و یا برای واژگون ساختن طرز حکومت طرف دیگر جلوگیری نماید.
هشتم- نظر به این که دول متعاهد میثاق عمومی تحریم جنگ مورخه 28اوت 1928 را به رسمیت شناخته به موجب میثاق مزبور تسویه یا حل هر گونه اختلاف یا تنازع، قطع نظر از کیفیت یا منشاء آن که ممکن است که بین آنها بروز نماید باید فقط به وسائل مسالمت آمیز به عمل آید، این مقررات راتائید نموده اعلام می دارند که به هر طریق مسالمت آمیزی که برای این منظور فعلاً بین دول متعاهد موجود و یا در آینده موجود شود متوسل خواهند شد.
نهم- هیچ یک از مواد این عهدنامه نمی تواند به هیچ وجه تعهداتی را که دول متعاهد به موجب میثاق جامعه ملل متقبل شده اند تضعیف نمایند.
دهم- این عهدنامه که به زبان فرانسه نوشته شده و درچهارنسخه به امضاء رسیده و هریک از دول متعاهد، دریافت یک نسخه آن را اعتراف می نمایند، برای مدت پنج سال منعقد می گردد.
در انقضاء این مدت، عهدنامه مزبور به جز در موردی که یکی از دول متعاهد با اطلاع قبلی شش ماه، فسخ آن را اعلام نماید، برای پنج سال دیگر به خودی خودتجدید خواهد شد و این عمل مرتباً تکرار می گردد تا آن که یک یا چند کشور متعاهد فسخ آن را به اطلاع قبلی شش ماه، فسخ آن را اعلام نماید، برای پنج سال دیگر به خودی خود تجدید خواهد شد و این عمل مرتباً تکرار می گردد تا آن که یک یا چند کشور متعاهد فسخ آن را با اطلاع قبلی شش ماهه اعلام دارند. این عهدنامه درصورتی هم که توسط یکی دول متعاهد فسخ شود بین دول دیگر معتبر خواهد بود.
