غلظت فلوراید در خمیردندان
پزشکی و سلامت › دهان و دندان
- 98/04/17
پوسیدگی دندان یک بیماری شایع است که میلیاردها نفر از مردم سراسر جهان به آن مبتلا هستند. فلوراید از مدت‌ها پیش برای پیشگیری از پوسیدگی از را‌ه‌های گوناگون مثل خمیردندان، آب آشامیدنی، شیر، دهانشویه و ژل و وارنیش استفاده می‌شود. مسواک‌زدن برای پیشگیری از پوسیدگی و سایر بیماری‌های دهان توصیه شده و به‌طور کلی مسواک‌زدن به مدت ۲ دقیقه دو بار در روز با یک خمیردندان فلوراید توصیه می‌شود. میزان فلوراید خمیردندان معمولی حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ قسمت در میلیون (ppm) است، اما غلظت‌های دیگری نیز یافت می‌شود. چیزی به اسم حداقل غلظت فلوراید وجود ندارد، اما حداکثر غلظت فلوراید مجاز برای خمیردندان با توجه به سن و کشور متفاوت است. غلظت‌های بالاتر فلوراید به‌ندرت بدون نسخه دندان‌پزشک (به‌صورت OTC) در دسترس هستند. خمیردندان‌های با غلظت بیش‌تر فلوراید ممکن است باعث محافظت بیش‌تری در برابر پوسیدگی شوند، اما خطر ابتلا به فلوروزیس (نقص در مینای دندان) را در دندان در حال رویش افزایش می‌دهند. این یک مرور ساختارمند با هدف ارزیابی اثرات خمیردندان‌ها با غلظت‌های گوناگون فلوراید بر پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان است.دندان های شیری کودکان
در مورد دندان‌های شیری کودکان، مسواک‌زدن با خمیردندان دارای ۱۵۰۰ ppm فلوراید موجب کاهش ایجاد پوسیدگی جدید در مقایسه با خمیردندان بدون فلوراید شد. میزان ایجاد پوسیدگی جدید با خمیردندان دارای ۱۰۵۵ ppm فلوراید در مقایسه با ۵۵۰ ppm مشابه بود. کاهش اندکی در میزان ایجاد پوسیدگی جدید با خمیردندان دارای ۱۴۵۰ ppm فلوراید در مقایسه با ۴۴۰ ppm دیده شد.
دندان های دائمی کودکان و نوجوانان
هشتاد و یک پژوهش تأثیر غلظت‌های متفاوت فلوراید (۷ غلظت و ۲۱ مقایسه) را در مقایسه با یکدیگر در دندان‌های دائمی کودکان و نوجوانان بررسی کردند. نتیجه این بود که مسواک‌زدن با خمیردندان دارای ۱۰۰۰ تا ۱۲۵۰ ppm یا ۱۴۵۰ تا ۱۵۰۰ ppm فلوراید در مقایسه با خمیردندان بدون فلوراید موجب کاهش ایجاد پوسیدگی جدید می‌شود. همچنین خمیردندان دارای ۱۴۵۰ تا ۱۵۰۰ ppm فلوراید نسبت به خمیردندان حاوی ۱۰۰۰ تا ۱۲۵۰ ppm میزان ایجاد پوسیدگی جدید را بیش‌تر کاهش می‌دهد. میزان کاهش در ایجاد پوسیدگی جدید در مورد خمیردندان‌های دارای ۱۷۰۰ تا ۲۲۰۰ یا ۲۴۰۰ تا ۲۸۰۰ ppm فلوراید مشابه ۱۴۵۰ تا ۱۵۰۰ ppm بود. شواهد در مورد اثرات سایر غلظت‌های فلوراید قطعیت کم‌تری داشت.
دندان های دائمی بزرگسالان
در دندان‌های دائمی بزرگسالان در تمام سنین، خمیردندان دارای ۱۰۰۰ تا ۱۱۰۰ ppm فلوراید در مقایسه با خمیردندان بدون فلوراید موجب کاهش ایجاد پوسیدگی جدید می‌شود. اکثر مطالعات اثرات مضر استفاده از خمیردندان را اندازه‌گیری نکرده‌اند، اما در مطالعاتی که این اثرات مضر گزارش شده‌اند، اثراتی مانند آسیب به بافت نرم و رنگ‌گرفتن دندان‌ها بسیار کم بود.
شواهد نشون دهنده موثر بودن فلوراید در خمیر دندان است
شواهد با قطعیت بالایی وجود دارد که خمیردندان دارای ۱۰۰۰ تا ۱۲۵۰ ppm فلوراید مؤثرتر از خمیردندان بدون فلوراید است. برای بقیهٔ یافته‌ها که در بالا نوشته شده است، میزان قطعیت متوسط است. برای سایر غلظت‌های فلوراید در مقایسه با یکدیگر یا در برابر خمیردندان بدون فلوراید مطالعات بسیار کمی با شرکت‌کنندگان اندک وجود دارد و در نتیجه مقایسه اثرات واضح نیست.
پیامدهای این مرور برای دندان پزشکان و عموم مردم چیست
به‌طور کلی، به نظر می‌رسد غلظت فلوراید در خمیردندان با اثر پیشگیری‌کننده از پوسیدگی آن ارتباط دارد؛ به‌طوری که هر چه غلظت فلوراید افزایش یابد، میزان اثر پیشگیری‌کننده از پوسیدگی آن نیز افزایش پیدا می‌کند. همچنین انتخاب میزان غلظت فلوراید در خمیردندان باید با منابع مصرفی دیگر فلوراید هماهنگ شود؛ چه اقدامات خودمراقبتی باشد (مثلاً دهانشویه فلوراید و آب آشامیدنی فلورایددار) و چه منابع دیگری مثل وارنیش فلوراید. و خطر فلوروزیس در دندان‌های در حال رویش کودکان نیز باید در نظر گرفته شود.
