عفونت ادراری و راه های درمان آن
پزشکی و سلامت › پزشکی
- 97/08/18
اکثر انواع عفونت های ادراری شامل قسمت پایینی دستگاه ادراری یعنی عفونت مثانه و پیشابراه می باشند. خطر ابتلا به عفونت ادراری در زنان بیشتر از مردان می باشد. عفونت محدود به مثانه دردناک و ناراحت کننده است اما اگر این عفونت به کلیه ها برسد، خطرناک و جدی میباشد. آنتی بیوتیک ها درمان اصلی این نوع عفونت هستند اما با رعایت مواردی که در ادامه بیان می کنیم، می شود شدت بیماری را کاهش داده و یا از ابتلا به آن پیشگیری نمود.انواع عفونت های دستگاه ادراری
هر یک از انواع عفونت های ادراری می توانند باعث مشکل و علامت خاصی شوند، که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
عفونت کلیه ها
علامت و نشانه های آن:درد کمر و پهلو ها ، تب بالا، لرزیدن ، تهوع و استفراغ
عفونت مثانه (التهاب مثانه)
علامت و نشانه های آن:فشار در لگن، درد زیر شکم، تکرر ادرار دردناک ، خون در ادرار
عفونت مجرای خروجی مثانه
علامت و نشانه های آن:احساس سوزش هنگام ادرار
علایم کلی عفونت دستگاه ادراری
عفونت دستگاه ادراری همیشه همراه با علامت و نشانه نمی باشد، اما اگر علامتی داشته باشد، این علایم شامل موارد زیر می شوند:
احساس نیاز شدید به ادرار کردن
احساس سوزش هنگام ادرار
ادرار پی در پی و کم حجم
ادرار کدر
ادرار سرخ، صورتی روشن، قهوه ای و یا ادرار به همراه خون
ادرار پر بو
درد لگن در خانم ها
درد مقعد در آقایان
در افراد مسن و میانسال ممکن است عفونت ادراری با بیمرای دیگری اشتباه گرفته شود.
دلایل عفونت دستگاه ادراری
عفونت دستگاه ادراری عموما زمانی رخ می دهد که باکتری ها از طریق مجاری ادراری وارد دستگاه ادراری شده و شروع به رشد و حرکت به سمت مثانه می نماید. هرچند که دستگاه ادراری طوری طراحی شده که بتواند این مهاجم های میکروسکوپی را بیرون نگه دارد، اما گاهی اوقات این دفاع جوابگو نمی باشد. زمانیکه این اتفاق باکتری ها وارد شوند، قادر به رشد و آلوده کردن دستگاه ادراری می بشند. عفونت های ادراری عموما در زنان رخ داده و پیشابراه و مثانه را تحت تاثیر قرار می دهند.
عفونت مثانه (التهاب مثانه) – این نوع از عفونت های ادراری بدلیل ورود نوعی باکتری به نام اشریشیا کولی (نوعی باکتری که عموما در دستگاه گوارش وجود دارد) به بدن رخ می دهد. هرچند رابطه جنسی می تواند باعث ابتلا به این بیماری شود، اما همیشه علت این بیماری نیست. همه زنان بدلیل آناتومی خاص بدنی خود در خطر ابتلا به این بیماری می باشند.
عفونت پیشآبراه (اورتریت) – این نوع از عفونت ادراری زمانی رخ می دهد که باکتری های دستگاه گوارش از طریق مقعد وارد پیشآبراه می شوند. همچنین در زنان ممکن است بیماری های مقاربتی همچون تبخال تناسلی، سوزاک و کلامیدیا می توانند باعث اورتریت شوند.
عواملی که خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را افزایش می دهند؟
عوامل زیر خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را افزایش می دهند، این عوامل شامل:
زن بودن :عفونت ادراری در زنان شایع تر می باشد و خیلی از زنان بیشتر از یکبار دچار این نوع عفونت می شوند.
مصرف انواع خاص وسایل پیشگیری از بارداری :زنانیکه از دیافراگم برای پیشگیری از بارداری استفاده می کنند، بیشتر از دیگران در خطر عفونت دستگاه ادراری می باشند
بعد از دوران یائسگی : بعد از دوران یائسگی، عفونت ادراری بدلیل کمبود استروژن ممکن است شدیدتر شود.
اختلالات دستگاه ادراری :اختلالات و غیرعادی بودن دستگاه ادراری می تواند باعث ابتلا به عفونت ادراری شود.
گرفتگی در دستگاه ادراری : سنگ کلیه و یا پروستات بزرگ شده باعث حبس ادرار در مثانه و در نتیجه ابتلا به عفونت ادراری می شود.
سیستم ایمنی ضعیف:دیابت و سایر بیماری ها می توانند باعث اختلال در سیستم ایمنی بدن شده و در نتیجه خطر عفونت های ادراری می شود.
استفاده از سند : کسانیکه نمی توانند ادرار کنند و از سند و یا کاتتر استفاده می نمایند در خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت ادراری هستند.
عوارض عفونت ادراری
زمانیکه عفونت ادراری بموقع و بدرستی درمان شود، کم تر باعث ایجاد مشکل می شود. اما در صورت درمان نشدن، عفونت دستگاه ادراری باعث مشکلات جدی می شود. عوارض عفونت ادراری شامل:
عفونت عودکننده، بخصوص در زنانیکه سه بار و بیشتر دچار عفونت ادراری شده اند.
آسیبدیدگی دائمی کلیه که بخصوص در کودکان شایع تر می باشد.
افزایش خطر زاییدن کودک کم وزن و یا زایمان زودرس.
درمان عفونت ادراری
پزشکان عموما از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت ادراری استفاده می نمایند. اینکه چه دارویی و به چه مدت استفاده شود، بسته به باکتری موجود در ادرار می باشد. عموما علایم بیماری چندین روز بعد از درمان بیماری شروع به محو شدن و کاهش می کند. اما ممکن است برای درمان کامل نیاز به ادامه مصرف دارو تا چند هفته باشد.
همه مقداری که پزشکتان برای شما تجویز کرده را می بایست مصرف نمایید. پزشک همچنین از داروهای مسکن برای کاهش درد و سوزش هنگام ادرار استفاده نماید. اگر بصورت پی در پی دچار این مشکل می شوید، ممکن است نیاز به هورمون تراپی، تست ادرار خانگی، مصرف آنتی بیوتیک تجویزی بعد از ادرار و مصرف مقدار بیشتری آنتی بیوتیک باشد. پزشکتان در اینباره شما را راهنمایی می نماید. در انواع عفونت های شدید نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک های تزریقی و بستری در بیمارستان می باشد.
درمان عفونت ادراری با طب سنتی یا جایگزین
هرچند هنوز ثابت نشده است، اما بعضی ها معتقداند؛ آب قره قاط می تواند به درمان عفونت ادراری کمک نماید. تحقیقات نشان می دهند بیشتری تاثیر این داروی گیاهی در زنانی است که بصورت پی در پی دچار عفونت ادراری می شوند. بااینحال مقدار و نحوه مصرف آب قره قاط بشکلی که بیشترین تاثیر را داشته باشد وجود ندارد. اگر آب قره قاط شما را اذیت نکرده و مشکلی دیگری ندارید می توانید از آن استفاده نمایید. البته اگر از داروهای رقیق کننده خون همچون وارفارین استفاده می نمایید، نباید از این داروی گیاهی استفاده کنید، چراکه ممکن است باعث خونریزی شود.
درمان خانگی عفونت دستگاه ادراری
عفونت دستگاه ادراری می تواند دردناک باشد، اما با رعایت مواردی می شود تا زمانیکه آنتی بیوتیک عفونت را از بدن پاک می کند، درد عفونت ادراری را کاهش داد.
این موارد شامل:
مصرف مقدار زیادی مایعات: برای رقیق کردن ادرار و بیرون ریختن باکتری ها مفید می باشد.
اجتناب از نوشیدنی های ملتهب کننده : اجتناب از مصرف نوشیدنی هایی که باعث التهاب مقانه می شوند همچون قهوه، الکل و نوشیدنی های حاوی اسید و کافئین شدت بیماری خود را کاهش می دهید.
استفاده از پدهای گرم : گذاشتن پدهای گرم (نه داغ) برروی شکم باعث کاهش فشار برروی مثانه می شود.
پیشگیری از عفونت ادراری
برای کاهش خطر عفونت ادراری می توان از راهای زیر استفاده نمود:
مصرف مقدار زیاد مایعات بخصوص آب:مصرف مقدار زیادی آب به شما در رقیق کردن ادرار و ادرار پی در پی و در نتیجه کاهش خطر عفونت ادراری کمک می نماید.
از جلو به پشت بشویید: بعد از ادرار کردن و مدفوع کردن و موقع شستن خود از جلو شروع کرده و رو به پشت حرکت نمایید تا باکتری های مقعد وارد دستگاه ادراری نمی شود.
خالی کردن مثانه پس از رابطه زناشویی: پس از رابطه زناشویی لیوانی پر آب مصرف کرده و همچنین ادرار نمایید، تا باکتری ها خراج شوند.
اجتناب از مصرف ملتهب کننده های زنانه : دئودورانت ها، اسپری ها و سایر محصولات زنانه که در ناحیه آلت جنسی استفاده می شوند، قادر به التهاب پیشآبراه می شوند.
