مسجد آقا بزرگ در کاشان
گردشگری › آثار تاریخی
- 97/08/05
مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان بنای مسجد و مدرسه آقابزرگ یكی از باشكوه‌ترین و زیباترین مساجد دوره قاجار در ایران به شمار می‌آید. این بنا در خیابان فاضل نراقی کاشان واقع شده است. این مسجد و مدرسه در محدوده تاریخی و بافت کهن شهر، مجاور بقعه خواجه تاج‌الدین و در محله‌ای به همین نام بنا گردیده و در خیابان آقابزرگ، منشعب ازخیابان فاضل نراقی واقع است و از نظر استواری هنوز وضع مطلوبی دارد.پیشینه تاریخی، ساختمان این بنا در روزگار پادشاهی محمدشاه قاجار آغاز گردید و در سال‌های نخستین سلطنت ناصرالدین شاه (1264-1313ق/1848-1895م)، به پایان رسید
از خصوصیات بارز بنا معماری ویژه گنبدخانه است که روی ۸ پایه عظیم بر پا شده، زیرا در طرح مساجد قدیمی ایران ایجاد گنبد روی پایه‌های آزاد به ندرت دیده می‌شود. نتیجه عملی اجرای این نوع طرح، جریان هوای خنک در فضای گنبدخانه در فصول گرم و تابستان‌های داغ منطقه کویری است. از این رو در این مسجد، برخلاف دیگر مساجد که جبهه جنوب گنبدخانه را به منظور ایجاد محراب مسدود می‌کنند و جرزهای نسبتاً قطوری می‌سازند، جانب جنوب، جنوب شرقی و جنوب غربی آن آزاد و رها بنا شده و و محراب در دیوار رواقی که گرداگرد گنبدخانه را فراگرفته، ساخته شده است. از ویژگی‌های دیگر، گودال باغچه (حیاط تحتانی) است که حوض بزرگ (آب‌نما) و باغچه‌های آن به طراوت فضا کمک می‌کند
با توجه به سادگی و بی‌پیرایگی این مجموعه، هیچ‌گونه زیاده‌روی در تزیین، به ویژه در کاشیکاری این بنا به چشم نمی‌خورد. تزیینات اندک این مسجد و مدرسه به گچبری، نقاشی، کارهای چوبی ( کنده‌کاری ، گره‌چینی، آلت و لقط) مقرنس‌کاری، کاشیکاری و رسمی‌بندی و یزدی‌بندی منحصر می‌گردد. یک جفت درِ نفیس (درِ مدخل اصلی مسجد) که کنده‌کاری شده و با گره‌چینی و گل میخ تزیین گردیده از ارزش والایی برخوردار است.
